1241

[edytuj] Wydarzenia w Polsce

• Przełom 1240/1241 r - Miało miejsce pierwsze rozpoznawcze uderzenie Mongołów na Polskę osłabioną brakiem władzy królewskiej (rozbicie dzielnicowe). Po dotarciu w rejony Zawichostu, Raciborza i wzięciu jeńców (przyszłych przewodników) Tatarzy wycofali się w rejon Włodzimierza Wołyńskiego.
• luty - Drugi atak Tatarów, którzy już 10 lutego przeszły przez zamarzniętą Wisłę pod Krakowem. Po zdobyciu Sandomierza (13 lutego), Koprzywnicy, Wiślicy i Skalbmierza oraz wygranej bitwie z wojskami młodego Bolesława Wstydliwego dowodzonymi przez wojewodę krakowskiego Włodzimierza pod Turskiem, Tatarzy ponownie wycofują się na Ruś.
• marzec - Rozpoczęło się jednoczesne uderzenie Mongołów na Polskę (ok. 10 tys. jazdy), Siedmiogród i na Węgry (ok. 50 tys. jazdy). Zagony tatarskie pod wodzą Ordu, wnuka Czyngis-chana w rejonie Sandomierza podzieliły się i ruszyły na Kujawy (Łęczyca, Sieradz} oraz na Kraków. Siłami zmierzającymi w kierunku Krakowa dowodził Ordu-Irczen.
• 18 marca - Bitwa pod Chmielnikiem zakończyła się klęską rycerstwa krakowskiego i sandomierskiego pod wodzą wojewody krakowskiego Włodzimierza i wojewody sandomierskiego Pakosława.
• 20 marca - Książę raciborski Mieszko Otyły rozbił podjazd tatarski pod Raciborzem.
• 28 marca - Tatarzy zdobyli i ograbili Kraków. 31 marca spalenie Krakowa. Ocalał jedynie kamienny kościół Św. Andrzeja i gród wawelski. Zginęło ok. 3 tys. ludzi.
• 1 kwietnia - Połączenie sił tatarskich w rejonie Krakowa - Batu-chan ruszył na Śląsk. W drodze na Wrocław Tatarzy znieśli wojska księcia opolskiego Władysława. Zakończona klęską rycerstwa krakowskiego i sandomierskiego pod wodzą wojewody krakowskiego Włodzimierza i wojewody sandomierskiego Pakosława.
• 9 kwietnia - W bitwie pod Legnicą (Dobre Pole) z Tatarami rycerstwo śląskie poniosło klęskę, a śmierć poniósł dowodzący Polakami książę Henryka Pobożnego. Tatarzy ruszyli na Węgry przez Morawy.
• Wracający spod bitwy pod Legnicą Mongołowie zniszczyli urządzenia kąpielowe w Lądku-Zdroju (wówczas Landeck) — informacja o tym wydarzeniu zapisana w dokumentach miejskich służy do datowania początków istnienia uzdrowiska w tym mieście.
• Pierwszy dokument stwierdzający istnienie Warszawy
• Po bitwie pod Legnicą synowie Władysława Odonica Bolesław Pobożny i Przemysł I podporządkowali sobie całą Wielkopolskę. Ślązacy przez pewien czas trzymali Santok, Międzyrzecz, Zbąszyń i Kalisz, ale wycofali się stamtąd. Śląsk po najeździe tatarskim nie tylko utracił znaczenie dzielnicy przodującej krajowi, ale także sam rozpadł się na księstwa: wrocławskie, legnickie i głogowskie, podzielone między synów Henryka Pobożnego: Bolesława Rogatkę (inaczej Łysego), Henryka III wrocławskiego (a później Konrada głogowskiego).

[edytuj] Wydarzenia na świecie

• wiosną przez Morawy pociągnęli Tatarzy na Węgry. Cały ten kraj dostał się w ich ręce. Król Bela IV uszedł na wyspy dalmatyńskie, przednie straże mongolskie docierały już do granic Austrii, kiedy przyniesiona z Karakorum wieść o śmierci wielkiego chana Ogedeja skłoniła Batu-chana do odwrotu. Podział imperium, który teraz nastąpił, uczynił Batu-chana władcą jego zachodniej części, zwanej odtąd Złotą albo Siną Ordą. Państwo to dotykało Dniestru, obejmowało kraje nad dolnym Dnieprem, cały bieg Wołgi, dochodziło do Gór Uralskich i przez Stepy Kipczackie sięgało aż do Azji Środkowej. Stolicą był Saraj położony nad Achtubą, ramieniem Wołgi.

[edytuj] Urodzili się

• 4 września – Aleksander III, król Szkocji (zm. 1286)

[edytuj] Zmarli

• 28 marca - Waldemar II Zwycięski, król Danii
• 9 kwietnia - Henryk II Pobożny, książę wrocławski, krakowski i wielkopolski, zginął w bitwie pod Legnicą
• 9 kwietnia - książę Bolesław Dypoldowicz, zginął w bitwie pod Legnicą
• 9 kwietnia - Tomasz, wójt lwówecki, zginął w bitwie pod Legnicą