Chorezm
Z Wikipedii
Chorezm- historyczna kraina nad dolną Amu-Darią, zasiedlona przez ludność osiadłą już w III tysiącleciu p.n.e. Początkowo mieli to być Huryci (stąd nazwa?), następnie- ustalenie już pewne- ludność pochodzenia indoeuropejskiego, zdominowana w średniowieczu przez ludy tureckojęzyczne. Sama nazwa Chorezm jest niepewnego pochodzenia, po raz pierwszy występuje w achemenidzkich inskrypcjach jako "Huvarazmisz", następnie jest wyjaśniana, w zależności od hipotezy, jako "kraj Hurytów" (Sergiusz Pawłowicz Tołstow), "kraj wschodzącego słońca" (C.E. Bosworth), wreszcie arabski uczony żyjący w latach 1179-1229, Jaqut ibn-'Abdullah ar-Rumi al-Hamawi, twierdził, że pochodziła ona od słów "gotowane rybie mięso", które było ważnym składnikiem pożywienia ludności tego kraju. Na dworze króla Chorezmu, Wisztaspy miał już w XIV wieku p.n.e. działać Zaratusztra. Badania archeologiczne wskazują, że od ok. VIII w. p.n.e. nastąpił rozwój ekonomiczny kraju, silnie rozwinęła się sieć kanałów nawadniających. W VI wieku p.n.e. Chorezm miał wejść w skład imperium Achemenidów, jego zależność stała się jednak z czasem symboliczna, tak, że już w roku 328 p.n.e. król Chorezmu ofiarował Aleksandrowi Macedońskiemu sojusz i rękę swej córki. W czasach dynastii Han kraj znalazł się w orbicie zainteresowań tej dynastii, bez jakichkolwiek trwałych skutków zresztą. W II wieku n.e. na terenie Chorezmu znane było lokalne pismo, oparte na alfabecie aramejskim W IV-VIII w. n.e. władała Chorezmem, zgodnie z przekazem Biruniego, dynastia Afrygidów, zaś po roku 712 kraj podbity został przez arabskiego wodza Kutejbę ibn Muslima. Po załamaniu się kalifatu Chorezm wchodził kolejno w skład państw Samanidów Seldżuków, następnie władzę zdobyła pochodząca od Turków Oguzyjskich Dynastia Anusztigina, która zdołała zapoczątkować silne lecz nietrwałe Imperium Chorezmijskie. Po podboju mongolskim a następnie podziale państwa mongolskiego, Chorezm wszedł w skład ułusu Czagataja, następnie władzę sprawowała dynastia Timurydów. Po upadku tej dynastii, nastał Chanat Chiwański jako składowa część Persji, a dnia 28 maja 1873 włączony do Rosji, od tego czasu dzielił jej dzieje. Obecnie w Uzbekistanie i Turkmenistanie.
