Czarna Stopa
Z Wikipedii
[edytuj] Krótka charakterystyka
- Nazwa grupy etnicznej lub plemienia: Siksika, Blackfoot
- Polska nazwa: Czarne Stopy (właściwie powinno być: Czarna Stopa)
- Język: język siksika z grupy języków algonkińskich
- Krótka charakterystyka: federacja trzech blisko spokrewnionych plemion Indian Ameryki Północnej zamieszkujący prowincję Alberta w Kanadzie i stan Montana w Stanach Zjednoczonych. W skład grupy wchodziły plemiona: Pikuni (Piegan), Kainah, Siksika oraz obęte opieką plemiona Gros Ventre i Sarsi.
[edytuj] Historia i dzieje współczesne
Tubylcza nazwa plemienia - Siksika - wzięła się ze zwyczaju barwienia mokasynów (a może także stóp) popiołem drzewnym i oznacza zarówno całe plemię, jak i jedną z trzech jego grup.
Byli jednym z pierwszych plemion zmuszonych do opuszczenia lasów i wyruszenia na prerie. Na początku XVIII wieku Czarne Stopy zamieszkiwali dolinę Saskatchewan, położoną ok. 600 km na wschód od Gór Skalistych. Żyli z myślistwa, polując na bizony. Latem mieszkali w dużych obozowiskach, urządzajac wspólne łowy i uczesnicząc w obrzędach religijnych (Taniec Słońca). Zimą dzielili się na mniejsze grupy łowieckie. Przynależność do takiej grupy była dość płynna. Życie religijne skupiało się wokół "leków" (talizmanów) i obrzędów z nimi związanych. Woreczek z lekami był obiektem pożądania, bowiem od zawartych w nim "leków" zależało m.in. powodzenie w wojnie.
W pierwszej połowie XVIII wieku weszli w posiadanie koni i broni palnej; wtedy też dotarli do podnóża Gór Skalistych i Montany. Szczyt potęgi osiągnęli w pierwszej połowie XIX wieku. Byli aktywną potęgą militarną, spychającą słabsze plemiona na tereny mniej atrakcyjne. Zamieszkiwali ogromny obszar od rzeki Saskatchewan w Kanadzie na północy po dopływy rzeki Missouri w Montanie i od południka 105 po podgórze Gór Skalistych. Mieszkali w namiotach ze skór bizonich zwanych tipi Do 1806 roku skutecznie bronili swych terenów przed białymi traperami (jakkolwiek nigdy nie walczyli bezpośrednio z białymi trwoniąc czas na walki z sąsiednimi plemionami Indian), lecz kiedy bizony zostały wybite, część Indian Pikuni wymarła z głodu.
Od tego czasu Czarne Stopy uprawiają rolę i hodują bydło. Ich rezerwaty znajdują się w stanach Alberta w Kanadzie (ok. 12000 osób) i w Montanie (ok. 7500 osób, głównie z plemienia Pikuni). Spora liczba członków plemienia mieszka też w miastach USA i Kanady, skąd od święta powraca do rezerwatów na spotkania z rodziną i przyjaciółmi oraz plemienne ceremonie i festiwale pow-wow.
Liczebność w roku 2000: Według danych U.S. Census Bureau, podczas spisu powszechnego w 2000 roku 27 104 obywateli USA zadeklarowało, że jest pochodzenia wyłącznie Blackfeet, zaś 85 750 - wyłącznie lub między innymi Blackfeet.
Istniało też plemię Indian Dakotów o nazwie Czarne Stopy (Czarne Stopy Dakota - Blackfoot Sioux).