Czesław Niemen

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Zobacz też: Niemen (ujednoznacznienie).

Popiersie Czesława Niemena w Alei Sław na Skwerze Harcerskim w Kielcach

Płyta nagrobna Czesława Niemena. Katakumby Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie

Grób Czesława Niemena. Katakumby Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie

Czesław Juliusz Niemen, właściwie Czesław Juliusz Wydrzycki (ur. 16 lutego 1939 w Starych Wasiliszkach koło Grodna, zm. 17 stycznia 2004 w Warszawie), polski piosenkarz, kompozytor, multiinstrumentalista.

Obdarzony był głosem o niezwykle szerokich możliwościach, zarówno jeśli chodzi o skalę, jak i możliwości intonacyjne i brzmieniowe; był jedną z największych indywidualności polskiej sceny rockowej, wielokrotnie w awangardzie docierających do Polski kolejnych stylów muzycznych, tworząc równolegle swoją własną, całkowicie autonomiczną muzykę.

[edytuj] Biografia

Urodził się w Starych Wasiliszkach koło Nowogródka na należącej wtedy do Polski Grodzieńszczyźnie, pod nazwiskiem Czesław Juliusz Wydrzycki. Do Polski powrócił pod koniec lat 50. w ramach repatriacji. W początkach kariery, po odniesieniu pierwszych sukcesów, w tym także na koncertach we Francji, zaczął za namową żony Franciszka Walickiego zamiast swojego nazwiska posługiwać się pseudonimem artystycznym Niemen, jako nie tylko atrakcyjniejszym marketingowo w Polsce, ale także łatwiej wymawialnym dla cudzoziemców. Z czasem uczynił z tego pseudonimu swoje oficjalne, urzędowe nazwisko.

Debiutował na początku lat sześćdziesiątych jako piosenkarz big bitowy - m.in. wokalista zespołu Niebiesko-czarni, śpiewając rock and rollowe i rockowe piosenki w stylu The Beatles. Do największych przebojów pierwszego okresu należały dynamiczny utwór Płonąca stodoła i sentymentalna ballada Pod papugami. Wkrótce jednak Niemen zaczął zmierzać w stronę ambitniejszej muzyki adresowanej do bardziej wymagającej młodzieży akademickiej. Piosenka Dziwny jest ten świat - najbardziej znany z polskich protest-songów - stała się hymnem młodzieży końca lat sześćdziesiątych. Niemen jednak nie poprzestał na tym. W swej twórczości włączał się w kolejne dominujące na świecie w muzyce rockowej prądy, nigdy jednak nie ulegając ich głównym nurtom, lecz tworząc własne, bardzo indywidualne i charakterystyczne odmiany muzyki - od psychodelicznego rocka, przez symfonicznego rocka progresywnego (album Niemen Enigmatic z monumentalnym "Bema pamięci żałobny rapsod" do tekstu Norwida), aż po awangardowy jazz-rock - albumy Niemen Vol. 1 i Niemen Vol. 2 oraz muzyki elektronicznej.

Niemen początkowo grający na organach Hammonda, z wolna rozbudował swoje klawiszowe instrumentarium, dodając najpierw melotron, a potem jako pierwszy polski muzyk, syntezator Mooga. Nowoczesne i bardzo drogie wyposażenie pozwoliło mu nagrać w 1975 całkowicie elektroniczny album Katharsis, stawiający go w jednym rzędzie z takimi awangardowymi muzykami i grupami jak Tangerine Dream, Klaus Schulze i Vangelis.

Czesław Niemen zdobył pewną popularność na Zachodzie, zwłaszcza w krajach anglosaskich, lecz mimo swego wielkiego potencjału artystycznego, nigdy nie zdołał się przedrzeć do pierwszej ligi progresywnego rocka. Pozostał czynnym muzykiem także w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku koncertując, komponując i sporadycznie nagrywając, zajmując się głównie pisaniem muzyki filmowej i teatralnej. W latach 90. zajął się również malarstwem oraz grafiką komputerową. Był wegetarianinem.

Zmarł 17 stycznia 2004 w szpitalu onkologicznym w Warszawie na raka jelita grubego. Jego zwłoki, zgodnie z ostatnią wolą artysty, zostały spopielone. 30 stycznia urna z prochami została złożona w katakumbach na Starych Powązkach w Warszawie. Żegnało go ok. 2,5-3 tysięcy ludzi, w tym oficjalni przedstawiciele władzy. W momencie rozpoczęcia pogrzebu, o godzinie 13:00, z inicjatywy Marka Niedźwieckiego, wiele stacji radiowych w Polsce wyemitowało "Dziwny jest ten świat" oddając w ten sposób hołd Niemenowi.