Gmina Łącko
Z Wikipedii
Gmina Łącko | |||
|
|||
Położenie na mapie powiatu |
|||
Województwo | małopolskie | ||
Powiat | nowosądecki | ||
Rodzaj gminy | wiejska | ||
wójt | Franciszek Jan Młynarczyk | ||
Urząd gminy | Łącko 445 33-390 Łącko tel. 18 444-61-46 faks 18 444-61-40 (e-mail) |
||
Powierzchnia | 132,95 km² | ||
Liczba sołectw | 16 | ||
Liczba miejscowości | 16 | ||
Populacja (2004) • liczba ludności • gęstość |
14 709 110,6 osób/km² |
||
Strefa numeracyjna | 18 (do 2005) | ||
Tablice rejestracyjne | KNS | ||
Strona internetowa gminy | |||
BIP gminy |
Gmina Łącko to gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie nowosądeckim. Siedzibą gminy jest Łącko. Okolice Łącka nazywane są "stolicą krainy sadów".
Sąsiaduje z gminami Kamienica, Krościenko nad Dunajcem, Łukowica, Ochotnica Dolna, Podegrodzie, Stary Sącz i miastem Szczawnica.
Spis treści |
[edytuj] Geografia
Gmina Łącko leży na krawędzi Beskidu Wyspowego i Beskidu Sądeckiego, w naturalnej kotlinie o kształcie trójkątnym u ujścia potoku Czarna Woda (przepływającego przez samo centrum Łącka) do rzeki Dunajec, na wysokości 350-400 m n.p.m.
Gmina ma obszar 132,95 km², w tym: użytki rolne 51%, użytki leśne: 43%. Stanowi to 8,58% powierzchni powiatu.
[edytuj] Demografia
Gminę zamieszkuje 14 709 osób (30 czerwca 2004), w tym: 7267 kobiet i 7442 mężczyzn. Gęstość zaludnienia wynosi 110,6 mieszk./km². Średni dochód na mieszkańca wynosi 1406,67 zł (dane z 2002).
[edytuj] Sołectwa
Brzyna, Czarny Potok, Czerniec, Jazowsko, Kadcza, Kicznia, Łazy Brzyńskie, Łącko, Maszkowice, Obidza, Szczereż, Wola Kosnowa, Wola Piskulina, Zabrzeż, Zagorzyn, Zarzecze.
[edytuj] Historia
Po raz pierwszy Łącko pojawia się w dokumentach 1251 roku. Wówczas kasztelan sądecki Wydżga (właściciel zamków w Czorsztynie i Rytrze) sprzedał wieś Bożogrobcom z Miechowa. W roku 1268 wieś znalazła się w rękach księżnej Kingi, wdowy po Bolesławie Wstydliwym, która zakładając zakon Klarysek w Starym Sączu obdarowała go kluczem łąckim. Klaryski były w posiadaniu tych terenów, aż do kasaty zakonu przez Austriaków w końcu XVIII wieku.
Jeszcze przed wybuchem I wojny światowej planowano przeprowadzenie doliną Dunajca linii kolejowej łączącej Nowy Sącz ze Szczawnicą, a następnie przeniesienie do łącka sądu powiatowego i utrzymanie starostwa. Realizację tych zamierzeń przekreślił wybuch I wojny światowej.
Mieszkańcy Łącka czynnie włączyli się w walkę zbrojną, zarówno okresie zaborów (m.in. powstanie kościuszkowskie, powstanie styczniowe), podczas I wojny światowej, a także w walkę z okupantem w trakcie II wojny światowej.
[edytuj] Zabytki
- Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela w Łącku z 1728 roku. Tradycja głosi, że materiały do jego budowy uzyskano z rozbiórki zameczku Zyndrama z pobliskich Maszkowic, znanego z bitwy pod Grunwaldem. Świątynia murowana, trójnawowa, z kwadratową wieżą od strony zachodniej. Wewnątrz na uwagę zasługuje wczesnobarokowy ołtarz główny oraz kamienna chrzcielnica z 1493 roku. Do zabytkowych należy zaliczyć organy w stylu późnobarokowym z XVIII wieku oraz portale kute w kamieniu w stylu barokowym. Kościół odnowiono w 1818 r. oraz rozbudowano w roku 1930.
- Wybudowany z drzewa modrzewiowego kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Czarnym Potoku. Powstał w obecnej postaci w XVII wieku. Wewnątrz znajduje się obraz Matki Bożej Bolesnej „Czarnopotocka Madonna” z 1644 roku.
- Kościół parafialny pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Jazowsku z 1665 roku. Wewnątrz znajduje się późnobarokowy ołtarz z umieszczonym w środku gotyckim obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem oraz barokowa ambona i chór.
- "Osiedle Opijówka" w Jazowsku, stanowiące unikalny w tej części Małopolski przykład folwarcznego budownictwa mieszkaniowego.
- Obelisk na górze Zyndrama w Maszkowicach.
[edytuj] Kultura
Największą imprezą folklorystyczną jest Święto Kwitnącej Jabłoni odbywające się rokrocznie w maju, organizowane od 1949 r. w amfiteatrze usytuowanym na stoku góry Jeżowej. Udział w niej biorą zespoły regionalne, orkiestry dęte oraz znani artyści scen polskich. Drugą co do wielkości imprezą jest Łąckie Owocobranie, które daje szansę promocji regionu dzięki prezentacji dorobku rolników i sadowników. W trakcie ww. imprez nie brakuje oczywiście degustacji oryginalnej łąckiej śliwowicy, znanej w całym kraju oraz za granicą.
W Łącku działają dwa zespoły regionalne "Małe Łącko" oraz "Górele Łąccy", które prezentują folklor ludowy górali białych, a także Orkiestra Dęta im. T. Moryto (założyciela i pierwszego dyrygenta), należąca do najlepszych amatorskich orkiestr Małopolski.
[edytuj] Turystyka
W okolicy Łącka oznakowano wiele ciekawych i malowniczych szlaków turystycznych, które prowadzą na Modyń (1032 m n.p.m.), Dzwonkówkę (984), na Przehybę (1178), w Gorce i pasmo Radziejowej.
Amatorów kąpieli w górskiej rzece przyciągają nurty Dunajca, a wędkarzy żerowiska pstrągów i lipieni.
Znaną imprezą jest tradycyjny Międzynarodowy Spływ Kajakowy na Dunajcu, którego jeden z etapów kończy się w Jazowsku. Oprócz tego w korycie Dunajca w Zabrzeży-Wietrznicach znajduje się sztuczny tor kajakowy przeznaczony do sportu wyczynowego. Tor ten umożliwia organizowanie międzynarodowych zawodów w kajakarstwie górskim najwyższej rangi takich jak Mistrzostwa Europy czy Mistrzostwa Świata.
W gminie działa wiele gospodarstw agroturystycznych.
[edytuj] Gospodarka
Gmina Łącko słynie z sadownictwa. Tutejsze sady są najstarszymi w województwie. Przeważają sady do jednego hektara powierzchni, z nasadzeniami głównie jabłoni, śliw, wiśni, a również czarnej porzeczki.
Miasta: Grybów • Krynica-Zdrój • Muszyna • Piwniczna-Zdrój • Stary Sącz
Gminy: Chełmiec • Gródek nad Dunajcem • Grybów • Kamionka Wielka • Korzenna • Krynica-Zdrój • Łabowa • Łącko • Łososina Dolna • Muszyna • Nawojowa • Piwniczna-Zdrój • Podegrodzie • Rytro • Stary Sącz