Piwniczna-Zdrój
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°26'07" N 020°42'41" E
Piwniczna-Zdrój | |||
|
|||
Województwo | małopolskie | ||
Powiat | nowosądecki | ||
Gmina - rodzaj |
Piwniczna-Zdrój miejsko-wiejska |
||
Założono | 1348 | ||
Prawa miejskie | 1348 | ||
Burmistrz | Joanna Leśniak (2006) | ||
Powierzchnia | 38,3 km² | ||
Położenie | 49° 26'07'' N 20° 42'41'' E |
||
Wysokość | 562 m n.p.m. | ||
Liczba mieszkańców (2004) - liczba ludności - gęstość |
5744 150 os./km² |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 | ||
Kod pocztowy | 33-350 | ||
Tablice rejestracyjne | KNS | ||
Położenie na mapie Polski
|
|||
TERC10 (TERYT) |
2121610134 | ||
Urząd miejski3
Rynek 2033-350 Piwniczna-Zdrój tel. (18) 446-40-43; faks (18) 446-41-86 (e-mail) |
|||
Strona internetowa miasta |
Piwniczna-Zdrój (do końca 1999 Piwniczna) – miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Piwniczna-Zdrój. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa nowosądeckiego. Przejście graniczne na Słowację. Według danych z 31 grudnia 2004 miasto liczyło 5 744 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Położenie geograficzne
Piwniczna leży nad rzeką Poprad, na wysokości ok. 450 m n.p.m. Przez miasto biegnie linia kolejowa oraz droga krajowa nr 87 łącząca Nowy Sącz z miejscowym przejściem granicznym.
[edytuj] Historia
Założycielem miasta był król Kazimierz III Wielki, który nadał prawa miejskie w 1348 r. Położenie przy ruchliwym trakcie handlowym na Węgry, liczne przywileje królewskie, spowodowały szybki i dynamiczny rozwój miasta. Już w XVIII wieku Piwniczna posiadała sieć wodociągową. Na przełomie XVIII/XIX wieku wybudowano m.in. szkołę, karczmę, pięć młynów, cysternę na wodę, papiernię i szpital. W latach 1874-1876 wybudowano kolej Nowy Sącz – Muszyna. Przystanek kolejowy w Piwnicznej wybudowano jednak dopiero w 1908 r., gdy miasto przekazało kolei subwencję na ten cel. Pożar miasta w 1876 r. spowodował spalenie drewnianego kościoła i czterdziestu domów. W latach następnych odkryto źródła wód mineralnych, a w 1884 r. pojawili się pierwsi kuracjusze. Piwniczna stała się też wkrótce znanym ośrodkiem letniskowo-wypoczynkowym.
[edytuj] Zabytki
Od czasów lokacji miasta zachował się prawie niezmieniony układ urbanistyczny z czworobocznym rynkiem i wychodzącymi z jego narożników ulicami. W południowej pierzei rynku znajduje się ratusz, którego zalążek powstał już w XIX wieku i pełnił funkcję wartowni. Na wschodniej pierzei znajduje się nowy budynek Gminnego Ośrodka Kultury, z Izbą Regionalną. W pozostałych pierzejach rynku XIX-wieczne domy mieszczańskie.
Na środku rynku znajduje się zabytkowa cysterna z XVII wieku - studnia, która zaopatrywała mieszczan w wodę do użytku codziennego, a później była zbiornikiem przeciwpożarowym.
Naprzeciw widać kościół parafialny pw. Narodzenia NMP, wybudowany w latach 1881-86, z kamienia i cegły, na miejscu starszych świątyń. Jest to kościół bazylikowy z wieżą i dzwonem z 1523 roku. W prezbiterium zwraca uwagę obraz pędzla Bolesława Barbackiego - Św. Józef z Dzieciątkiem.
[edytuj] Kultura i turystyka
Piwniczna to ośrodek turystyczno-wypoczynkowy i sportów zimowych.
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury organizuje bądź współorganizuje coroczne stałe imprezy jak:
- Dni Piwnicznej,
- Jesień Popradzka,
- Zima w Piwnicznej,
- Druzbacka - impreza wojewódzka,
- Przegląd grup kolędniczych.
[edytuj] Gospodarka
W przemyśle dominuje wydobycie wody mineralnej; największym przedsiębiorstwem w mieście jest Zakład Butelkowania Naturalnej Wody Mineralnej "Piwniczanka". Ponadto drobny przemysł drzewny i skórzany.
[edytuj] Kontrowersje w sprawie nazwy
Nazwa miejscowości Piwniczna-Zdrój pisana z łącznikiem (dywizem) jest właśnie formą zatwierdzoną urzędowo. Forma nazwy pisana bez łącznika, tzn. Piwniczna Zdrój, jest natomiast formą potoczną.
Więcej na ten temat w artykule: Nazwy miejscowości z członem Zdrój.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
Miasta: Grybów • Krynica-Zdrój • Muszyna • Piwniczna-Zdrój • Stary Sącz
Gminy: Chełmiec • Gródek nad Dunajcem • Grybów • Kamionka Wielka • Korzenna • Krynica-Zdrój • Łabowa • Łącko • Łososina Dolna • Muszyna • Nawojowa • Piwniczna-Zdrój • Podegrodzie • Rytro • Stary Sącz