Government Communications Headquarters
Z Wikipedii
Government Communications Headquarters (GCHQ), Centrala Łączności Rządowej (lub: Zarząd Główny) - brytyjska agencja wywiadowcza, zajmująca się zbieraniem i oceną informacji pochodzących z rozpoznania radiotechnicznego i radioelektronicznego. Jej oryginalna nazwa to Rządowa Szkoła Kodów i Szyfrów (Government Code and Cypher School - GC&CS), utworzona w 1919 roku.
Spis treści |
[edytuj] Zmiana nazwy
GCHQ zostało formalnie utworzone w 1919 roku jako Rządowa Szkoła Kodów i Szyfrów, (Government Code and Cypher School - GC&CS), lecz podczas II wojny światowej w 1942 (lub w 1946 roku) roku w celu utajnienia charakteru działalności GC&CS, jej nazwę zmieniono na Government Communications Headquarters (GCHQ), Centralę Łączności Rządowej.
[edytuj] Przeprowadzka
Odmiennie niż w przypadku pokoju nr 40 (Room 40), po zakończeniu II wojny światowej, nikt nie kwestionował zasadności istnienia GCHQ, nazywanego nadal przez brytyjskich kryptoanalityków GC&CS. Po wojnie pracownie kryptoanaliczne przeniesiono z Bletchley Park do Cheltenham, miejscowości położonej 75 kilometrów na południe od Birmingham. W 2003 roku centrala GCHQ została ponownie przeniesiona do innego budynku, kompleksu Doughnut w Cheltenham.
[edytuj] Tajne
Mimo że charakter prac prowadzonych przez GCHQ i wszystkie ich szczegóły trzymane były w najgłębszej tajemnicy, wydaje się, że wywiad radziecki dysponował stosunkowo rozległą wiedzą na ich temat. W czasie II wojny światowej o stanie i zaawansowaniu brytyjskich prac kryptograficznych informowali wywiad radziecki (NKWD) członkowie siatki szpiegowskiej Cambridge, (tzw. Cambridge Five: piątka z Cambridge).
[edytuj] Współpraca
Government Communications Headquarters ściśle współpracuje z innymi agencjami wywiadowczymi, m.in. z Secret Intelligence Service, znaną powszechnie jako MI6, oraz z Security Service, powszechnie znaną jako MI5, a także innymi brytyjskimi agencjami wywiadu i bezpieczeństwa. Wielka Brytania podpisała ze Stanami Zjednoczonymi w 1947 roku tajne porozumienie, tzw. UKUSA (United Kingdom - United States of America Security Agreement), do którego dołączyły m.in. Australia, Kanada, Nowa Zelandia. W ten sposób Government Communications Headquarters może współpracować z amerykańską Agencją Bezpieczeństwa Narodowego (National Security Agency - NSA) kanadyjską Służbą Bezpieczeństwa Łączności (Communications Security Establishment), australijskim Zarządem Łączności Ministerstwa Obrony (Defence Signals Directorate) oraz nowozelandzkim Biurem Bezpieczeństwa Łączności Państwowej.
[edytuj] Personel
W latach końcowych zimnej wojny w Centrali Łączności Rządowej GCHQ pracowało ok. 6 tys. osób, do 1997 roku liczba ta spadła do ok. 4700 osób.
[edytuj] Struktura
Mimo niechęci władz brytyjskich do ujawniania wszelkiego rodzaju szczegółów na temat GCHQ i innych agencji wywiadowczych, w wydanej w 1982 roku książce - The Puzzle Palace, James Bamford podaje schemat jej struktury wewnętrznej.
Według autora The Puzzle Palace, Jamesa Bamforda, skruktura GCHQ wygląda następująco:
- Composite Signals Organisation - Zespolone Biuro Łączności, sekcja nasłuchu radiowego (wcześniej znana jako Służba Y)
- Directorate of Communications Security - Zarząd Bezpieczeństwa Łączności, sekcja opracowująca nowe szyfry i kody, zajmująca się również produkcją maszyn szyfrujących.
- Directorate of Organisation and Establishment - Zarząd Administracyjno Finansowy, sekcja odpowiedzialna za organizację i gospodarkę finansową GCHQ.
- Directorate of Signals Intelligence Operations and Requirements - Zarząd Wywiadu Radiowego i Zadań Doraźnych, sekcja nadzorująca przechwytywanie komunikatów i dekryptaż, analizę ruchu radiowego oraz dystrybucję tekstów rozszyfrowanych. (według autora najbardziej utajniona i najważniejsza sekcja GCHQ)
- Directorate of Signals Intelligence Plans - Zarząd Planowania Wywiadu Łączności.
- Joint Technical Language Service - Połączona Specjalistyczna Służba Językowa, londyńska sekcja nasłuchowa, monitorująca łączność radiową obcych placówek dyplomatycznych oraz zagraniczne rozmowy dyplomatyczne, prowadzone za pośrednictwem publicznej sieci łączności.
[edytuj] Niektórzy dyrektorzy GCHQ
Dyrektorzy GCHQ, których udało się ustalić według różnych źródeł:
- kmdr sir Edward W. Travic - 1944 - 1952
- kmdr sir Eric Jones - 1952 - 1960
- sir Clive Loehnis - 1960 - 1964
- sir Loenard Hooper - 1965 - 1973
- sir Arthur Bonsall - 1973 - 1978
- sir Brian Tovey - 1978 - 1983
- sir Peter Marychurch - 1983
- sir Francis Richards - 1998 - 2003
- sir David Pepper - 2003 (obecny)
[edytuj] Źródła
- Normam Polmar, Thomas B. Allen - Księga Szpiegów, Wydawnictwo Magnum Warszawa 2000
