GRAB 3
Z Wikipedii
Solrad 3, SR-3 | |
Inne nazwy | GRAB 3, GREB 3, Tattletale, Sunray 3 |
Zaangażowani | US Navy, Naval Research Laboratory |
Indeks COSPAR | 1961-015B |
Rakieta nośna | Thor Able Star |
Miejsce startu | Centrum Lotów Kosmicznych imienia Johna F. Kennedy'ego, USA |
Orbita (docelowa, początkowa) |
|
Perygeum | 882 km |
Apogeum | 999 km |
Okres obiegu | 103,85 min |
Nachylenie | 66,82° |
Mimośród | 0,007988 |
Czas trwania | |
Początek misji | 29 czerwca 1961 (04:22 GMT) |
Wymiary | |
Wymiary | śr. 0,51 cm |
Solrad 3 - ang. Solar Radiation 3 (promieniowanie słoneczne) — amerykański satelita wywiadu elektronicznego. Był trzecim statkiem z serii GRAB. Pozostawał utajniony do czerwca 1998. Zbudowany przez Naval Research Laboratory, NRL.
Solrad 3 został wystrzelony wraz z satelitami Transit 4A i Injun 1. Injun 1 i Solrad 3 odłączyły się od Transita, ale nie odłączyły się od siebie. Chaotyczny ruch obu połączonych z sobą satelitów, o okresie kilku minut, monitorowano jednym z magnetometrów. Statek pozostaje na orbicie, której żywotność szacuje się na 900 lat.
Spis treści |
[edytuj] Nazewnictwo

Satelita ten, jak i cały program badawczy z nim związany, miał wiele nazw, które miały zataić prawdziwe przeznaczenie statku. Pierwotnie nazwany był Plotkarzem (ang. Tattletale, a później GRAB (grabić, porywać, w tym wypadku informacje). By przeznaczenie satelity nie było jasne dla ZSRR, projekt nazwano GREB (słowo pozbawione znaczenia w języku angielskim) i wymyślono dla tego skrótu odpowiednie rozwinięcie: Galactic Radiation Experimental Background (eksperyment tła promieniowania galaktycznego). By jeszcze bardziej zaciemnić przeznaczenie satelitów serii GRAB, wysyłano je pod nazwą Solrad (z numerami od 1 do 7). Miało to wskazywać, że będą one prowadzić obserwacje Słońca.
[edytuj] Opis misji
Odbiorniki satelitów GRAB miały zbierać dane o parametrach pracy radzieckich radarów obrony powietrznej. Satelity GRAB nie były wystrzeliwane samodzielnie, lecz jako ładunki dodatkowe wraz z innymi satelitami. Pozyskane dane były przekazywane przez NRL, do Dowództwa Strategicznego Sił Powietrznych i do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa NSA, co może wskazywać, że przechwytywano również radzieckie meldunki radiowe.
[edytuj] Budowa i działanie
Statek był aluminiową kulą o średnicy 51cm, z sześcioma okrągłymi ogniwami słonecznymi, o średnicy 15 cm. Ładowały one akumulatory NiCd.
NRL zbudowało również pełnowymiarowy model satelity. Prawdopodobnie z zapasowych części. W 1975 do National Air and Space Museum, w Smithsonian Institution. W latach 1976-1982 wystawiony był na ekspozyji "Satelity", a w latach 1983-1997, jako część ekspozycji "Gwiazdy".
[edytuj] Ładunek
Nietajne wyposażenie naukowe stanowiły dwie komory jonizacyjne. Rejestrowały one promieniowanie rentgenowskie z zakresu, odpowiednio, 0,2 - 0,8 nm i 0,8 - 2 nm. Umieszczone były na obwodzie satelity, w odstępie 60° od siebie. Przed penetracją przez energetyczne protony (<1 MeV) i elektrony (< 1 MeV) były chronione trwałymi magnesami. Czułość spektralną komór określały ich aluminiowe okienka wlotowe i wypełniacz w postaci azotu. Fotokomórka mierzyła kąt między Słońcem a płaszczyzną równika satelity. Obsługa danych była w zasadzie taka sama jak w komorach jonizacyjnych satelity GRAB 1. Prąd z komór mierzony był przez stabilizowane elektrometry. Dane były przesyłane na Ziemię w czasie rzeczywistym i nagrywane na taśmy magnetyczne przez mobilne stacje naziemne NASA. Nieodłączenie się od siebie satelitów Injun 1 i GRAB 3 spowodowało, że pierwsza z komór nie zwróciła żadnych użytecznych danych. Druga wykonała 101 użytecznych pomiarów, niestety, mocno zakłóconych wysokoenergetycznymi cząstkami, głównie pochodzenia słonecznego. Dane zebrano między 29 czerwca a 26 listopada 1961.
[edytuj] Bibliografia
- NSSDC Master Catalog (en)
- Space 40 (cs)
- National Air and Space Museum (en)