Henning Mankell
Z Wikipedii

Henning Mankell (ur. 3 lutego 1948 w Sztokholmie) – szwedzki pisarz, dziennikarz, reżyser i autor sztuk teatralnych.
Mankell urodził się w Sztokholmie, dorastał w Sveg (region Härjedalen) oraz Bor Borås (Västergötland). Ojciec Mankella Ivar był sędzią, dziadek, również Henning Mankell, był kompozytorem.
Pisarz jest żonaty z Evą Bergman, córką Ingmara Bergmana. Mieszkają na zmianę w Szwecji i Mozambiku.
Spis treści |
[edytuj] Twórczość
W swojej twórczości porusza tematy społeczne, analizuje zmiany zachodzące w mentalności szwedzkiego społeczeństwa oraz międzyludzkie relacje. Z racji fascynacji Afryką często w jego publikacjach pojawiają się akcenty krytykujące ekonomiczną eksploatację tego kontynentu oraz bierność świata wobec degeneracji afrykańskich społeczeństw i kultury. Adresatami jego twórczości są zarówno dorośli, jak i dzieci i młodzież. Za książki dla najmłodszych czytelników został uhonorowany Nagrodą Astrid Lindgren (w 1996) oraz Medalem Nilsa Holgersona (1991).
W Polsce, podobnie jak w większości krajów poza rodzinną Szwecją, popularność przyniosła mu seria powieści kryminalnych, których bohaterem jest komisarz policji Kurt Wallander.
[edytuj] Powieści z Kurtem Wallanderem
Kurt Wallander to fikcyjny policjant, który mieszka i pracuje w Ystad. W powieściach wspólnie z grupą współpracowników z komendy poszukuje sprawców brutalnych morderstw. Publikacja serii rozpoczęła się w 1991 roku.
W tych kryminałach Mankell kładzie duży nacisk na pokazanie żmudnej pracy policji, drobiazgowo rejestruje procesy myślowe swoich bohaterów. Ważniejsze od opisu zbrodni są dociekania nad psychologicznymi motywacjami postępowania bohaterów. Rozwikłanie zagadki zabójstwa poparte jest solidną i wytrwałą pracą policjantów, którzy nie są wolni od ludzkich słabostek, zdarza im się mylić i popełniać błędy.
Mankellowi, mimo niełatwej konstrukcji powieści, udaje się przykuć uwagę czytelnika. W konstruowaniu przebiegu akcji rzadko odwołuje się on do zbiegów okoliczności, czy literackich fajerwerków. Sympatię czytelników zjednuje sobie rzeczowością stylu i dążeniem do maksymalnie prawdziwego opisu rzeczywistości.
Poprzez drobiazgową rejestrację myśli i czynów bohaterów, Mankell jako autor próbuje dociec jakie są przyczyny zmian w mentalności szwedzkiego społeczeństwa u schyłku XX i na początku XXI wieku. Bohaterowie Mankella, wyrośli w społeczeństwie dobrobytu szwedzkiego modelu państwa socjalnego, muszą stawić czoła brutalizacji stosunków międzyludzkich, wszechobecności przemocy, często wywoływanej przez kulturę masową, wpływowi emigrantów na hermetyczne dotąd społeczeństwo.
Motyw nieodwracalnych zmian towarzyszy również życiu prywatnemu bohaterów, którzy rozwodzą się, tracą bliskich.
Kurt Wallander jest bohaterem następujących książek:
- 1991 Morderca bez twarzy (w oryginale Mördare utan ansikte, polskie wydanie 2004)
- 1992 Psy z Rygi (Hundarna i Riga, wydanie polskie 2006)
- 1993 Biała lwica (Den vita lejoninnan, polskie wydanie 2005)
- 1994 Mannen som log (brak wydania polskiego)
- 1995 Fałszywy trop (Villospår, polskie wydanie 2002)
- 1996 Piąta kobieta (Den femte kvinnan, polskie wydanie 2005)
- 1997 O krok (Steget efter, polskie wydanie 2006)
- 1998 Brandvägg (brak wydania polskiego)
- 2000 Pyramiden (brak wydania polskiego)
oraz dystrybuowanej tylko w Holandii noweli:
- 2004 Händelse om hösten
Lisa Wallander, córka komisarza pojawiająca się w powieściach z powyższego cyklu, jest główną bohaterką:
- 2002 Innan frosten (brak wydania polskiego)
[edytuj] Pozostałe publikacje
- 1973 Bergsprängaren
- 1974 Sandmålaren
- 1977 Vettvillingen
- 1979 Fångvårdskolonin som försvann
- 1980 Dödsbrickan
- 1981 En seglares död
- 1982 Daisy Sisters
- 1983 Apelsinträdet
- 1983 Älskade syster
- 1984 Sagan om Isidor
- 1990 Hunden som sprang mot en stjärna
- 1990 Leopardens öga
- 1991 Skuggorna växer i skymningen
- 1992 Katten som älskade regn
- 1995 Comédia Infantil
- 1995 Eldens hemlighet
- 1996 Pojken som sov med snö i sin säng
- 1998 Resan till värdens ände
- 1999 I sand och i lera
- 2000 Danslärarens återkomst
- 2000 Labyrinten
- 2000 Vindens son
- 2001 Eldens gåta
- 2001 Tea-Bag
- 2003 Jag dör, men minnet lever
- 2004 Djup
- 2005 Kennedys hjärna
[edytuj] Nagrody
- 1991 Medal Nilsa Holgerssona
- 1991 Svenska Deckarakademin[1] w kategorii powieści kryminalnych
- 1996 Sveriges Radios Romanpris, nagroda szwedzkiego radia publicznego, za Comedia infantil
- 1996 Nagroda Astrid Lindgren[2]
- 2001 Gold Dagger[3] międzynarodowego Stowarzyszenia Pisarzy Kryminałów (The Crime Writers' Association[4]) za Fałszywy trop
- 2005 Gumshoe Award dla Najlepszej Europejskiej Powieści Kryminalnej (The Gumshoe Award for Best European Crime Novel[5] za Danslärarens återkomst
[edytuj] Linki zewnętrzne
- (en) Oficjalna strona autora
- (pl) Polska strona autora
- (pl) Polskie wydania powieści z Wallanderem
- (en) Strona poświęcona kryminałom Mankella
- (en) Wywiad z autorem w dzienniku The Guardian
[edytuj] Przypisy
- ↑ (sv) Svenska Deckarakademin
- ↑ (sv) Astrid Lindgren-priset
- ↑ (en) Gold_Dagger
- ↑ (en) Crime Writers' Association
- ↑ (en) Mystery Ink: Gumshoe Awards 2005