Jan Szczepański (socjolog)
Z Wikipedii
Jan Szczepański (ur. 14 września 1913 w Ustroniu, zm. 16 kwietnia 2004 w Warszawie) był polskim socjologiem, emerytowanym profesorem Uniwersytetu Łódzkiego oraz członkiem Polskiej Akademii Nauk. Jego prace są poświęcone teorii i historii socjologii oraz badaniom nad przekształceniami struktury społecznej.
[edytuj] Życiorys
Jan Szczepański urodził się w 1913 roku w Ustroniu, miejscowości na Śląsku Cieszyńskim. Studiował i doktoryzował się na Uniwersytecie Poznańskim. Został tam starszym asystentem u Floriana Znanieckiego.
W latach 1945-1970 pracował na Uniwersytecie Łódzkim. W 1951 roku został profesorem tego uniwersytetu, a w latach 1952-1956 był jego rektorem.
W latach 1966-1970 był przewodniczącym Międzynarodowego Stowarzyszenia Socjologicznego (ISA). Przez wiele lat był też pracownikiem, a w latach 1968-1970 także dyrektorem Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. W 1970 roku został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk (członek korespondent od 1964), a od 1972 roku również American Adademy of Arts and Sciences i Fińskiej Akademii Nauk i Literatury, od 1975 zaś amerykańskiej National Academy of Education. W latach 1971-1980 był wiceprezesem PAN, a 1971-1973 przewodniczącym Komitetu Ekspertów dla opracowania Raportu o Stanie Oświaty. W 1974 roku otrzymał nagrodę państwową I stopnia. W 1981 roku został współzałożycielem Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci, później był jego przewodniczącym i honorowym przewodniczącym.
Dwukrotnie był posłem na Sejm PRL i członkiem Rady Państwa (1977-1982), przewodniczącym Rady Społeczno-Gospodarczej przy Sejmie PRL (1982–1985), jak również członkiem Rady ds. Ludzi Starszych, Inwalidów i Osób Niepełnosprawnych przy Radzie Ministrów (1982-1991). Jako członek Rady Państwa wstrzymal się od głosu przy głosowaniu w sprawie wprowadzenia stanu wojennego. W 1982 roku przeszedł na emeryturę.
Jan Szczepański otrzymał doktoraty honoris causa następujących uczelni wyższych: Uniwersytetu w Brnie (1969), Uniwersytetu Łódzkiego (1973), Uniwersytetu Warszawskiego (1973), Sorbony (1980), Uniwersytetu Śląskiego (1985).
Zmarł w 2004.
[edytuj] Najważniejsze prace
- Inteligencja i społeczeństwo (1957)
- Socjologia. Rozwój problematyki i metod (1961)
- Elementarne pojęcia socjologii (1963)
- Socjologiczne zagadnienia wyższego wykształcenia (1963)
- Rozważania o Rzeczypospolitej (1971)
- Raport o stanie oświaty (1973)
- Zmiany społeczeństwa polskiego w procesie uprzemysłowienia (1974)
- Sprawy ludzkie (1978)
- Konsumpcja a rozwój człowieka (1981)
- Polska wobec wyzwań przyszłości (1987)
- O indywidualności (1988)
- Polskie losy (1993)
- Wizje naszego czasu (1995)