Ustroń

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 49°43' N 018°49' E

Ustroń

Herb Ustronia

Gmina
- rodzaj

Ustroń
miejska

Założono

XIV wiek

Prawa miejskie

1956

Burmistrz

Ireneusz Adam Szarzec

Powierzchnia

58,92 km²

Położenie

49° 43' N
18° 49' E

Liczba mieszkańców (2004)
- liczba ludności
- gęstość

15 415
261,6 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

43-450

Tablice rejestracyjne

SCI

Położenie na mapie Polski

Ustroń

TERC10
(TERYT)

2243203021

Miasta partnerskie

Neukirchen Vluyn

Budapeszt
Hajdúnánás
Pieštany
Luhačovice
Ustronie Morskie

Urząd miejski³

Rynek 1
43-450 Ustroń
tel. 33 857-93-00; faks 33 857-93-30
(e-mail)

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Strona internetowa miasta

Ustroń to miasto i gmina w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa bielskiego.

Znane uzdrowisko na Śląsku Cieszyńskim. Leży w Beskidzie Śląskim nad rzeką Wisłą.

Ustroń jest znanym ośrodkiem wczasowym i wypoczynkowym. Obszar wynosi 58,92 km², a według danych z 30 czerwca 2004², miasto miało 15 415 mieszkańców.

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Ustroń ma obszar 58,92 km², w tym:

użytki rolne: 41%
użytki leśne: 44%

Miasto stanowi 8,07% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	15 415	100	8213	53,3	7202	46,7
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	261,6		139,4		122,2

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 2094,63 zł.

Zdaniem językoznawców nazwa "Ustroń" pochodzi od miejsca zacisznego, ustronnego, leżącego "na stronie". Natomiast według przekazów legendarnych właśnie tu, nad brzegiem Wisły, jeden z oddziałów tatarskich miał spalić w 1241 r. kilkuset polskich jeńców, skąd poszła nazwa ustrina lub ustrinum, tzn. pogorzelisko z ciał ludzkich (łac. ustor - palący trupy).

[edytuj] Historia

Po raz pierwszy Ustroń wymieniony był w 1305 roku w księdze uposażeń biskupów wrocławskich. Pierwsi osadnicy założyli Ustroń Dolny (tereny w rejonie dzisiejszej stacji kolejowej Ustroń). W 2 poł. XVI w. zaczął powstawać Ustroń Górny (okolice dzisiejszego centrum), a jeszcze dalej w górę Wisły, "na Polance" (dziś Ustroń Polana), pierwszych 12 zagrodników odnotowano w 1607 r. Ustroń Dolny i część Górnego były od najdawniejszych czasów własnością szlachecką, a pierwszym znanym właścicielem był (na początku XVII w.) Marcin Kloch z rodu Korniczów. Pozostała część Górnego Ustronia stanowiła własność książęcą. Z czasem ustrońskie dobra szlacheckie uległy rozdrobnieniu i do 1738 r. zostały wykupione przez księcia cieszyńskiego Franciszka II Lotaryńskiego. Obie części Ustronia połączono w jedną wieś w 1839 r.

W 1621 r. w czasie wojny trzydziestoletniej Ustroń został spalony przez przebywające tu wojska neapolitańskie, walczące po stronie katolickiej Austrii. Uciekający przed grabieżami chłopi zaczęli osiedlać się coraz wyżej w górach i przestawiać się na gospodarkę hodowlaną. W 2 poł. XVII w. na okolicznych górach istniało już szereg gospodarstw pasterskich, opartych na wzorach wałaskich. W 1788 r. na Równicy, Orłowej i Czantorii 39 gospodarzy ustrońskich wypasało ok. 1500 owiec i kilkadziesiąt krów.

W II połowie XVIII wieku odkryto tu pokłady rudy żelaza, co doprowadziło do otwarcia w 1772 roku pierwszej huty w Księstwie Cieszyńskim. Od tej pory Ustroń rozwijał się jako ośrodek przemysłowy. Inwentarz z 1823 roku wymienia również browar, 4 młyny, tartak, cegielnię, piec wapienny i papiernię w Polanie. W XIX wieku odkryto też właściwości lecznicze wody, ogrzewanej bogatym w związki siarki żużlem wielkopiecowym. Przy dobrych warunkach klimatycznych spowodowało to popularyzację Ustronia jako miejscowości uzdrowiskowej. Po otwarciu nowej huty w pobliskim Trzyńcu, do której przeniesiono wiele wydziałów z Ustronia, ustrońskie hutnictwo zaczęło podupadać, a w 1897 roku całkowicie wygaszono ostatni wielki piec. Hutę przekształcono w średniej wielkości zakład przetwórstwa żelaza (kuźnię), która funkcjonuje do dziś. Od tej pory Ustroń rozwijał się wyłącznie jako miejscowość uzdrowiskowa i wypoczynkowa. Prawa miejskie otrzymał w 1956 roku, a w skład miasta weszły wsie dawnej gminy Ustroń. Od lat 60. XX w. nastąpił gwałtowny rozwój Ustronia. Zbudowano wiele ośrodków wypoczynkowych i leczniczych oraz pełną infrastrukturę turystyczną, łącznie z dwupasmową drogą do Katowic i regulacją rzeki Wisły do celów wypoczynkowych. Dzięki temu Ustroń jest dziś jednym z najważniejszych ośrodków turystyczno-wypoczynkowych w Beskidzie Śląskim, a jako jedyny posiada status uzdrowiska.

Ustroń to miejsce, które posiada doskonałe warunki do wypoczynku, uprawiania górskiej turystyki pieszej, narciarskiej, rowerowej oraz innych sportów. Miasto jest pięknie położone wśród malowniczych zboczy. Różnica wzniesień wynosi ponad 500 metrów pomiędzy centrum miasta w dolinie Wisły, a Czantorią Wielką i Równicą. Warto zwrócić uwagę na zabytkowy kościół katolicki z 1788 roku i kościół ewangelicki z 1835 roku.

Na otaczające Ustroń góry prowadzi wiele znakowanych szlaków turystycznych. Zaczyna się tu m. in. znakowany kolorem czerwonym Główny Szlak Beskidzki biegnący z centrum Ustronia na Równicę, a następnie schodzący do Ustronia Polany i wspinający się na Czantorię.