Masyw Śnieżnika
Z Wikipedii
Masyw Śnieżnika | |
Megaregion | Pozaalpejska Europa Środkowa |
Prowincja | Masyw Czeski |
Podprowincja | Sudety z Przedgórzem Sudeckim |
Makroregion | Sudety Wschodnie |
Mezoregion | Masyw Śnieżnika |
Zajmowane jednostki administracyjne |
Polska: powiat kłodzki. Czechy: okres Ústí nad Orlicí, okres Šumperk. |
Masyw Śnieżnika (332.62), (czes. Králický Sněžník, niem. Glatzer Schneegebirge) – najwyższe pasmo górskie w polskiej części Sudetów Wschodnich, położone po obu stronach polsko-czeskiej granicy, na południowy wschód od Kłodzka.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Od zachodu Masyw ograniczony jest rowem Górnej Nysy i Przełęczą Międzyleską od Gór Bystrzyckich, a tym samym od całych Sudetów Środkowych. Na północy granicę stanowi dolina Pogonnej, na południu zaś przechodzi w przedgórze Wysokiego Jesionika.
Na wschodzie, poprzez Przełęcz Płoszczynę, graniczy z Górami Bialskimi (czes. Rychlebské hory). Obszar Masywu w większości należy do Polski (powiat kłodzki, województwo dolnośląskie) – w granicach kraju znajduje się ok. 200 km² – pozostała jego część leży w Czechach.
Niektórzy geografowie do Masywu Śnieżnika włączają Krowiarki, wtedy północną granicę stanowi dolina Białej Lądeckiej od Stronia Śląskiego, przez Lądek-Zdrój, Radochów, Trzebieszowice, Ołdrzychowice Kłodzkie, Żelazno po Krosnowice.
[edytuj] Rzeźba terenu
Masyw ma postać rozległego rozrogu o rozpiętości południkowej ok. 20, a równoleżnikowej ok. 30 km. Jego punktem zwornikowym jest centralnie usytuowany Śnieżnik (1425 m n.p.m.), od którego odchodzi sześć obszernych, spłaszczonych ramion, oddzielonych wyraźnie zarysowanymi, głębokimi dolinami erozyjnymi:
- najdłuższy grzbiet północno-zachodni Czarnej Góry, przechodzący w sięgające aż do przedmieść Kłodzka Krowiarki,
- grzbiet północny ze Żmijowcem, Rudką, Janowcem i Krzyżnikiem,
- najwyższy, południowo-zachodni grzbiet graniczny z Małym Śnieżnikiem i Trójmorskim Wierchem,
- wschodni grzbiet graniczny, schodzący do Przełęczy Płoszczyna,
- południowy grzbiet Sušiny i Podbělki, położony w całości w Czechach,
- najkrótsze ramię zachodnie Średniaka (1210 m n.p.m.),
- północne ramię góry Stromej (808 m n.p.m.) oraz Młyńska.
[edytuj] Budowa geologiczna
Obejmuje południowo-zachodnią część metamorfiku Lądka i Śnieżnika. Zbudowany jest w większości z gnejsów i łupków łyszczykowych. W Krowiarkach i okolicach Kletna występują zmetamorfizowane skały węglanowe - soczewy marmurów kalcytowych i dolomitowych. W położonym w jednej z nich kamieniołomie Kletno III, w 1966 odkryto największą jaskinię Sudetów – Jaskinię Niedźwiedzią, będącą rezerwatem ścisłym (zob. Jaskinia Niedźwiedzia). Wśród łupków łyszczykowych występują ponadto wkładki łupków łyszczykowych z granatami, łupków grafitowych, kwarcytów, amfibolitów i in., natomiast wśród gnejsów - eklogitów.
[edytuj] Miejscowości
Leżące u podnóża Masywu wsie posiadają dobrze rozbudowaną bazę turystyczną. Są to między innymi:
- Międzygórze
- Goworów
- Międzylesie
- Wilkanów
- Domaszków
- Sienna
- Stronie Wieś
- Kletno
- Stara Morawa
- Bolesławów
- Nowa Morawa
- Jodłów
- Idzików
- Velka Morava
[edytuj] Ochrona przyrody
Na terenie Masywu w 1981 roku utworzono Śnieżnicki Park Krajobrazowy. Istnieją tu także obszary objęte ochroną rezerwatową: