Śnieżnik (góra)
Z Wikipedii
Współrzędne: zobacz na mapie
| Śnieżnik | |
 Szczyt Śnieżnika od strony południowej (czeskiej) |
|
| Państwo | Europa Polska Czechy |
| Pasmo | Masyw Śnieżnika, Sudety Wschodnie |
| Wysokość | 1425 m n.p.m. |
| Szerokość geograficzna | 50°12' 25,214'' N |
| Długość geograficzna | 16°50' 57,214'' E |
| Zdobyta przez | w czasach przedhistorycznych |
| Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |
Śnieżnik (1425 m n.p.m., zwany też Śnieżnikiem Kłodzkim, niem. Glatzer Schneeberg, czes. Králický Sněžník) – najwyższy, graniczny szczyt po polskiej stronie w Sudetach Wschodnich i w Masywie Śnieżnika.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka geograficzno-geologiczna
Śnieżnik stanowi centralny punkt Masywu Śnieżnika, zwornik siedmiu grzbietów:
- grzbietu północnego ze Żmijowcem, Rudką, Janowcem i Krzyżnikiem,
- grzbietu północno-zachodniego ze Żmijowcem, Czarną Górą i Krowiarkami,
- południowo-zachodniego grzbietu granicznego, z Małym Śnieżnikiem i Trójmorskim Wierchem,
- wschodniego grzbietu granicznego schodzącego do Przełęczy Płoszczyna,
- południowego grzbietu Sušiny i Podbělki, położonego w całości w Czechach,
- zachodniego ramienia Średniaka (1210 m n.p.m.),
- północno-wschodniego ramienia góry Stromej (1166 m n.p.m.) i Młyńska (991 m n.p.m.).
Wschodnia część góry jest zbudowana z lokalnych odmian gnejsów, zwanych śnieżnickimi i gierałtowskimi. Zachodnią część tworzą zmetamorfizowane łupki łyszczykowe. Występują tu także, podobnie jak w całym Masywie, soczewy marmurów, a także wkładki łupków łyszczykowych z granatami, łupków kwarcowych, łupków grafitowych, amfibolitów, serpentynitów i eklogitów.
Na stokach Śnieżnika występują rumowiska kamienne, powstałe w czasie plejstoceńskich zlodowaceń. Z tego samego okresu pochodzi nisza niwalna w południowym zboczu. W zagłębieniu tym, ok. 200 m od szczytu, bierze początek Morawa, jedna z większych rzek Republiki Czeskiej.
Śnieżnik leży na europejskim dziale wodnym mórz Czarnego i Bałtyckiego. Przebieg działu pokrywa się w obrębie szczytu z przebiegiem granicy państwowej – potoki polskiej strony spływają do Bałtyku.
[edytuj] Przyroda
Świat roślinny i zwierzęcy Śnieżnika jest najbogatszy w całych Sudetach, ponieważ przebiegają tam granice zasięgów występowania wielu gatunków – sudeckich, karpackich, alpejskich, a nawet śródziemnomorskich.
Wyraźnie zaznaczony jest piętrowy układ roślinności:
- do 500 m n.p.m. – użytki rolne, zazwyczaj łąki; występują m.in. pełnik europejski, dziewięćsił bezłodygowy,
- 500-1000 m n.p.m. – regiel dolny w postaci borów świerkowych lub lasów mieszanych świerkowo-bukowych,
- 1000-1250 m n.p.m. – regiel górny – bór świerkowy, w runie występują borówki czernica i brusznica,
- powyżej 1250 m n.p.m – łąki górskie.
Te ostatnie posiadają największą wartość przyrodniczą. Występują tu licznie gatunki roślin rzadkich i chronionych oraz sztucznie wprowadzona kosodrzewina.
Świat zwierzęcy również obfituje w cenne gatunki: muflony, cietrzewie, głuszce. Wśród płazów występują salamandra plamista i traszka górska, wśród gadów zaskroniec i żmija zygzakowata. Obecne są tu również endemiczne gatunki chrząszczy, błonkówek, muchówek i pajęczaków.
Dla ochrony przyrody ożywionej utworzono na Śnieżniku już w 1938 r. rezerwat przyrody, odtworzony pod polskimi rządami w 1965 roku jako ścisły. Obejmuje on część szczytową powyżej wysokości 1150 m n.p.m., jego powierzchnia wynosi 192 ha.
[edytuj] Turystyka
Śnieżnik musiał być znany turystom już pod koniec XVIII wieku – z tego okresu pochodzą pierwsze utrwalone informacje (panoramy i wzmianki pisane). Prawdziwy rozkwit turystyki rozpoczął się z rokiem 1838, kiedy to Śnieżnik i jego okolice stały się własnością księżniczki Marianny Orańskiej. Szczyt stał się modnym celem wędrówek – między innymi podziwiano na nim wschody i zachody słońca.
W 1871 r. na zlecenie księżnej zbudowano na Hali pod Śnieżnikiem schronisko, które stoi do dziś.
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Schronisko PTTK "Na Śnieżniku".
Śnieżnik był tak popularny, że w latach 1895-1899 wzniesiono tutaj kamienną wieżę widokową w kształcie cylindrycznej baszty. Wzniesiona została w latach 1895-1899 z inicjatywy Glatzer Gebirgsverein (GGV – Kłodzkie Towarzystwo Górskie) i miała służyć podniesieniu atrakcyjności wycieczek na szczyt. Potężna konstrukcja, nawiązująca do modnego wówczas romantycznego stylu naśladującego średniowiecze, miała 6 kondygnacji i wysokość 33,5 m. Z czasem nadano jej imię cesarza Wilhelma I i dobudowano budynek mieszczący małe schronisko.
-
Zobacz więcej w osobnym artykule: Wieża na Śnieżniku.
W 1912 r. po czeskiej (wówczas austrowęgierskiej) stronie, w pobliżu źródeł Morawy, oddano do użytku kolejne schronisko – luksusowy Fürst Johann Liechtenstein Schutzhaus.
Po II wojnie światowej infrastruktura turystyczna zaczęła podupadać. W 1971 r. rozebrano czeskie schronisko (do dziś widoczne są fundamenty), a 11 października 1973 r. wysadzono w powietrzę zaniedbaną, rozpadającą się wieżę widokową. Jej resztki tworzą dziś kulminację na kopule szczytowej.
Śnieżnik pozostaje wciąż jednak jedną z najczęściej odwiedzanych gór ziemi kłodzkiej. Schronisko "Na Śnieżniku" słynie z barwnych imprez sylwestrowych, podczas których liczba gości przewyższa wielokrotnie liczbę łóżek, a często trudno nawet o miejsce na podłodze.
Od połowy lat 90. XX w. dla pieszych na szczycie funkcjonuje turystyczne przejście małego ruchu granicznego Śnieżnik – Vrchol Králickeho Snêžniku, czynne jedynie w soboty i niedziele.
Przez szczyt Śnieżnika przechodzą szlaki turystyczne:
(polski) od schroniska "Na Śnieżniku" do Przełęczy Płoszczyna i dalej do Bielic,
(czeski) od wsi Vélka Morava, kończący się na szczycie,
(czeski) z Kralików do Ramzovej.
Śnieżnik należy do Korony Gór Polskich.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Opis Śnieżnika w serwisie Pascala (pl)
- Warunki pogodowe na Śnieżniku (pl)
- Stacja meteorologiczna Śnieżnik P-7 (pl)
- Fotografie drogi na Śnieżnik po czeskiej stronie (1) (cs)
- Fotografie drogi na Śnieżnik po czeskiej stronie (2) (cs)
- Fotografie Wodospadu Wilczki (cs)
[edytuj] Źródła
- Słownik Geografii Turystycznej Sudetów – Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie pod redakcją Marka Staffy, wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa 1993, ISBN 83-7005-095-6.
