Miejska Komunikacja Samochodowa (Skarżysko-Kamienna)
Z Wikipedii
| Miejska Komunikacja Samochodowa | |
| Status prawny | spółka z o.o. |
| Rok założenia | 1955 |
| Lokalizacja | 26-110 Skarżysko-Kam. ul. 1 Maja 103 tel. (041) 251-23-23 |
| Branża | transport |
| Produkty | transport osobowy |
Miejska Komunikacja Samochodowa w Skarżysku-Kamiennej - przedsiębiorstwo świadczące usługi z zakresu transportu osobowego na terenie miasta Skarżyska-Kamiennej oraz gmin ościennych: Bliżyn, Łączna, Mirzec, Skarżysko Kościelne oraz Suchedniów; wspólnie z MZK Starachowice prowadzi ponadto przewozy pasażerskie między obydwoma miastami na linii "A".
Spis treści |
[edytuj] Historia
Początek miejskiej komunikacji w Skarżysku-Kamiennej przypada na dzień 1 kwietnia 1955 roku, kiedy to w ramach funkcjonującego Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej uruchomiono Zakład Komunikacji Miejskiej. W początkowym okresie działalności zakład dysponował trzema autobusami, które obsługiwały trzy linie łączące ze sobą najodleglejsze dzielnice miasta. Następne lata przyniosły powolny, lecz stały rozwój - tak w zakresie rozwoju sieci komunikacyjnej miasta i jego okolic, jak i poszerzania oraz unowocześniania zaplecza technicznego. Nie brakowało też problemów, typowych dla rozwijającego się przedsiębiorstwa (i samego miasta) w realiach centralnie sterowanej gospodarki okresu PRL. Okres przemian ustrojowych po 1989 r. przyniósł zupełnie nowe wyzwania, z jakimi firma uprzednio nie miała do czynienia. Reguły wolnego rynku zweryfikowały dotychczasowy stan rzeczy - czynniki takie jak m. in. schyłek przemysłu oraz znaczny wzrost bezrobocia na terenie Skarżyska-Kamiennej odbiły się negatywnie na sytuacji przedsiębiorstwa, doprowadzając do znacznego uszczuplenia oferty komunikacyjnej w porównaniu do szczytowego pod tym względem okresu lat 80. XX wieku.
[edytuj] Początki - 1955-1959
W chwili podjęcia kroków w kierunku utworzenia komunikacji miejskiej, Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej nie posiadało infrastruktury niezbędnej do prowadzenia tego rodzaju działalności. Chcąc uzyskać przydział autobusów, wizytującego MPGK przedstawiciela Ministerstwa Gospodarki Komunalnej wprowadzono w błąd, pokazując mu garaż Straży Pożarnej, będący rzekomo przeznaczony na przyjęcie pojazdów; budynek gospodarczy Łaźni Miejskiej miał z kolei służyć jako warsztat. Podstęp najwyraźniej okazał się skuteczny - w marcu 1955 r. udało uzyskać się przydział czterech autobusów Star 52, które sprowadzono do Skarżyska z Sanoka jeszcze w tym samym miesiącu. Jednocześnie z Łodzi przybyło trzech pracowników tamtejszego Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego, którzy przystąpili do szkolenia skarżyskiej załogi w zakresie organizowania warsztatu oraz opracowywania grafików i rozkładów jazdy. Pierwsze autobusy wyjechały na trzy trasy 1 kwietnia 1955 r. Ich pojawienie się wywołało znaczne zainteresowanie mieszkańców, co - jak można przeczytać w Kronice komunikacji miejskiej miasta Skarżyska-Kamiennej - nie zawsze wiązało się z pozytywami:
Dzieci obrzucają autobusy błotem i kamieniami, bo konduktorzy zabierać ich na przejażdżki nie pozwalają. Awantury z pijanymi pasażerami, którzy uciekają się do rękoczynów, przeładowanie autobusów w godzinach rannych oraz w porze bezpośredniej po ukończeniu pracy - wymagają od obsługi spokoju, rozwagi, opanowania nerwowego, by zapewnić autobusom przebieg w ramach rozkładu jazdy. Organa MO nie zawsze starają się pomóc obsłudze, jakby z obawy, że nie zawsze znajdą posłuch wśród grupy okupującej autobusy. Zdarzały się wypadki, że kierowca po powrocie z trasy, zdawał dokumenty, rezygnując z pracy.
[edytuj] Ważniejsze wydarzenia
- 25 kwietnia 1957 r. Zakład Komunikacji Miejskiej przeniesiony został do obecnej siedziby przy ul. 1 Maja 103.
- 29 lipca 1958 r. w ZKM uruchomiono własną stację benzynową.
- 17 stycznia 1959 w godzinach nocnych na przejeździe kolejowym na ulicy Armii Ludowej (obecnie ul. Legionów) doszło do kolizji autobusu z pociągiem, w wyniku którego ciężko ranni zostali kierowca i konduktorka. Trzej obecni w autobusie pasażerowie nie odnieśli obrażeń.
- 17 marca 1959 r. na terenie miasta pojawił się pierwszy kryty przystanek, zlokalizowany przy ul. Armii Ludowej (obecnie ul. Legionów) naprzeciwko "Delikatesów" (obecnie DH Tęcza).
[edytuj] 1960-1969
Lata 60. XX wieku to dla przedsiębiorstwa okres dalszego rozwoju - kontynuowano zwiększanie liczby autobusów, stopniowo wycofując z taboru pojazdy typu Star 52 na rzecz Sanów, uruchomiono także szereg nowych linii (w tym też podmiejskich). Z uwagi na niską frekwencję i zły stan infrastruktury drogowej na niektórych trasach zaszła jednak konieczność skrócenia bądź całkowitej likwidacji wybranych linii. Prawdziwą plagą były także akty wandalizmu:
Zjawiskiem ujemnym spotykanym nagminnie na terenie miasta jest systematyczne zrywanie wywieszonych rozkładów jazdy, oraz niszczenie gablot przez wybijanie szyb, oraz wyrywanie metalowych obramowań. Organa M.O. nie wykryły dotychczas sprawców chuligańskich wyczynów, poza jednym wypadkiem, którego autorem okazał się pijany młody nauczyciel (?) ze Starachowic.
W 1960 roku ZKM podjął próbę zajęcia kolejnych nisz rynkowych poza zbiorowym transportem osobowym - na ulicach pojawiły się taksówki bagażowe oraz osobowe. TAXI osobowe okazały się nierentowne, w związku z czym zostały po niespełna czterech latach sprzedane w drodze przetargu - ich nabywcami zostali kierowcy, którzy dotychczas eksploatowali je w ramach umowy z przedsiębiorstwem.
Rok 1967 przyniósł pierwszą poważną zmianę organizacyjną - na podstawie uchwały nr 15/92/66 Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Skarżysku-Kamiennej z dnia 15 lipca 1966 r. wydzielono ZKM z Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej, tworząc Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne (MPK).
[edytuj] Ważniejsze wydarzenia
- 8 marca 1960 r. Zakład Komunikacji Miejskiej rozpoczął świadczenie usługi przewozów bagażowych przy użyciu furgonów bagażowych. Postoje taksówek zorganizowano przy dworcu PKP oraz przy ul. Granicznej (obecnie al. Piłsudskiego).
- 20 grudnia 1960 r. z winy dróżnika, który nie zamknął szlabanów na strzeżonym przejeździe kolejowym w Wojtyniowie, o godzinie 21:50 doszło do kolizji autobusu linii nr 4 z pociągiem. Dróżnik zbiegł z miejsca zdarzenia, nikt nie odniósł poważniejszych obrażeń.
- 22 grudnia 1960 r. na ulicach miasta pojawiło się pierwsze TAXI osobowe.
- 4 listopada 1963 r. po raz pierwszy wprowadzono jednoosobową obsługę autobusów - kierowcy przejęli funkcje konduktorów.
- 1 kwietnia 1964 r. zakończono działalność taksówek osobowych.
- 27 sierpnia 1964 r. o godz. 7:21 doszło do pierwszego śmiertelnego wypadku z udziałem autobusu ZKM - na skrzyżowaniu ulic Prusa i Norwida potrącony został przechodzień, który - czytając gazetę - wszedł na jezdnię prosto pod koła pojazdu.
- 1 stycznia 1967 r. wydzielono ZKM z Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej, tworząc Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne (MPK).
[edytuj] 1970-1979
Na początku lat 70. zaszła konieczność przedłużenia czasu kursowania autobusów do godziny 24:00, aby umożliwić powrót do domu pracownikom kończącym II zmianę, oraz dojazd do zakładów osobom rozpoczynającym pracę na III zmianę.
W połowie dekady nadszedł trudniejszy czas dla przedsiębiorstwa - ogólnokrajowe problemy w zakresie produkcji autobusów spowodowały ograniczenie dostaw nowego taboru, w wyniku czego trudno było utrzymać ilość kursów na dotychczasowym poziomie. W 1975 r. doszło do kolejnej zmiany organizacyjnej - utworzono Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Kielcach, w którego skład weszło skarżyskie przedsiębiorstwo jako WPKM o/Skarżysko-Kamienna. Struktura ta utrzymała się do końca 1980 roku, i - jak okazało się w praktyce - była mało wydajna, czego przejawem było m. in. spowolnienie rozwoju sieci komunikacyjnej.
[edytuj] Ważniejsze wydarzenia
- 1 stycznia 1975 r. utworzono Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej w Kielcach, w skład którego weszło skarżyskie przedsiębiorstwo jako oddział.
- 1 kwietnia 1975 r. obchodzono dwudziestolecie istnienia przedsiębiorstwa.
[edytuj] 1980-1989
Początek lat 80. przyniósł kolejne zmiany organizacyjne - na mocy rozporządzenia 30/80 wojewody kieleckiego, 1 stycznia 1981 r. Oddział Komunikacji Miejskiej w Skarżysku-Kam. przekształcony został na Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne, podległe organizacyjnie Rejonowemu Przedsiębiorstwu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Kielcach. Rok później MPK przekazane zostało pod zarząd naczelnika miasta Skarżyska-Kamiennej.
W czerwcu 1982 roku na ulice miasta wyjechał pierwszy wielkopojemny Jelcz PR-110. W latach następnych ilość tych autobusów systematycznie rosła, stopniowo wypierając z taboru mniejsze Autosany. Z czasem doprowadziło to do braku miejsca na terenie bazy, w wyniku czego zdecydowano się przenieść część taboru na tymczasowy, dodatkowy plac postojowy, zlokalizowany przy ówczesnej ulicy Powstańców 1905 r.
Rozwój przedsiębiorstwa trwał mniej więcej do połowy dekady, co przejawiało się modernizacją infrastruktury i rozwojem sieci komunikacyjnej - w 1985 r. uruchomiono linie nr 35 i 36, kursujące odpowiednio do Suchedniowa oraz Zbijowa. Od roku 1988 widać było wyraźne pogorszenie kondycji przedsiębiorstwa - będące wynikiem inflacji podwyżki cen podzespołów znacznie zwiększyły koszty jego funkcjonowania. Istotny problem stanowiły też braki kadrowe - głównie wśród kierowców. Ciągle pogarszająca się sytuacja doprowadziła ostatecznie do referendum, w którym pracownicy nie udzielili wotum zaufania dotychczasowemu Dyrektorowi Naczelnemu. Nowym dyrektorem po raz pierwszy w historii zakładu została kobieta - Władysława Nowak.
[edytuj] Ważniejsze wydarzenia
- 23 sierpnia 1984 r. o godz. 6:43 na strzeżonym przejeździe kolejowym na ul. Asfaltowej doszło do tragicznego w skutkach zderzenia autobusu MPK z pociągiem - w jego wyniku śmierć poniosły 4 osoby, kilka osób doznało poważnych obrażeń. Przyczyną wypadku było niezamknięcie rogatek.
- wrzesień 1984 r. - zainstalowano pierwsze zadaszenia przystanków typu poznańskiego.
- 1985 r. - w miejsce pisanych odręcznie rozkładów jazdy po raz pierwszy pojawiły rozkłady drukowane.
- 1987 r. - silne mrozy, sięgające poniżej -30°C, spowodowały zamarzanie paliwa i urządzeń hydraulicznych w autobusach, co doprowadziło do przerw w ruchu na trasach komunikacyjnych.
- 1988 r. - w MZK Warszawa zakupiono wóz pogotowia technicznego.
[edytuj] Wykaz linii autobusowych
| nr | przebieg trasy |
|---|---|
| 1 | Łyżwy • 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Niepodległości • Słowackiego • Tysiąclecia • Krasińskiego • Armii Krajowej • Wileńska • Grottgera • Piłsudskiego • Norwida • Sikorskiego • Okrzei • Słowackiego • Niepodległości • Piłsudskiego • Towarowa • 1 Maja • Łyżwy |
| 2 | 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Niepodległości • Legionów • Młodzawy • Parszów • Mostki • Suchedniów |
| 3 | 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Niepodległości • Legionów • Staffa • Sportowa • Wioślarska • Słoneczna • Krakowska • Suchedniów |
| 4 | Szydłowiecka • Rejowska • Sokola • Niepodległości • Słowackiego • Tysiąclecia • Krasińskiego • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Krakowska • Wojska Polskiego • Brzask • Bliżyn • Sorbin |
| 5 | Majków Pleśniówka • 3 Maja • Żurawia • 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Tysiąclecia • Sokola • Wiejska • Armii Krajowej • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Szkolna • Jaracza |
| 7 | Niepodległości • Sokola • Wiejska • Armii Krajowej • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Staffa • Sportowa • Wioślarska • Słoneczna |
| 9 | 1 Maja • Towarowa • 11 Listopada • Ekonomii • Legionów • Metalowców • Norwida • Piłsudskiego • Krakowska • Warszawska • Książęca • Kopernika • Rycerska • Warszawska • Krakowska • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • legionów • Ekonomii • 11 Listopada • Towarowa • 1 Maja |
| 10 | Jagodne • Skarżysko Kościelne - Iłżecka • Skarżysko Kościelne - Kościelna • 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Tysiąclecia • Sokola • Wiejska • Szpitalna |
| 11 | Niepodległości • Sokola • Tysiąclecia • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Krakowska • Suchedniów • Łączna |
| 12 | Szydłowiecka • Rejowska • Sokola • Niepodległości • Słowackiego • Tysiąclecia • Krasińskiego • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Krakowska • Wojska Polskiego • Brzask • Bliżyn • Ubyszów [1] |
| 13 | Czerwonego Krzyża • 1 Maja • Towarowa • Niepodległości • Legionów • Krakowska • Wojska Polskiego • Bliżyn • Sorbin • Kucębów Dolny |
| 14 | Szydłowiecka • Niepodległości • Sokola • Wiejska • Moniuszki • Żermoskiego • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Młodzawy |
| 15 | Szydłowiecka • Niepodległości • Sokola • Wiejska • Armii Krajowej • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Staffa • Sportowa • Skalna • Wysoka |
| 16 | Szydłowiecka • Rejowska • Sokola • Wiejska • Armii Krajowej • Krasińskiego • Okrzei • Słowackiego • Niepodległości • Piłsudskiego • 11 Listopada • Ekonomii • Legionów • Grota Roweckiego • Jodłowa |
| 17 | Gadka • Skarżysko Kościelne - Iłżecka • Skarżysko Kościelne - Kościelna • 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Niepodległości • Legionów |
| 18 | Łyżwy • 1 Maja • Towarowa • 11 Listopada • Ekonomii • Legionów • Metalowców • Norwida • Piłsudskiego • Krakowska • Główna • Wieżowa |
| 19 | Łyżwy • 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Niepodległości • Słowackiego • Krasińskiego • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Staffa • Sportowa • Wioślarska • Słoneczna • Kilińskiego |
| 20 | Szydłowiecka • Niepodległości • Sokola • Wiejska • Armii Krajowej • Piłsudskiego • Norwida • Metalowców • Legionów • Staffa • Sportowa • Wioślarska • Słoneczna |
| 21 | Kierz Niedźwiedzi • Świerczek • Skarżysko Kościelne - Kościelna • 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Niepodległości • Legionów |
| 22 | Łyżwy • 1 Maja • Towarowa • Piłsudskiego • Tysiąclecia • Sokola • Rejowska • Szydłowiecka • Kopernika/Lipowe Pole |
| 24 | Łyżwy • 1 Maja • Towarowa • 11 Listopada • Ekonomii • Legionów • Metalowców • Norwida • Piłsudskiego • Krakowska • Główna • Wieżowa |
| 25 | Harcerska • Zwycięzców • Wojska Polskiego • Krakowska • Legionów • Metalowców • Sikorskiego • Okrzei • Słowackiego • Niepodległości • 1 Maja • Czerwonego Krzyża |
| 26 | Paryska • Norwida • Piłudskiego • Krasińskiego • Okrzei • Słowackiego • Niepodległości • Sokola • Rejowska • Szydłowiecka |
| A | Niepodległości • Legionów • Młodzawy • Parszów • Wąchock • Starachowice |
[edytuj] Przypisy
[edytuj] Bibliografia
- Kronika komunikacji miejskiej miasta Skarżyska-Kamiennej - praca zbiorowa (dokument przechowywany w siedzibie przedsiębiorstwa)
