Mielnik (województwo podlaskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 52°20' N 023°03' E
Mielnik | |||
|
|||
Województwo | podlaskie | ||
Powiat | siemiatycki | ||
Gmina | Mielnik | ||
Położenie | 52° 20' N 23° 03' E |
||
Liczba mieszkańców • liczba ludności |
980 |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
85 | ||
Kod pocztowy | 17-307 | ||
Tablice rejestracyjne | BSI | ||
Położenie wsi |
|||
Położenie na mapie Polski
|
Mielnik – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Mielnik. Miejscowość leży nad Bugiem.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie białostockim.
Miejscowość jest siedzibą gminy Mielnik.
Spis treści |
[edytuj] Historia
- 1044-46 - od piastowskiego księcia Kazimierza Odnowiciela gród przejmuje książę kijowski Jarosław Mądry w zamian za pomoc w stłumieniu buntu wojewody mazowieckiego Miecława.
- 1240 - wzmianka o przejściu przez Mielnik polsko-ruskiej wyprawy na Jaćwież.
- 1241 - prawdopodobnie gród niszczą Mongołowie, którymi dowodzi Batu-chan.
- 1260 - książę halicki Wasylko Romanowicz modli się w cerkwi grodowej pw. Bogarodzicy przed wyprawą na Jaćwież.
- 1323-1324 - opanowanie ziemi drohickiej przez litewskiego księcia Giedymina.
- 1350 - gród został zdobyty przez litewskiego księcia Kiejstuta.
- 1366 - wzmiankowany jako gród litewski.
- 1378 - Kronikarz Wigand z Marburga opisał próbę oblężenia grodu przez krzyżackiego komtura Bałgi Teodoryka Elnera wracającego z wyprawy na Kamieniec Litewski.
- 1379 - wzmiankowany jako gród litewski.
- 1382 - gród zajmuje książę mazowiecki Janusz I Starszy.
- 1383 - gród zajmuje Władysław Jagiełło.
- poł. XIV wieku - budowa zamku obronnego na miejscu grodu.
- 1390 - Władysław Jagiełło nadał zamek księciu mazowieckiemu Januszowi I Starszemu.
- ok. 1408 - przejęcie grodu przez litewskiego księcia Witolda
- 1430-44 - Mielnik w rękach księcia mazowieckiego Bolesława IV Warszawskiego, od którego gród wykupuje Kazimierz Jagiellończyk.
- 1420 rok - książę litewski Witold funduje kościół katolicki pod wezwaniami Bożego Ciała, Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, św. Mikołaja i Wszystkich Świętych. Kościół posiadał jedną nawę.
- 1440 - nadanie miejskiego prawa chełmińskiego.
- 1444 - zmiana prawa miejskiego na prawo magdeburskie przez króla Kazimierza Jagiellończyka
- 23 października 1501 zatwierdzono tutaj jeden z aktów unii polsko-litewskiej. 23 października 1501 król Aleksander Jagiellończyk zatwierdził akt łączący Polskę i Litwę w jedno państwo poprzez osobę tego samego wybranego władcy.
- 1506 - Zygmunt I Stary na zamku oczekuje na polską koronę.
- 1513 - przez miesiąc na zamku mieszka król Zygmunt I Stary.
- 1513 - budowa katolickiego kościoła filialnego pw. św. Rocha.
- 1520 - stolica powiatu
- 1545 - na zamku więzieni są kniaziowie moskiewscy: Fiedor Owczyna, Jendriej Palecki, Michałko Oboleński.
- 1545 - drewniany skrzyniowy most przez rzekę Bug zostaje przekazany w opiekę po połowie mieszczanom Mielnika i Łosic
- lata 40 XVI wieku - starosta mielnicki Nikodem Janowicz Świejko z Ciechanowca herbu Dąbrowa (herb szlachecki) (1537-1549) rozbudowuje zamek
- 1551 - częściowe rozebrano na zamku baszty i gotycką wieżę królewską, wznosząc na jej miejscu nowy renesansowy budynek dla króla.
- 1566 - stolica ziemi mielnickiej
- 1569 - inkorporacja do Korony Polskiej
- 1655 - Szwedzi palą miasto, zamek i kościół, który po odbudowie nosi nowe wezwanie św. Trójcy. Budowa nowego mostu w pobliżu Siemiatycz doprowadza do gospodarczego upadku miasto.
- 1776 - budowa drewnianego kościoła unickiego (obecnie użytkowanego przez prawosławnych jako cerkiew Matki Bożej Opiekuńczej)
- 1795 - miasto w zaborze pruskim
- 1807 - Napoleon Bonaparte po zwycięstwie nad Prusami oddaje miasto wraz z całym okręgiem zaborcy rosyjskiemu
- 1825 - budowa murowanej cerkwi pw. Matki Boskiej Przeczystej
- 1829 - zniszczenie katolickiego kościoła św. Rocha
- 1865 - rosyjscy zaborcy buduję kaplicę pw. Aleksandra Newskiego na cześć swojego władcy Aleksandra II
- 1871 - rosyjscy zaborcy po powstaniu styczniowym zamieniają gotycki kościół św. Trójcy na cerkiew
- 1915 - pożar kościoła św. Trójcy
- 1919 - powrót po zaborach w granice Polski
- 1920 - zakończenie budowy katolickiego kościoła parafialnego pw. Przemienienia Pańskiego na miejscu kościoła św. Rocha
- 1934 - utrata praw miejskich
- 1939 - 1941 - okupacja radziecka
- 1941 - 1944 - okupacja niemiecka
[edytuj] Zabytki
- Grodzisko wczesnośredniowieczne, na którym wznosił się dawniej murowano-drewniany zamek królów Polski (spalony w 1656 r. przez Szwedów). Więcej o zamku tutaj
- Ruiny katolickiego kościoła parafialnego pw. Trójcy Św. (pierwotny gotycki kościół pod wezwaniem Bożego Ciała, N.P.Marii i św. Mikołaja zbudowano przed 1420 r. w stylu późnogotyckim przez księcia Witolda. Orientowany na planie prostokąta. W XVI wieku rozbudowany. Spalony w czasie wojen szwedzkich. Odbudowany w XVIII wieku gdy zmieniono wezwanie. W 1866 r. zamknęli go zaborcy. W 1871 roku przerobiono budynek na cerkiew prawosławną pw. Ducha Św. Spalony w 1915 r. W 1929 r. powstał komitet chcący odbudować kościół (prac nie podjęto). Ruiny rozebrali Rosjanie w 1940 r.
- Kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego z lat 1912-1920 w miejscu dawnego gotyckiego kościoła filialnego pod wezwaniem Św. Rocha istniejącego w tym miejscu w latach 1513-1829. Orientowany, neobarokowy. W ołtarzu obraz z XVIII wieku, krucyfiks z wieku XVII, monstrancje barokowe z XVIII wieku.
- Cerkiew parafialna pw. Narodzenia NMP z 1821 roku w stylu klasycystycznym (do roku 1839 należała do unitów) - Pierwotnie powstała w tym miejscu cerkiew drewniana w roku 1551 r. Niszczona przez pożary w roku 1614 i 1656. W 1907-1910 piękny klasycystyczny kościół został oszpecony przebudową w stylu moskiewskim (dobudowano przedsionek z wieżą i pięć niepasujących do kopułek). W 1985 roku otynkowano cerkiew bez nadzoru konserwatora zabytków zacierając cechy stylowe świątyni. Wewnątrz ikony barokowe z XVIII wieku z czasów unickich. W plebanii znajdują się barokowe przedstawienia dwunastu apostołów z dawnego ikonostasu.
- Kaplica cmentarna pw. Opieki Matki Boskiej zbudowana po 1776 r. Rozbudowana w 1985 r. poprzez dodanie niskiej wieżyczki-dzwonnicy. Orientowana. Drewniana, na planie prostokąta.
- Dawna Bożnica żydowska z poł. XIX wieku. Murowana z cegły na rzucie prostokąta, otynkowana z babińcem.
- Dawna plebania przy ul. Brzeskiej 69 z poł. XIX wieku przebudowana w wieku XX. Murowana z cegły tynkowana, z gankiem, dach przekształcony.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne: