Nawozy

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Nawozy - substancje używane w uprawie roślin (nawożenie) celem zwiększenia wysokości i jakości plonowania dzięki wzbogaceniu gleby w składniki pokarmowe niezbędne dla roślin i polepszeniu jej właściwości fizycznych, fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych, pochodzenia mineralnego lub organicznego. Nawozami są również produkty przeznaczone do zwiększania żyzności stawów rybnych.

W zależności od nawozu, zawarte w nim składniki pokarmowe mogą być w formie bezpośrednio przyswajalnej przez rośliny lub też dopiero po przemianach zachodzących w glebie, przez co działanie nawozów może trwać w ciągu jednego roku nawożenia lub nawet 3-5 następnych lat (np. wióry rogowe na ciężkich glebach). Czasem składniki pokarmowe w wyniku przemian glebowych przechodzą w formę trudniej przyswajalną lub całkowicie nieprzyswajalną dla roślin.

[edytuj] Składniki pokarmowe

Wśród makroelementów niezbędnych roślinom wyróżniamy: azot, fosfor, potas, także wapń, magnez i siarkę, natomiast w niewielkiej tylko ilości rośliny potrzebują takich mikroelementów jak: żelazo, cynk, miedź, bor, molibden, chlor.

[edytuj] Rodzaje i grupy nawozów

Nawozy mineralne, wysokoprocentowe, zawierają proste, bezpośrednio przyswajalne dla roślin lub po niewielkich tylko przemianach w glebie związki chemiczne; surowcami do produkcji są kopaliny, rudy, odpady przemysłu hutniczego, także odpady pochodzenia zwierzęcego; niektóre poprawiają strukturę gleby, zmieniają jej odczyn, usuwają toksyczne substancje; zawartość składników kontrolują odpowiednie instytucje; wyróżniamy nawozy:
- azotowe, najważniejsze z nawozów mineralnych, dzielą się na nawozy:
  - saletrzane
  - amonowe
  - saletrzano-amonowe
  - amidowe
  - roztwory azotowe
  - azotowe o spowolnionym działaniu
- fosforowe
- potasowe
- magnezowe
- siarkowe
- mikroelementowe
- wieloskładnikowe, nabierające coraz większego znaczenia w dobie intensyfikacji rolnictwa, produkuje się ich coraz więcej (np. amofosy, nitrofoska, polifoska, azofoska itp.); możemy jeszcze wyróżnić tu nawozy mieszane i kompleksowe;
Nawozy wapniowe i wapniowo-magnezowe, w tym nawozy:
- tlenkowe
- węglanowe
Nawozy organiczne, zwykle mała zawartość składników pokarmowych, rośliny wykorzystują je w formie zmineralizowanej, większość wpływa korzystnie na strukturę gleby zwiększając zawartość próchnicy i związków organicznych, dzielimy je na nawozy:
- zielone, czyli pochodzenia roślinnego
- pochodzenia zwierzęcego, największe znaczenie gospodarcze mają:
  - obornik
  - gnojówka
  - gnojowica
Nawozy niekonwencjonalne, w tym nawozy:
- pochodzenia komunalnego
- pochodzenia przemysłowego.

Nawozy można jeszcze podzielić ze względu na ich stan skupienia na stałe i ciekłe.

Zawartość w nawozach pierwiastków stanowiących dla roślin składniki pokarmowe przyjęto umownie wyrażać w przeliczeniu na procentową wagową zawartość N, P₂O₅, K₂O, MgO, CaO, SO₃.

[edytuj] Zagrożenia

Ze stosowaniem nawozów mineralnych wiążą się oprócz oczywistych korzyści, także i szkody dla środowiska i człowieka, zwłaszcza zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych powodujące eutrofizację, zakwaszenie, odkwaszenie lub zasolenie gleb, nadmierne nagromadzenie w roślinach szkodliwych substancji, czyli przenawożenie itp.