PEN Club
Z Wikipedii
PEN Club (ang. pen – pióro, oraz skrót pierwszych liter słów: Poets, Essayists, Novelists) - międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy założone w 1921 w Londynie w celu promowania przyjaźni oraz intelektualnej współpracy pomiędzy pisarzami z całego świata. Kieruje się zasadą, że literatura spełnia istotną rolę w rozwoju współpracy międzynarodowej. Jest to organizacja niepolityczna i pozarządowa, związana z UNESCO oraz Komisją Ekonomiczno-Społeczną Narodów Zjednoczonych.
PEN Club składa się z oddziałów lokalnych, które reprezentują swoich członków, nie kraje. Członkostwo dostępne jest dla wszystkich wykwalifikowanych pisarzy, dziennikarzy, tłumaczy, historyków oraz wszystkich zaangażowanych na polu literatury niezależnie od narodowości, rasy czy religii. Każdy z członków musi podpisać regulamin PEN Clubu i tym samym go zaakceptować.
[edytuj] PEN Club w Polsce
Polski Oddział PEN Clubu założył Stefan Żeromski w 1925, on także sprawował funkcję pierwszego prezesa. Po jego śmierci stanowisko to przejmowali kolejno:
- Jan Lorentowicz (1925-1927)
- Ferdynand Goetel (1927-1933)
- Jan Parandowski (1933-1978)
- Juliusz Żuławski (1978-1990)
- Artur Międzyrzecki (1991-1996)
- Jacek Bocheński (1997-1999)
- Janusz Maciejewski (1999-2001)
- Władysław Bartoszewski (2001-)
Polscy delegaci (Tadeusz Boy-Żeleński i Jarosław Iwaszkiewicz) po raz pierwszy wzięli udział w Trzecim Światowym Kongresie w roku 1925 w Paryżu. W 1930 polskie centrum gościło Tomasza Manna, a gospodarzem Kongresu Światowego była Warszawa. Aż do 1939 roku istniała nawet sekcja pisarzy żydowskich.
Okupacja Polski podczas II wojny światowej uniemożliwiła działalność organizacji, jednak polski PEN istniał na emigracji w Londynie, a jego prezesem była Maria Kuncewiczowa.
Po wojnie, w roku 1947, PEN Club został reaktywowany w kraju pod prezesurą Jana Parandowskiego. Głównym Sekretarzem był Michał Rusinek, a jego następcą w 1972 Władysław Bartoszewski. W 1958 w Warszawie odbył się Międzynarodowy Zjazd Tłumaczy Literatury. W czasach PRL polski PEN Club zrzeszał wielu pisarzy i artystów, spełniając funkcje biernego oporu wobec władzy.
Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 spotkania odbywały się w obozach internowania. W 1983 przymusowo rozwiązano zarząd, który odmówił uznania władzy komisarycznej. Na podstawie porozumienia z Międzynarodowym Pen Clubem (International Pen Club) działalność polskiego oddziału zawieszono.
Lata 90. przyniosły gwałtowny rozwój polskiego oddziału pod prezesurą Artura Międzyrzeckiego.