Spółgłoska iniektywna dziąsłowa dźwięczna
Z Wikipedii
Spółgłoska iniektywna dziąsłowa dźwięczna to rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczanej symbolem: [ɗ].
Spis treści |
[edytuj] Artykulacja
[edytuj] Opis
W czasie artykulacji [ɗ]:
- modulowany jest prąd powietrza powstały wyniku zasysającego ruchu krtani do dołu przy drgających wiązadłach głosowych, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji krtaniowej i ingresji,
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, prąd powietrza przepływa przez jamę ustną
- prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem
- przednia część języka lub jego sam koniuszek kontaktuje się tuż za górnymi dziąsłami, tworząc zwarcie. Dochodzi do całkowitego zablokowania dostępu powietrza do jamy ustnej. Następuje rozwarcia, powietrze jest zasysane do wewnątrz w wyniku ssącego ruch krtani, co nadaje głosce charakterystyczny głuchy dźwięk.
- wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna
[edytuj] Przykłady
'cdn'
[edytuj] Warianty
Warianty [ɗ] różnią się dokładnym miejscem artykulacji, które przede wszystkim może być zębowe, a nie jak opisane powyżej dziąsłowe. (Porównaj warianty [d: zębowy i dziąsłowy.) Również spółgłoska szczytowa [ɖ] ma wariant iniektywny.
[edytuj] Zobacz też:
- Spółgłoska zwarta zębowa dźwięczna [d]
- Spółgłoska zwarta dziąsłowa dźwięczna [d]
- Spółgłoska zwarta szczytowa dźwięczna [ɖ]
- Spłógłoska iniektywna
- Spłógłoska ejektywna
Dwu‐ wargowe |
War‐ gowo‐ zębowe |
Zębowe | Dzią‐ słowe |
Zadzią‐ słowe |
Retro‐ fleksyjne |
Podnie‐ bienne |
Miękko‐ podnie‐ bienne |
Języcz‐ kowe |
Gar‐ dłowe |
Nagło‐ śniowe |
Krta‐ niowe |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nosowe | m | ɱ | n̪ | n | ɳ | ɲ | ŋ | ɴ | |||||||||
Zwarte | p b | * * | t̪ d̪ | t d | ʈ ɖ | c ɟ | k ɡ | q ɢ | ʡ | ʔ | |||||||
Szczelinowe | ɸ β | f v | θ ð | s z | ʃ ʒ | ʂ ʐ | ç ʝ | x ɣ | χ | ʁ | ħ | ʕ | ʜ | ʢ | h ɦ | ||
Półotwarte | β̞ | ʋ | ð̞ | ɹ | ɻ | j | ɰ | ||||||||||
Drżące | ʙ | r | * | ʀ | * | ||||||||||||
Uderzeniowe | * | ![]() |
ɾ | ɽ | * | ||||||||||||
Boczne szczelinowe | ɬ ɮ | * | * | * | |||||||||||||
Boczne półotwarte | l | ɭ | ʎ | ʟ | |||||||||||||
Boczne uderzeniowe | ɺ | * | * | * |
Koartykulacja | ||||||
ʍ | w | ɥ | ɕ | ʑ | ɧ | ɫ |
Zwarto-szczelinowe | ||||||
pf | ts | tʃ | tɕ
dʑ |
tɬ
dɮ |
kx | qχ |