Stanisław Hadyna
Z Wikipedii
Stanisław Hadyna (ur. 25 września 1919 roku w Karpętnej, na Zaolziu, zm. 1 stycznia 1999 roku w Krakowie) - polski kompozytor, dyrygent muzykolog i pisarz.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Był synem Jerzego, nauczyciela muzyki oraz zbieracza pieśni ludowych, i Emilii z d. Pilch. Ukończył Gimnazjum Klasycznego im. A. Osuchowskiego w Cieszynie.
Studiował w Cieszynie w Instytucie Muzycznym im. Ignacego Paderewskiego, a po roku 1946 kompozycję u L. Różyckiego i dyrygenturę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach. W latach 1947 - 1953 był dyrektorem Biura Okręgu Związku Zawodowego Muzyków PRL oraz dyrektorem Biura Koncertowego. W 1953 zorganizował Państwowy Zespół Pieśni i Tańca Śląsk w koszęcińskim zamku, którym kierował w latach 1953–1968. Wrócił do zespołu w roku 1990.
W roku 1968 Hadyna został "odsunięty" od funkcji dyrektora naczelnego zespołu, jednak formalnie pełnił on w nim funkcję kierownika artystycznego do 1973 roku. Ponownie kierował "Śląskiem" od 1 marca 1990 roku do chwili śmierci 1 stycznia 1999. Został pochowany w Wiśle.
[edytuj] Kompozycje
Hadyna komponował m.in. utwory skrzypcowe, fortepianowe; wśród ważniejszych kompozycji znajdują się kantaty, poemat symfoniczno-baletowy Wiosna, 250 pieśni chóralnych i solowych, 14 kolęd, 13 pieśni pasyjnych, a poza tym muzyka baletowa, teatralna i filmowa.
[edytuj] Najbardziej znane pieśni Stanisława Hadyny
- Helokanie,
- Ondraszek,
- Karolinka,
- Starzyk,
- Szła dzieweczka,
- Hej tam w dolinie .
[edytuj] Dzieła literackie
- Niezatarte ślady (Katowice 1960) (zbiór nowel) - na podstawie tytułowej noweli Aleksander Ford zrealizował film Młodość Szopena
- Na podbój kontynentu (Warszawa 1964) (zbiór reportaży),
- W słońcu Hellady (Warszawa 1968) (zbiór reportaży),
- Pod niebem Allacha (Katowice 1969) (zbiór reportaży),
- Błogosławieni pokój czyniący (1969) (dramat),
- Zdruzgotane sny (1972) (dramat),
- Droga do hymnu (Warszawa 1976) (studium),
- Deklaracja 76 (1977) (dramat),
- Gdzie niebo z ziemią graniczy (1981) - o dzieciństwie na Śląsku Cieszyńskim.
Za dramat o Gandhim "Blessed Are the Peacemakers" otrzymał II Nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Teatralnym UNESCO (1969).
Obecnie Zespół Piesni i Tańca Śląsk nosi imię Hadyny. 1 lipca 2006 roku przed siedzibą zespołu kompozytorowi postawiony został pomnik.
[edytuj] Bibliografia
- Miękina L., Znów minie wiek... Antologia literatury nadolziańskiej, Cieszyn 2001, s. 354-355.
- Jan Myrcik, Pół wieku "Śląska". Zarys monograficzny Zespołu Pieśni i Tańca "Śląsk", Ośrodek Kultury i Edukacji Regionalnej w Koszęcinie, Koszęcin 2004 ISBN 83-909233-9-4
