Stanisław Murzynowski
Z Wikipedii
Stanisław Murzynowski (znany też jako Stanisław Suszycki) herbu Ogończyk (1528 - w Królewcu 1553), polski pisarz reformacyjny, tłumacz, autor pierwszego przekładu Nowego Testamentu na język polski (1551-1553).
Urodził się we wsi Suszyce w ziemi dobrzyńskiej. Będąc stypendystą księcia Albrechta Hohenzollerna, w 1542 ukończył gimnazjum partykularne w Królewcu. Gimnazjum to było zalążkiem, powołanego w 1544 uniwersytetu królewieckiego. Podjął też studia na uniwersytecie w Wittenberdze. Tam poznał Marcina Lutra i Filipa Melanchtona. Prawdopodobnie wtedy przeszedł na luteranizm. Studia kontynuował na którymś z uniwersytetów włoskich. Po powrocie do Polski, popadł jednak w konflikt z kościołem katolickim. 28 października 1549 napisał list z prośbą o pomoc do swojego niegdysiejszego protektora - księcia Albrechta. Na jego zaproszenie wraca do Królewca, zostając stypendystą Hohenzollerna, który powierza mu zadanie przetłumaczenia Nowego Testamentu na język polski. Rozpoczyna prace nad tłumaczeniem tekstu czterech ewangelii na język polski. W 1551, w królewieckiej drukarni Jana Seklucjana wydał, dedykowaną królowi polskiemu Zygmuntowi Augustowi Testamentu część pierwszą (zawierała ewangelie Mateusza, Marka, Łukasza i Jana). W latach 1552-1553 wydaje kolejne dwie części Nowego Testamentu pod tytułem Testament Nowy Zupełny. Wtedy też napisał prekursorską pracę o zasadach ortografii języka polskiego -Ortografija polska. Stworzone przez niego zasady stały się później wzorem dla XVI-to wiecznej polszczyzny. Napisał też Historię żałosną, opisującą dzieje Franciszka Spiery, adwokata z Padwy, który przeszedł na luteranizm i popadł w konflikt z kościołem katolickim.