Twierdza Zegrze
Z Wikipedii
![]() |
Umocnienia Warszawy i okolic |
Forty: I - II - III - IV - V - VI - VII - VIII IX - D-1 - D-2 - X - D-3 - XI - D-4 - XII - XIII - D-5 - D-6 - Grupa Fortowa "Goławice" (XIVb) - XIV - Grupa Fortowa "Carski Dar" (XV) - XVI - D-7 - D-8 - Grupa Fortowa "Janówek" (D-9, XVII) - D-10 - XVIII |
Cytadela - Bateria Nadbrzeżna - Fort Siergieja - Fort Gieorgija - Fort Pawła - Fort Aleksieja - Fort Władimira - Fort Śliwickiego Forty: P (Bema) - W (Wola) - W-Tscha (Odolany) - Tscha (Szczęśliwice) - Tscha-M (Rakowiec) - M (Mokotów) - M-Tsche (Odyńca) - Tsche (Piłsudskiego) I - II - IIA - III - IV - V - VI - VII - VIIA - VIII - IX - X - XI - XIA - XII - XIIA - XIII - XIV - XIVA - Kawęczyn - Wawer |
|
Fort Beniaminów - Fort Dębe - Fort Kawęczyn - Fort Łomianki - Fort Maciołki - Fort Pustelniki - Fort Wawer |
|
Twierdza Zegrze – wzniesiona w latach 1892-95 rosyjska twierdza, broniąca przeprawy przez Narew na północ od Warszawy.
Wzniesione przez Rosjan w latach 1892-95 umocnienia na wysokim, północnym brzegu Narwi składały się z dwóch fortów połączonych wałem - tzw. Umocnienia Dużego i Umocnienia Małego. Fortyfikacje, zmodernizowane około 1907 roku, były jednymi z najnowocześniejszych i najbardziej nowatorskich umocnień wzniesionych przez inżynierów rosyjskich. Podczas budowy zastosowano wiele rozwiązań typowych dla fortyfikacji górskiej. Na potrzeby twierdzy wzniesiono w Zegrzu zespoły koszarowe oraz prochownie (magazyny amunicji).
Twierdza w Zegrzu uzupełniała tzw. trójkąt forteczny Warszawskiego Rejonu Fortecznego, składający się oprócz niej z umocnień w Modlinie, Warszawie oraz uzupełniających fortów (np. w Dębem).
Obecnie Umocnienie Duże jest własnością Narodowego Banku Polskiego, który planuje wznieść tam skarbiec. Odbędzie się to kosztem zniszczenia dużej części posiadających wysoką wartość historyczną i turystyczną umocnień. Umocnienie Małe znajduje się w rękach prywatnych. Obydwa forty są w dobrym stanie; Brakuje jednak pomysłu i woli by wykorzystać je turystycznie w podobny sposób, jak to ma miejsce we Francji czy w Niemczech.
[edytuj] Kontrowersje
Według niektórych specjalistów z dziedziny zabytków architektury militarnej, przejęcie fortu przez NBP odbyło się z naruszeniem prawa. Obecnie następuje dewastacja obiektu, już w tej chwili pozbawionego wielu do niedawna zachowanych elementów (rosyjskich - sprzed I wojny światowej - składane zasieki z drutu kolczastego, pancerne drzwi, wyposażenie wnętrz). O niebezpieczeństwie zniszczenia unikalnego obiektu zostały poinformowane władze wojskowe, wojewódzki konserwator zabytków a także kancelaria Prezydenta. Nie zostały podjęte żadne działania mogące uchronić zabytek.[1]
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Zdjęcie satelitarne twierdzy na Google Maps. W zachodniej części zdjęcia widoczny zarys Umocnienia Dużego, zaś we wschodniej znacznie mniejszego - Umocnienia Małego. Obydwa umocnienia łączy widoczny wał.
- Historia, plany i zdjęcia twierdzy w: P. Boguszewski "Twierdza Zegrze", (w:) "Twierdze i działania wojenne na ziemiach polskich w czasie I Wojny Światowej", Białystok-Przasnysz 2000.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Sprawa była opisywana m.in.w legionowskim periodyku "Mazowieckie to i owo" w cyklu artykułów w nr.luty-marzec 2006; w "Gazecie wyborczej" z 24 marca 2006; w "Polsce zbrojnej" z 30 kwietnia 2006 i "Super ekspresie" z 7 kwietnia 2003.