Israeli
Di Wikipedia, l'enciclopedìa lìbbira.
[cancia] Giografìa
Lu tirritoriu di lu statu d' Israeli è situatu a orienti di lu Mari Meditirraniu, e delimitatu a nord di la Siria, a est di la Giordania, li Territori Palistinisi e lu Mari Mortu e a sud di l'Egittu. Li cità cchiù mpurtanti sunnu Gerusalemmi, Tel Aviv, Haifa.
Li ciumi israeliani cchiù mpurtanti sunnu lu Giurdanu, lu Quishon e lu Yarmuk.
[cancia] Storia
La storia d' Israeli cuminza ntô 1948 ccu la funnazioni dû statu d'Israeli ntê tirritorî di lu protetturatu nglisi di Palistina. L'idea era di fari riturnari lu pòpulu ebreu in Palistina quasi dumila anni doppu la diàspura chi fu cumannata dî Romani. In realitati stu statu sustunutu di l'amiricani e di la forti cumpunenti ebrea di miricani nun ha statu mai completamenti ntigratu nti la riggioni, e tuttu o longu di lu sèculu XX ha causatu cunflitti e guerri tra i sô vicini, e supratuttu ccu li palistinisi stanziali, di riliggiuni àrabba, privati di lu tirritorio ca abbitavunu nzina ô 1948. Tuttavia, la Giordania normalizzau li rapporti cu Israeli nti l'anni 70 e l'Egittu ha cunchiurutu nu trattatu di paci doppu la guerra dî sei jorna dû 1967.
[cancia] Cultura
Paisi dû Munnu | Asia |
Mediu Urienti: Arabbia Saudita | Bahrain | EAU | Giurdania | Iran | Iraq | Israeli | Kuwait | Lìbbanu | Oman | Palestina | Qatar | Siria | Turchìa | Yemen |
Asia cintrali: Afganistan | Armenia | Azzirbaiggian | Giorgia | Kazakistan | Kirghizistan | Russia | Tagikistan | Turkmenistan | Uzbekistan |
Suttacuntinenti innianu: Bangladesci | Bhutan | India | Maldivi | Nepal | Pakistan | Sri Lanka |
Asia livanti: Cina | Giappuni | Corea dû Nord | Corea dû Sud | Mongolia | Taiwan |
Asia dû Sud-est: Brunei | Camboggia | Filippini | Indunesia | Laos | Malesia | Burma | Singapura | Tailandia | Timor Est | Vietnam |
Catigurìi: Asia | Giografìa | Nazzioni | Mediu Urienti