Wavandali
From Wikipedia
Wavandali walikuwa kabila kubwa la Kigermanik wa mashariki waliohamia katika karne 5 za kwanza BK kutoka sehemu za Poland ya leo hadi Afrika ya Kaskazini wakiunda Ufalme wao katika maeneo ya Algeria na Tunisia ya leo.
Inaonekana ya kwamba walianza kutoka kwao Ulaya ya mashariki kutokana na uvamizi wa Wahuni. Mwaka 406 BK walivuka mto wa Rhine wakaingia Gallia (Ufaransa), 409 wakavamia Hispania. Kutoka Hispania ya Kusini walivuka bahari ya Mediteraneo mwaka 429 na kuingia Afrika ya Kaskazini iliyokuwa jimbo la Dola la Roma. Kuna taarifa ya jemadari Mroma wa wakati ule ya kwamba walikuwa jumla ya wanaume wenye silaha kati ya 15,000 hadi 20,000 kwa hiyo pamoja na familia zao takriban watu 80,000.
Wavandali waliteka Afrika ya Kaskazini yote iliyokuwa jimbo tajiri sana katika Dola la Roma likilimwa hapo sehemu kubwa ya ngano kwa ajili ya mahitaji ya Italia. Mwaka 430 waliteka mji wa Hippo wa askofu Agostino ukawa makao makuu ya mfalme wao Geiserik. 439 waliteka pia mji wa Karthago na mfalme akaifanya mji wake mkuu. Uvamizi wa Karthago uliwapatia Wavandali pia jahazi nyingi za kijeshi za Waroma. Hali hii iliwawezesha kushambulia hata mji wa Roma penyewe mwaka 455 lakini hawakukaa ila baada ya kuvamia walirudi kwa Afrika.
Ufalme wa Wavandali ulidumu karibu karne moja. Katika karne ya sita Kaisari Justinian wa Bizanti (Roma ya Mashariki) alimaliza utawala wao akivamia Afrika ya Kaskazini na kuirudisha katika Dola la Roma tangu mwaka 534.
