ดนตรีคลาสสิก
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ดนตรีคลาสสิก (Classical music) เป็นรูปแบบหนึ่งของดนตรี ซึ่งมักจะกล่าวถึงดนตรีที่เป็นศิลปะของประเทศทางฝั่งตะวันตก
การแสดงดนตรีคลาสสิกนี้นิยมใช้เครื่องดนตรีชนิดเครื่องสาย (String instruments) เป็นหลัก เช่น ไวโอลิน วิโอล่า เชลโล และ เบส เมื่อเล่นรวมกันเป็นวงเรียกว่า ออร์เคสตรา (orchestra) ซึ่งมีผู้ควบคุมวง (conductor) เป็นผู้ควบคุมจังหวะ และนำการบรรเลงเพลงหรือบางท่อนของเพลง หรือเรียกว่า piece
สารบัญ |
[แก้] เครื่องดนตรีที่ใช้
การบรรเลงเพลงหรือท่อนของเพลงบางประเภท นิยมใช้วง ซิมโฟนีออเคสตรา (symphony orchestra) ซึ่งเป็นการร่วมกันระหว่างวงเครื่องสาย เครื่องเป่าโลหะ (brass instruments) เช่น ทรัมเป็ท ทรอมโบน เฟรนชฮอร์น และ ทูบา เครื่องเป่าไม้ (Wood winds) เช่น คลาริเน็ต ฟลุต โอโบ และบาซูน และ เครื่องให้จังหวะ (percussion) เช่น กลอง และ ฉาบ
[แก้] ประวัติ และ เวลา
ดนตรีคลาสสิกสามารถแบ่งออกเป็นช่วงยุคดังนี้
ดนตรีคลาสสิกยุโรปยุคกลาง หรือ ดนตรียุคกลาง เป็นดนตรีที่ถือว่าเป็นจุดกำเนิดของดนตรีคลาสสิก เริ่มต้นเมื่อประมาณปี พ.ศ. 1019 (ค.ศ. 476) ซึ่งเป็นปีล่มสลายของจักรวรรดิโรมัน ดนตรีในยุคนี้มีจุดประสงค์หลักเพื่อประกอบพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับศาสนา และคาดกันว่ามีต้นกำเนิดมาจากดนตรีในยุคกรีกโบราณ
นับเริ่มการนับเมื่อประมาณปี พ.ศ. 1943 (ค.ศ. 1400) เมื่อเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงศิลปะ และฟื้นฟูศิลปะโบราณยุคโรมันและกรีก แต่ดนตรียังคงเน้นหนักไปทางศาสนา เพียงแต่เริ่มมีการใช้เครื่องดนตรีที่หลากหลายขึ้น
- ดูเพิ่มที่ ยุคเรอเนซองซ์
ยุคนี้เริ่มขึ้นเมื่อมีการกำเนิดอุปรากรในประเทศฝรั่งเศสเมื่อปี พ.ศ. 2143 (ค.ศ. 1600) และ สิ้นสุดลงเมื่อ โยฮันน์ เซบาสเทียน บาค เสียชีวิตลงในปี พ.ศ. 2293 (ค.ศ. 1750) แต่บางครั้งก็นับว่าสิ้นสุดลงในปี พ.ศ. 2273 (ค.ศ. 1730) เริ่มมีการเล่นดนตรีเพื่อการฟังมากขึ้นในหมู่ชนชั้นสูง นิยมการเล่นเครื่องดนตรีประเภทออร์แกนมากขึ้น แต่ก็ยังคงเน้นหนักไปทางศาสนา นักดนตรีที่มีชื่อเสียงในยุคนี้ เช่น บาค วิวัลดิ เป็นต้น
เป็นยุคที่มีการเปลี่ยนแปลงมากที่สุด มีกฏเกณฑ์ แบบแผน รูปแบบและหลักในการเล่นดนตรีอย่างชัดเจน ศุนย์กลางของดนตรียุคนี้คือประเทศออสเตรีย โดยเฉพาะที่กรุงเวียนนา และเมืองมานไฮม์(Mannheim) นักดนตรีที่มีชื่อเสียงในยุคนี้ เช่น โมซาร์ท เป็นต้น
เป็นยุคที่มีเริ่มมีการแทรกของอารมณ์ในเพลง มีการเปลี่ยนอารมณ์ ความดังความเบา และจังหวะ ซึ่งต่างจากยุคก่อนๆซึ่งยังไม่มีการใส่อารมณ์ในทำนอง นักดนตรีที่มีชื่อเสียงในยุคนี้ เช่น เบโธเฟน ชูเบิร์ต โชแปง ไชคอฟสกี เป็นต้น
- 6. ดนตรียุคคริสต์ศตวรรษที่ 20 (20th Century Calssical Music พ.ศ. 2443 - พ.ศ. 2543)
นักดนตรีเริ่มแสวงหาแนวดนตรีที่ไม่ขึ้นกับแนวดนตรีในยุคก่อนๆ จังหวะในแต่ละห้องเริ่มแปลกไปกว่าเดิม ไม่มีโน้ตสำคัญเกิดขึ้น(Atonal) ระยะห่างระหว่างเสียงกับเสียงเริ่มลดน้อยลง ไร้ท่วงทำนองเพลง นักดนตรีบางกลุ่มหันไปยึดดนตรีแนวเดิม ซึ่งเรียกว่า แบบนีโอคลาสสิก (Neoclassic) นักดนตรีที่มีชื่อเสียงในยุคนี้ เช่นอิกอร์ สตราวินสกี เป็นต้น
- 7. ดนตรียุคปัจจุบัน (ช่วงทศวรรษหลังของคริสต์ศตวรรษที่ 20 - ปัจจุบัน)
[แก้] แบ่งตามประเภทวงที่บรรเลง และประเภทของการแสดง
ส่วนนี้ของบทความยังไม่สมบูรณ์ คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มเติมเนื้อหาในส่วนนี้ |
- เดี่ยวเครื่องดนตรี
- แชมเบอร์มิสิก
- วงดูโอ
- วงทริโอ
- วงควอเต็ต
- วงควินเต็ต
- วงเซ็กซ์เต็ต
- วงซิมโฟนีออร์เคสตรา
- อุปรากร หรือ โอเปร่า
- โอเปเร็ตต้า
- บัลเลต์
- ขับร้อง
- ขับร้องเดี่ยว
- ขับร้องประสานเสียง
[แก้] แบ่งตามโครงสร้าง (Form) ของเพลง
- คอนแชร์โต้
- ซิมโฟนี
- โซนาต้า
- ฟิวก์
- พรีลูด
- เพลงโหมโรง(overture)
- บัลลาด
- เอตูด
- มาร์ช
- แคนตาตา
- วาริเอชั่น
- แฟนตาเซีย หรือ ฟ็องเตซี
- กาว็อท
- เมนูเอ็ต
- เซเรเนด
- น็อคเทิร์น
- สวีท
- ต็อคกาต้า
- บากาเตล
- ทาแรนเทลลา
- ดิแวร์ติเมนโต
- บทเพลงทางศาสนา
[แก้] รายชื่อศิลปินดนตรีคลาสสิกที่มีแบ่งตามยุค
- ยุคกลาง
- Léonin
- Pérotin
- Phillippe de Vitry
- Guillaume de Machaut
- ยุคเรอเนซองส์
- Guillaume Dufay
- Johannes Ockeghem
- Josquin Des Prez
- Jacob Obrecht
- Claude Le Jeune
- Giovanni Palestrina
- Orlando di Lasso
- Carlo Gesualdo
- Adriane Willaert
- ยุคบาโรค
- Claudio Monteverdi
- Jean Baptist Lully
- Jean Phillippe Rameau
- โยฮันน์ เซบาสเทียน บาค (Johann Sebastian Bach)
- จอร์จ เฟรดริก ฮันเดล (Georg Friedrich Händel)
- Georg Phillip Telemann
- Henry Purcell
- อันโตนิโอ วิวัลดิ (Antonio Vivaldi)
- โยฮันน์ พาเคลเบล (Johann Pachelbel)
- ยุคคลาสสิก
- Carl Phillip Emanuel Bach
- Johannes Christian Bach
- Christoph Willibald Gluck
- โวล์ฟกัง อะมาเดอุส โมซาร์ท (Wolfgang Amadeus Mozart)
- โยเซฟ เฮย์เด้น (Joseph Haydn)
- ลุดวิก ฟาน เบโทเฟน (Ludwig van Beethoven)
- ยุคโรแมนติค
- ลุดวิก ฟาน เบโทเฟน (Ludwig van Beethoven)
- ฟรานซ์ ปีเตอร์ ชูเบิร์ต (Franz Peter Schubert)
- เฟรเดริก ฟรองซัวส์ โชแปง (Frédéric François Chopin)
- เฟลิกซ์ เมนเดลโซห์น-บาร์โธลดี (Felix Mendelssohn-Batholdy)
- แอนโทนิน ดโวชาค (Antonín Dvořák)
- ริชาร์ด วากเนอร์ (Richard Wagner)
- จูเซปเป แวร์ดิ (Giuseppe Verdi)
- เอกตอร์ แบร์ลิโยส (Hector Berlioz)
- ปีเตอร์ ไชคอฟสกี้ (Peter Tchaikovsky)
- โรเบิร์ต อเล็กซานเดอร์ ชูมันน์ Schumann
- โยฮันเนส บราห์มส์ (Johannes Brahms)
- โยฮันน์ สเตราส์ บิดา (Johann Strauss father)
- โยฮันน์ สเตราส์ บุตร (Johann Strauss son)
- ชาร์ลส กูนอด (Charles Gounod)
- แอนตัน บรุคเนอร์ (Anton Bruckner)
- ริเคอร์ด สเตราส์ (Richard Strauss)
- กุสตาฟ มาห์เลอร์ (Gustav Mahler)
- ฮูโก วูล์ฟ (Hugo Wolf)
- ยาน ซิเบเลียส (Jean Sibelius)
- ยุคคริสต์ศตวรรษที่ 20
- อาร์โนลด์ เชินแบร์ก (Arnold Schoenberg)
- โคลด เดอบุซซี (Claude Debussy)
- ชาร์ลส์ ไอฟส์ (Charles Ives)
- คาร์ล ออร์ฟ (Carl Orff)
- อิกอร์ สตราวินสกี้ (Igor Stravinsky)
- อัลบัน แบร์ก (Alban Berg)
- แอนทัน เวเบิร์น (Anton Webern)
- เบลา บาท็อค (Béla Bartók)
- ดิมิทริ โชสตาโควิช (Dimitri Shostakovich)
- โอลิวิเยร์ เมสสิออง (Olivier Messiaen)
- วิโทลด์ ลูโทสลาฟสกี (Witold Lutoslawski)
- จอห์น เคจ (John Cage)
- ยุคปัจจุบันหรือ คริสตศตวรรษที่ 21
- ปิแอร์ บูเลซ (Pierre Boulez)
- คาร์ลไฮน์ สต็อกเฮาเซน (Karlheinz Stockhausen)
- ลูเซียโน เบริโย (Luciano Berio)
- ลุยจิ โนโน (Luigi Nono)
- ยานนิส เซนาคิส (Iannis Xenakis)
- เอลเลียต คาร์เตอร์ (Elliott Carter)
- Milton Babbitt
- โวล์ฟกัง รีห์ม (Wolfgang Rihm)
- Arvo Pärt
- Sofia Gubaidulina
- Giya Kancheli
- ยอร์กี ลิเกตี (Gyorgy Ligeti)
- คริสตอฟ เพนเดเรซกี Krzysztof Penderecki
- ยอร์กี เคอร์ทัค Gyorgy Kurtag
- เฮลมุต ลาเคนมานน์ (Helmut Lachenmann)
- สตีฟ ไรค์ (Steve Reich)
- Philip Glass
- John Adams
- John Zorn
- Toru Takemitsu
- Tan Dun
- Chen Yi
- Unsuk Chin
- ดูเพิ่มได้อีกที่ คีตกวี
[แก้] คีตกวีชาวไทยที่ประพันธ์ดนตรีคลาสิกในปัจจุบันที่มีงานดนตรีออกมาอย่างสม่ำเสมอ
- ณรงค์ฤทธิ์ ธรรมบุตร
- สุรัตน์ เขมาลีลากุล
- จิรเดช เสตะพันธุ
- ณรงค์ ปรางเจริญ
- อติภพ ภัทรเดชไพศาล
- บุญรัตน์ ศิริรัตนพันธ
- อภิสิทธ์ วงศ์โชติ
- ศิรเศรษฐ์ พันธุอัมพร
- ยังไม่ได้จัดหมวดหมู่
- ฟรานซ์ ปีเตอร์ ชูเบิร์ต (Franz Peter Schubert)
- เอริก ซาที (Erik Satie)
- จอร์เจอส์ บิเซท (Georges Bizet)
- เบลา บาร์ต็อก (Béla Bartók)
- คาร์ล เซอร์นี (Carl Czerny)
- โคล้ด เดบุซซี่ (Claude Debussy)
- โยฮันน์ เฟรดริก ฟร้านซ์ เบิร์กมุลเลอร์ (Johann Friedrich Franz Burgmüller)
- ฟร้านซ์ ลิซท์ (Franz Liszt)
- ชาคส์ ออฟเฟนบาค (Jacques Offenbach)
- จิอาโคโม ปุชชินี (Giacomo Puccini)
- ฟรานซิส ปูเลงค์ (Francis Poulenc)
- จูเซปเป แวร์ดิ (Giuseppe Verdi)
- ดิมิทริ โชสตาโควิช (Dimitri Shostakovich)
ดนตรีคลาสสิก เป็นบทความเกี่ยวกับ เพลง หรือ ดนตรี ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ ดนตรีคลาสสิก ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ |
[แก้] อ้างอิง
- สุรพงษ์ บุนนาค, ดนตรีแห่งชีวิต,2549 สำนักพิมพ์สารคดี กรุงเทพมหานคร