Gerald Ford
Vikipedi, özgür ansiklopedi
![]() |
|
Görevde 9 Ağustos 1974 – 20 Ocak 1977 |
|
Yardımcı | kimse (Ağu–Ara 1974), Nelson A. Rockefeller (1974–1977) |
---|---|
Önce gelen | Richard Nixon |
Sonra gelen | Jimmy Carter |
Doğum |
14 Temmuz 1913 Omaha, Nebraska |
Ölüm | 26 Aralık 2006 |
Siyasi parti | Cumhuriyetçi |
Eşi | Betty Warren Ford |
Gerald Ford (Gerald Rudolph Ford, Jr. ), (d. 14 Temmuz 1913 – ö. 26 Aralık 2006). Amerika Birleşik Devletleri'nin 38. başkanıdır. 1974-1977 yılları arasında başkanlık yapmıştır. Başkanlığa hiçbir seçimden geçmeden olağan dışı koşullar altında gelmiştir.
[değiştir] Yaşamı
14 Temmuz 1913 tarihinde Nebraska eyaletinin Omaha kentinde dünyaya geldi. Doğduğunda ona Leslie Lynch King, Jr. adı verildi. 2 yaşındayken annesi Gerald Rudolff Ford ile evlendi ve adı değiştirilerek üvey babasının adını aldı. Gerald Ford, Michigan eyaletinin Grand Rapids kentinde 3 üvey erkek kardeşiyle birlikte büyüdü. Babasının üvey olduğunu ancak 15 yaşına geldiğinde öğrendi.
Ford, Michigan Üniversitesini bitirdikten sonra Yale Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. II. Dünya Savaşı başladığında ABD'nin savaşa katılmasına karşı olan Ford Pearl Harbor saldırısından sonra fikrini değiştirdi ve ABD Deniz Kuvvetleri saflarında savaşa katıldı. Pasifik Okyanusu bölgesindeki muharebelerde gösterdiği yararlıklardan dolayı 9 yıldızlı Asya Pasifik Görev Madalyasını kazandı. Savaştan sonra 15 Ekim 1948'de Betty Ford'la yaşamını birleştirdi.
[değiştir] Siyaset yaşamı
Savaştan sonra 1949 yılında Michigan eyaletinden Temsilciler Meclisine seçildi. Muhalefet partisi liderliğine kadar yükseldi. 1973 yılında Başkan Yardımcısı Spiro Agnew'un istifa etmesi üzerine Başkan Richard Nixon tarafından tayin yoluyla Başkan Yardımcılığına getirildi. 1974 yılında Watergate skandalı sonucu Nixon da istifa etmek zorunda kalınca başkanlığa yükseldi. Gerald Ford, Amerikan tarihinde seçilmeden hem başkan yardımcılığı hem de başkanlık yapmış olan tek başkandır. Başkanlığa getirildikten sonra istifa eden Nixon'a başkanlık nezdinde af uygulamasında bulundu. Bu affın sonucunda Nixon'un suçlanmış olduğu yolsuzluklardan yargılanması mümkün olmadı. Gerald Ford bu kararı yüzünden çok eleştiri aldı.
Gerald Ford'un başkanlığı sırasında enflasyon oranı % 7'ye yükseldi. Kızıl Khmer'ler Kamboçya'da yönetimi ele geçirdiler. Amerika Birleşik Devletleri Vietnam'dan askerlerini geri çekti. 1976 yılında Gerald Ford Cumhuriyetçi Parti'nin adayı olarak başkanlık seçimlerine katıldı. Fakat Demokratik Parti'nin adayı Jimmy Carter'a yenilerek 1977 yılında siyasetten geri çekildi.
[değiştir] Siyasetten sonraki yaşamı

Gerald Ford, başkanlıktan ayrıldıktan sonra 30 yıla yakın bir süre yaşadı. Diğer emekli ABD başkanlarının geleneğine uyarak Grand Rapids'de bir Başkanlık Kütüphanesi inşa ettirerek 1981 yılında açılışını yaptı. Kendisinden sonra gelen Başkan Jimmy Carter'la yakın bir arkadaşlık kurdu. Ford'un ölümüne kadar Jimmy Carter ve eşi Ford'u düzenli olarak evinde ziyaret etmeğe devam ettiler.
90 yaşına yaklaştığı yıllardan itibaren sağlığı bozulan Ford, 2006 yılında anjioplasti operasyonu geçirdi ve kalbine pil takıldı. 12 Kasım 2006 yılında ABD tarihinde en uzun süre yaşayan eski Başkan sıfatını kazandı. 26 Aralık 2006 tarihinde hayatını kaybetti. Öldüğünde 93 yaşındaydı. Ford, ölümünden sonra açılmasını vasiyet ettiği mektubunda Bush'un Irak politikasını eleştirmiştir, Irak'ta savaşın yanlış olduğunu belirtmiştir.