Kasım Hanlığı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Moskova ili yakınındaki Oka Irmağının kuzey kıyısında hüküm süren bir Türk hanlığıdır. Hanlık adını buranın ilk egemeni Kasım bin Uluğ Muhammed'den almıştır.
Altınordu eski başkanı Uluğ Muhammed, 1436’da tahtından indirildikten sonra 1437’de Kazan Hanlığı'nı kurdu. 1445’te, Moskova Prensi Vasily ile yaptığı savaşı kazanarak, onu esir aldı. Daha sonrasında yapılan antlaşma ile Kasım, Yılatom, Şatsk ve Temnik illerini içine alan bölgenin oğlu Kasım’a verilmesi koşuluyla, prensi serbest bıraktı.Kurulan hanlığın başına Uluğ Muhammed’in oğlu Kasım Han getirildi. Kasım’ın, Rus topraklarının ortasında kurduğu devletin giderleri, Moskova hazinesinden sağlanıyor, Kazan Hanlığı adına Moskova denetim altında tutuluyordu. Fakat güçlü hükümdar Uluğ Muhammed Han'ın, kısa bir süre sonra ölümü, oğulları arasında taht kavgalarına yol açtı. Fırsatı değerlendiren Moskova Büyük Knezi, Kasım Han'ı destekledi. Rus yardımcı güçleriyle desteklenen Kasım Han, kardeşi İbrahim’e karşı harekete geçti ama başarı kazanamayarak geri döndü. Bu olaydan sonra, Rus topraklarının ortasında kalan Kasım Hanlığı, Rus knezlerinin, Kazan Hanlığını karıştırmak için kullandığı bir âlet durumuna düştü. Devlet, kuruluş amacından tamamen uzaklaştı. Kırım Hanları ve Astırhanlar Sülalesinden kişiler başa geçti. Ancak, hiçbiri, Rusların denetiminden çıkamadı. Rusların çeşitli bölgelere düzenledikleri seferlere, Kasım Hanları da iştirak ettiler. Gittikçe zayıflayıp benliğini kaybeden Kasım Hanlığı, 1681 yılında tamamen ortadan kaldırıldı. Kasım halkı arasında kalan Müslümanlar, daha sonra İslâm illerine göçtüler. Bir kısmı ise orada kaldı.Devletin merkezi olan Kasım şehri, Oka Nehrinin sol sahili yamacında Oka’ya dökülen iki küçük derenin arasında kurulmuştu. Kasım Han, burada bir cami yaptırdı.Yıkılıp dökülen bu caminin yerine, 1768 senesinde iki katlı başka bir cami yapıldı. Eski minaresi ise ayakta kalmıştır.Hanlık döneminde yapılmış bir çok eser, Ruslar tarafından yakılıp yıkıldı.
 |
Tarih ile ilgili bu madde bir taslaktır. İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
