Tacikistan

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Tacikistan Cumhuriyeti

Ҷумҳурии Тоҷикистон
جمهوری تاجکستان
(Cumhurii Tocikiston)

Tacikistan Bayrağı Tacikistan Arması
Resmi dil	Tacikçe-Farsça
Başkent	Duşanbe
Yönetim şekli	Cumhuriyet
Cumhurbaşkanı	Emomali Rahmonov
Başbakan	Okil Okilov
Yüzölçümü  – Toplam  – %' si	Yüzölçümü bakımından 92'nci  143,100 km²  0.3%
Nüfus  – Toplam (2006)  – Nüfus yoğunluğu	Nufus bakımından 95'nci  7,011,556  48/km²
Nüfus yoğunluğu	86,2 kişi/km²
Bağımsızlık  – Tarih	Sovyet Rusya'dan ayrılma  Eylül 9, 1991
Milli gelir (GSMH)	2.1 milyar USD (2006)
Kişi başına gelir	310 USD (2004)
Para Birimi	Tacik somonisi
Saat dilimi	UTC +5
Ulusal marş
İnternet alan adı	.tj
Telefon kodu	992

Tacikistan Türkleri
Ülke adı	Tacikistan
Yaşayan Türk Grupları	Özbekler,Türkmenler,Kırgızlar,Tatarlar
Tahmini Nüfus	2 milyon kadar
Yoğun Bulunduğu Şehirler	Ülke geneline yayılmış durumda.

Sovyetlerden ayrılan bir Asya ülkesi. Taciklerin kökeni diğer dört Orta Asya devletinden farklı olarak Türk değil Fars (İran) asıllıdır. Tacikçe, Farsça'nın bir koludur. Ülkede Taciklerden başka Özbek Türkleri, Türkmen Türkleri ve Kırgız Türkleri de bulunur. Çoğunluk İslam dinindendir. Hristiyan azınlık çoğunlukla Ruslardan oluşmuştur.

Başkenti Duşanbe'dir. Ülkenin en büyük havaalanı burada bulunmaktadır. Diğer önemli şehirleri: Hocent, Kul'ab, Novabad Yüzölçümü: 143.100 km². Nüfusu: 5.710.000 (1993 tahmini). Nüfusun % 33'ü şehirlerde yaşamaktadır. Ortalama ömür 67 yıldır. Çocuk ölümlerinin oranı binde 41'dir. Nüfusun % 43'ünü 14 yaşın altındakiler oluşturmaktadır.

Km² başına düşen insan sayısı: 39.9 Coğrafi durumu: Orta Asya ülkelerinden olan Tacikistan, doğudan Çin, güneyden Afganistan, batıdan ve kuzey batıdan Özbekistan, kuzeyden Kırgızistan ile çevrilidir. En yüksek yeri eski Komünizm Tepesi yeni adıyla Somoni Tepesi (7483 m.)'dir. Topraklarının % 93'ü dağlıktır. Ancak dağlık alanlarda da tarım arazisi veya otlak olarak kullanılan araziler mevcuttur. Topraklarının % 7'si tarım alanı, % 23'ü otlaktır. Ülkeye sert bir iklim hâkimdir. Kışlar çok soğuk yazlar çok sıcak geçer. Sıcaklık kışın dağlık bölgelerde bazen - 60 dereceye kadar düşmekte, yazın ise vadilerde + 48 dereceye kadar çıkmaktadır.

[değiştir] Yönetim şekli

Tacikistan bağımsızlık sonrasında çok partili demokratik düzene geçtiyse de iç çatışmalar sonrasında Rusya'nın askeri desteğiyle yeniden eski komünistlerin hâkimiyetinde bir diktatörlük rejimi hâkim kılındı. Hükümet muhalefet partilerini kapatarak 80 kişilik bir ara dönem parlamentosu oluşturdu. Tacikistan, BM, BDT (Bağımsız Devletler topluluğu) ve IMF (Uluslararası Para Fonu) gibi uluslararası örgütlere üyedir.

[değiştir] Eğitim

Eğitim ücretsizdir. İlkokulların ve tüm ortaöğretim kurumlarının sayısı yaklaşık 3200'ü bulmaktadır. Tacikistan'ın en önemli yüksek öğretim kurumu 18 araştırma enstitüsü bulunan Tacikistan İlimler Akademisi'dir. Bunun yanı sıra 1 üniversitesiyle 7 yüksek okulu mevcuttur.Ayrıca türk işadamlarının aracılığıyla açılan Tacik-Türk okulları bulunmaktadır ki, dünya olimpiatlarında Tacikistan'ı başarıyla temsil etmektedirler. Okuma yazma bilenlerin oranı ise % 90 civarındadır.

[değiştir] Tursunzade

Tursunzade Tacikistan'ın büyük illerinden biri olup,ülkenin en büyük fabrikası TADAZ'ı kendi il sınırları içinde bulunduruyor. Regar-Tadaz takımı da Tacikistan şampiyonudur.