Thomas Jefferson
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
|
||
Thứ tự: | Tổng thống thứ 3 | |
Phó tổng thống: | Aaron Burr, George Clinton | |
Nhiệm kỳ: | 4 tháng 3, 1801 – 3 tháng 3, 1809 | |
Tiền nhiệm: | John Adams | |
Kế nhiệm: | James Madison | |
Ngày sinh: | 13 tháng 4, 1743 | |
Nơi sinh: | Shadwell, Virginia | |
Ngày chết: | 4 tháng 7, 1826 | |
Nơi chết: | Charlottesville, Virginia | |
Đệ nhất phu nhân: | Martha Wayles Skelton Jefferson | |
Đảng: | Dân chủ–Cộng hòa |
Thomas Jefferson (1743–1826) là tổng thống thứ 3 của Hợp chúng quốc Hoa Kì, người sáng lập ra Đảng Dân chủ–Cộng hòa Hoa Kỳ (Democratic-Republican Party: Republican), và là một trong những người theo chủ nghĩa tự do nhiệt thành lớn nhất thời cận đại. Ông sinh ngày 13 tháng 4 năm 1743 tại Shadwell, bang Virginia, lúc đó còn là vùng biên giới hoang vu, trong một gia đình kĩ sư gốc Anh. Thuở nhỏ, ông học ở quê nhà, rồi sau đó vào trường Đại học William & Mary (1760–1762). Năm 23 tuổi, ông trở thành luật sư. Bảy năm sau, ông thôi hành nghề với một tài sản kha khá và với mối ác cảm sâu sắc về giới luật sư, rồi sống cuộc sống của một nhà quý tộc nông thôn độc lập.
Tuy nhiên, sự quan tâm đến các vấn đề xã hội của Jefferson không cho phép ông hưởng thú ẩn dật. Ông được cử làm thành viên Viện đại biểu bang Virginia, và khi các vấn đề thuộc địa trở nên gay gắt, ông đóng vai trò tích cực ngày càng tăng trong phong trào đấu tranh giành độc lập. Những kiến nghị của Jefferson trong đoàn đại biểu Virginia với Hội nghị lục địa được công bố trong quyển sách nhỏ tựa đề "Quan điểm tóm tắt về các quyền của nước Mỹ", đã đưa ông lên vị trí của một trong những nhà lãnh đạo cách mạng hàng đầu. Ông được cử làm công tác đặc biệt ở Anh, và tại Mỹ ông được các cộng sự chọn để dự thảo bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776.
Từ bỏ ghế đại biểu ở Quốc hội, Jefferson quay ra quan tâm đến việc xây dựng một bản hiến pháp cho quê hương Virginia. Nhiều tư tưởng của ông tập trung trong văn kiện đó, và nhiều ý tưởng khác được thể hiện trong các đạo luật ban hành những năm sau đấy. Năm 1779, Jefferson được bầu làm thống đốc bang Virginia và giữ chức vụ này cho đến năm 1781. Năm 1783, trở lại tham gia Quốc hội một lần nữa, ông đứng đầu ủy ban được cử ra để xem xét hiệp ước hòa bình với Anh. Năm kế ông được cử làm công sứ đại diện cho chính phủ Mỹ non trẻ ở Pháp và đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ này.
Từ năm 1789, với tư cách là ngoại trưởng Mỹ trong nội các của Tổng thống George Washington, ông đã công bố tư tưởng dân chủ mà dựa vào đó Đảng Dân chủ Hoa Kỳ được xây dựng, điều này đã đưa đến việc Jefferson đắc cử Tổng thống Mỹ năm 1800. Sau 2 nhiệm kì, ông rút lui và cống hiến những năm cuối đời cho việc thiết lập trường Đại học Virginia, được ông xem là một trong những công trình quan trọng nhất của mình.
Jefferson mất ngày 4 tháng 7 năm 1826 ở Monticello, gần Charlottesville, tại căn nhà tự ông xây cất, cùng một ngày với John Adams, hưởng thọ 83 tuổi. Trên mộ bia được ông chọn từ trước, có mang dòng chữ: "Đây là nơi an nghỉ cuối cùng của Thomas Jefferson, tác giả của bản Tuyên ngôn Độc lập Mỹ, của Đạo luật Virginia về tự do tín ngưỡng, và là cha đẻ của trường Đại học Virginia".
Mục lục |
[sửa] Bổ nhiệm
[sửa] Nội các
CHỨC VỤ | TÊN | NHIỆM KỲ |
Tổng thống | Thomas Jefferson | 1801–1809 |
Phó Tổng thống | Aaron Burr | 1801–1805 |
George Clinton | 1805–1809 | |
Bộ trưởng Ngoại giao | James Madison | 1801–1809 |
Bộ trưởng Bộ tài chính | Samuel Dexter | 1801 |
Albert Gallatin | 1801–1809 | |
Bộ trưởng Quốc phòng | Henry Dearborn | 1801–1809 |
Bộ trưởng Tư pháp | Levi Lincoln | 1801–1804 |
Robert Smith | 1805 | |
John Breckinridge | 1805–1806 | |
Caesar A. Rodney | 1807–1809 | |
Bộ trưởng Bưu điện | Joseph Habersham | 1801 |
Gideon Granger | 1801–1809 | |
Bộ trưởng Hải quân | Benjamin Stoddert | 1801 |
Robert Smith | 1801–1810 |
[sửa] Tối cao Pháp viện
Jefferson đã bổ nhiệm những thẩm phán sau vào Tòa án Tối cao:
- William Johnson (1804)
- Henry Brockholst Livingston (1807)
- Thomas Todd (1807)
[sửa] Tiểu bang được thu nhận vào Liên bang
- Ohio (1803)
[sửa] Xem thêm
- Chủ nghĩa dân chủ Jefferson
[sửa] Liên kết ngoài
Tổng thống Hoa Kỳ | |
---|---|
Washington | J. Adams | Jefferson | Madison | Monroe | J.Q. Adams | Jackson | Van Buren | W.H. Harrison | Tyler | Polk | Taylor | Fillmore | Pierce | Buchanan | Lincoln | A. Johnson | Grant | Hayes | Garfield | Arthur | Cleveland | B. Harrison | Cleveland | McKinley | T. Roosevelt | Taft | Wilson | Harding | Coolidge | Hoover | F.D. Roosevelt | Truman | Eisenhower | Kennedy | L.B. Johnson | Nixon | Ford | Carter | Reagan | G.H.W. Bush | Clinton | G.W. Bush |
Dữ liệu nhân vật | |
---|---|
Tên | Jefferson, Thomas |
Tên khác | |
Tóm tắt | Tổng thống Hoa Kỳ (1801–1809) |
Lúc sinh | 13 tháng 4, 1743 |
Nơi sinh | Quận Albemarle, Virginia, Hoa Kỳ |
Lúc mất | 4 tháng 7, 1826 |
Nơi mất | Charlottesville, Virginia, Hoa Kỳ |