Bolivio

El Vikipedio


(Pli detale)	(Pli detale)

Nacia Moto: ¡La unión es la fuerza!

Nacia Himno: Himno Nacional de Bolivia

Ĉefurbo
• Loĝantaro
• Koordinatoj La-Pazo¹ kaj Sukro²
1.060.451 y 226.668
n/d

Oficialaj lingvoj hispana, keĉua, ajmaraa, tupi-gvarani, 37 indiĝenaj lingvoj kaj 127 dialektoj.

Politika sistemo

Prezidanto
Vicprezidanto

Prezidanta Respubliko
Evo Morales
Álvaro García Linera

Sendependiĝo
• Komencis
• Deklariĝis El Hispanio
la 25-an de majo de 1809
la 6-an de aŭgusto de 1825

Surfaco
• Entute
• % akvo
Landlimoj
Marbordo Loko 27º
1.098.581 kv km
1,4%
6.743 km
0 km ³

Loĝantaro
• Entute
• Denseco Loko 85º
9.329.676.(2005)
8,49 homoj po kv km

MEP (PPA)
• Entute (2005)
• pokapa MEP Loko 103º
n/d
US$3.049

Valuto Boliviano (Bs.) (BOB)

Tempozono
• somere UTC-4
UTC-4

Interreta Kodo .bo (nic-bo)

Telefona Kodo +591

Radiofona Prefikso CPA-CPZ

ISO Kodo 068 / BOL / BO / BOB

Membro de: ONU, OEA, CSN, CAN, Mercosur⁴

Bolivio (hispane Bolivia) estas lando en Sudameriko.

[redaktu] Bazaj informoj

Landkodo: BO.
E-nomo: [o] Bolivia Respubliko.
Nacia nomo: [o] República de Bolivia.
Areo: 1.098.582 km²
Politika sistemo: evoluanta demokratia respubliko.
Ŝtatestro: Evo Morales (de januaro 2006).
Ĉefurbo: Sukro (oficiala, 100 mil), La-Pazo (Bolivio) (fakta, 1.993 mil).
Urboj: Santa Cruz (442 mil), Cochabamba (317 mil).
Adm. divido: 9 departementoj: Santa Cruz, Beni, Tarija, Potosí, La-Pazo, Chuquisaca, Pando, Cochabamba kaj Oruro
Loĝantaro: 7.800 mil (1998), inter ili 30% mestizoj (hispanoj-indianoj), 25% keĉuoj, 17% ajmaroj, eŭropanoj 14%.
Ŝtatlingvoj: hispana, ajmara, keĉua.
Kredantoj: katolikoj.
Eksporto: gaso, nafto, plumbo, zinko, arĝento, oro, kafo, sukero.
Pokapa MEP: 800 $.
Organizoj: UNO (1945)
Heredaĵo: historia urbo Sukro, jezuita misio en Chiquita.

[redaktu] Historio

Bolivio estis parto de la Inkaa imperio en la 13-a jarcento.

Post la alveno de la hispanaj konkerantoj en la 16-a jarcento, ĝi fariĝis parto de la Vicreĝlando de Peruo, kun la nomo Supera Peruo. Ĝi estis tre grava parto de la imperio pro la abundo de arĝento.

La lando sendependiĝis en 1825, kaj prenis sian nomon el liberiganto Simón Bolívar. La povon prenis kaj plu havis la descendantoj de eŭropa origino, kun apenaŭa partopreno de indianoj.

Bolivion perdis sian aliron al la Pacifika Oceano en la fino de la 19-a jarcento, post milito kun Ĉilio (Milito de la Pacifiko). En postaj jaroj ĝi ankaŭ perdis parton de sia teritorio: Akro iris al Brazilo, kaj parto de la Ĉako al Paragvajo, post la t.n. Ĉaka milito.

Dum plejmulto de sia historio, Bolivio suferis de grava politika malstabileco, kaj ĝi havas la rekordon de militistaj puĉoj en la tuta Ameriko. En 1967 estis provo de revolucio, gvidata de Che Guevara, kiu estis mortigita en la montaroj de la lando. En la jardeko de 1980 la situacio iom stabiliĝis kaj alvenis reprezenta demokratio. Tamen, tio malhelpis postan daŭran malstabilecon, kiu kondukis al diversaj demisioj de prezidentoj.

Nuntempe oni vidas grandigantan influon de la indiana movado, kaj peton de sociaj reformoj por unu el la plej malriĉaj landoj de la kontinento.

En januaro 2006 estis elektita prezidento la ajmaro Evo Morales, unua indiĝeno en tiu posteno.

[redaktu] Esperanto-movado

Vidu: Bolivio:Esperanto-movado

[redaktu] vidu ankaŭ

[redaktu] Eksteraj ligoj

lingvaj situacio kaj leĝaro en Bolivio (france)

MERKOSUDO
Membraj ŝtatoj:
Argentino \| Brazilo \| Paragvajo \| Urugvajo
Asociiĝintaj ŝtatoj:
Bolivio \| Ĉilio \| Peruo

Ŝtatoj en Sudameriko
Argentino \| Bolivio \| Brazilo \| Ĉilio \| Ekvadoro \| Gujano \| Kolombio \| Paragvajo \| Peruo \| Surinamo \| Trinidado kaj Tobago \| Urugvajo \| Venezuelo
Dependaj teritorioj: Falklandoj (brita) \| Franca Gviano (franca) \| Sud-Georgio kaj Sud-Sandviĉinsuloj (brita)