Justica Kortumo de Eŭropaj Komunumoj
El Vikipedio
- Ne konfuzu tiun kortumon kun la Eŭropa Kortumo por Homaj Rajtoj (en Strasburgo), fondita de la Konsilio de Eŭropo, kiu juĝas pri la Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj de 1950
Kreita en 1952 per la Pariza Traktato pri la Eŭropa Komunumo pri Karbo kaj Ŝtalo, la Justica Kortumo de Eŭropaj Kortumoj (JKEK) estas juĝista institucio, kiu zorgas pri la observo de la eŭropunia juro:
- rekta apliko de la eŭropunia juro en la membroŝtatoj;
- supereco de la eŭropunia juro super la naciaj juroj.
Ĝi sidas en Luksemburgo, kio donis al ĝi la kromnomon Luksemburga Kortumo -- kontraste kun la Strasburga Kortumo (Eŭropa Kortumo pri Homaj Rajtoj).
Enhavo |
[redaktu] Miksospeca eŭropunia juĝsistemo
La eŭropunia juĝsistemo estas kompromisaĵo inter la ekzistantaj juĝsistemoj de la internacia sfero kaj tiuj de la interna sfero de la ŝtatoj.
La Justica Kortumo estas trafebla de ĉiuj. Ĝi verdiktas pri la kontestoj inter membroŝtatoj, kiujn povas naski la apliko de la eŭropuniaj traktatoj. Sed ankaŭ la privatuloj (naturaj kaj juraj personoj) rajtas jurkontesti antaŭ la Kortumo. Tiu karakterizo similigas la Luksemburgan Kortumon al la naciaj juĝejoj de la membroŝtatoj; kontraŭe, la klasikajn internaciajn juĝejojn rajtas trafi nur la ŝtatoj.
La jurisdikcio de la Justica Kortumo estas deviga. La klasika publika internacia juro tenas alian principon: la libervola justico, t.e. la ŝtatoj venas antaŭ la internacian juĝejon nur memvole; oni ne povas alvoki ilin kontraŭ ilia volo. Kontraŭe, en la eŭropunia sistemo, plendanto povas alvoki membroŝtaton aŭ eŭropunian institucion antaŭ la Kortumo: la membroŝtato aŭ institucio nepre devos veni.
La juĝdecidoj de la Justica Kortumo devigas. En la klasika publika internacia juro, oni ne povas devigi la ŝtatojn plenumi la juĝdecidojn, kiuj kondamnis ilin. En la eŭropunia sistemo, la juĝdecidoj devigas la membroŝtatojn kaj la eŭropuniaj institucioj. Se ĉi-lastaj ne plenumas la juĝdecidoj, la JKEK kondamnos ilin pro malobservo de la traktatoj.
Tiel, kvankam ĝi estas internacia juĝsistemo, la eŭropunia sistemo inklinas alproksimiĝi al la sistemo, kiu estas ene de la ŝtatoj.
[redaktu] Strukturo de la eŭropunia juĝa potenco
[redaktu] Konsisto de la Justica Kortumo de Eŭropaj Komunumoj
La Kortumo konsistas el po unu juĝisto por ĉiu membroŝtato. Hodiaŭ estas do 27 juĝistoj.
La juĝistojn interkonsente nomumas la membroŝtatoj. Ili estas elektitaj el inter la homoj, kies plena sendependeco estas konstatebla, kaj kiujn karaktirizas altan kompetenton por fariĝi eŭropunia juĝisto (ekz.: plejofte la juĝisto el Francio venas de la franca Kasacia Kortumo aŭ de la franca Ŝtata Konsilio). Ilia mandato daŭras 6 jarojn, kaj estas renovigebla.
La juĝistojn asistas 8 ĝeneralaj advokatoj. Ili prezentas senpartie kaj sendepende motivigitajn konkludojn pri la juraj demandoj starigitaj antaŭ la Kortumo.
La juĝistoj de la Kortumo elektas prezidanton el inter si, por mandato trijara kaj renovigebla. La prezidanto estras la Kortumon, prezidas la aŭdiencojn, kaj dividas la juĝaferojn inter la diversaj chambroj de la Kortumo.
[redaktu] La Unuainstanca Tribunalo de Eŭropaj Komunumoj
Ekde 1989 la Justican Kortumon asistas la Unuainstanca Tribunalo de Eŭropaj Komunumoj, kiu konsistas el tiom da juĝistoj kiom da membroŝtatoj. La mandato de la juĝistoj estas sesjara kaj renovigebla.
Ekde la efektiviĝo de la Nica Traktato en 2003, la Unuainstanca Tribunalo estas la ordinara juĝisto por ĉiuj jurkontestoj por nuligo, pro neago aŭ por kompenso (ne tiuj pro ŝtata malobservo, kiujn zorgas nur la JKEK) far la naturaj aŭ juraj personoj kaj la membroŝtatoj, escepte de la jurkontestoj rezervitaj al apartaj juĝejoj aŭ al la JKEK. La juĝdecidojn de la Unuainstanca Tribunalo oni povas kontesti antaŭ la Justica Kortumo, sed nur pri juraj demandoj.
La juĝistoj de la Unuainstanca Tribunalo estu sendependaj; ilin oni elektas el inter la homoj, kiuj plej ĝuas sendepencon, kaj kiuj povas havi altrangajn juĝoficojn sialande. Ili elektas inter si la prezidanton de la Tribunalo por trijara, renovigebla mandato. La Unuainstanca Tribunalo verdiktas en chambroj el 3 aŭ 5 juĝistoj, sed ankaŭ en "granda ĉambro" (13 juĝistoj) aŭ en "plena asembleo".
[redaktu] La Tribunalo pri Publika Oficistaro de Eŭropa Unio
Kreita fine de 2004, a Tribunalo pri Publika Oficistaro estas juĝoĉambro helpanta la Unuainstancan Tribunalon.
Ĝi rezultas el la Nica Traktato de 2001, kiu ebligas la kreon de juĝoĉambroj por malpli superŝuti la Unuainstancan Tribunalon kaj la Justican Kortumon. Tiel la 2-an de novembro 2004 Konsilio de Eŭropa Unio tiel alprenis decidon por estigi la Tribunalon.
Tiu nova, faka tribunalo konsistas el 7 juĝistoj, kaj celas zorgi pri la jurkontestoj inter la eŭropuniaj institucioj kaj iliaj oficistoj. Tiuj jurkonstestoj antaŭe estis en la jurisdikcio de la Unuainstanca Tribunalo kaj tiam estis multnombraj (151 aferoj el 469 en 2005). La Tribunalo pri Publika Oficistaro donis sian unuan verdikton la 26-an de aprilo 2006.
La juĝdecidojn de tiu Tribunalo oni povas kontesti antaŭ la Unuainstanca Tribunalo nur pri la juraj demandoj. La kasaciajn juĝdecidojn de la Unuainstanca Tribunalo oni povas escepte konstesti antaŭ la Justica Kortumo.
