Nigra cikonio
El Vikipedio
| ?Nigra cikonio Konserva statuso: Malplej zorgiga |
||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Nigra cikonio
|
||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
|
|
||||||||||||||
| Ciconia nigra Linnaeus, 1758 |
||||||||||||||
 Vivejo de la nigra cikonio
|
La nigra cikonio (Ciconia nigra) estas tre malmulte konata birdo kompare kun la parenco blanka. Pro tio la plej facila maniero priskribi ĝin estos noti similaĵojn kaj malsimilaĵojn kun tiu.
Enhavo |
[redaktu] Aspekto
Laŭ aspekto kaj grandeco la nigra cikonio similas al la blanka. Tamen la nigra estas iomete pli malgranda (96 cmj. longa kontraŭ 101 cmj. de la blanka cikonio) kaj ĉefe la koloro estas sufiĉe pli nigra (kapo, kolo, flugiloj kaj vosto).
Vidi ĝin de proksime estas malfacile, sed se oni atingas tion, konstateblas, ke tiu nigra koloro ne estas tute simpla nigro, male ĝi enhavas belegajn violajn kaj verdajn brilojn.
[redaktu] Voĉo
La nigra cikonio uzas pli da diferencaj voĉetoj kaj bruetoj sed ne estas tiom brua kiom la blanka cikonio. Male ĝi apenaŭ klakas en la nesto kiel pruvo de rekono kaj akcepto kaj ĉefe fajfas iun "fiu".
[redaktu] Medio
Kiel la blanka cikonio ĝi ŝatas akvajn terenojn, sed ne malfermajn ebenaĵojn; male ja ŝatas arbarojn je koniferoj. Ĝi neniam nestas en vilaĝoj aŭ apud homoj. Male ili serĉas lokojn en altaj arboj de plenplenaj arbaroj aŭ neatingeblajn truojn en altegaj rokaj muroj.
[redaktu] Disvastiĝo
Ĝi estas multe malpli disvastigita ol la blanka cikonio. Plej granda parto da eŭropanoj -eĉ de loĝantoj en landoj kie nestas la nigra cikonio- vidis ĝin neniam; male ĉiuj vidis iam blankan.
Kiel la blanka cikonio, nigra havas du regionojn: okcidenta en Hispanio -kie ĝi ankaŭ travintras- kaj orienta ekde Pollando al Rusio kaj suden ĝis Bulgario kaj okcidente maksimuma limo estas en Francio la arbaroj de Ardenoj, de kie ĝi elmigras al Afriko tra Egiptio.
[redaktu] Vivmaniero
La nigra cikonio estas multe pli timida ol la blanka cikonio. Pro tio ĝi retiriĝas el homoj tiom kiom la blanka serĉas ilin. (Tamen ili flugas, elmigras, marŝas kaj manĝas simile.)
Pro tio same ke la blanka aperas tiome en popolaj tradicioj, rakontoj, diraĵoj, ktp., la nigra cikonio apenaŭ aperas tiel.
En Ĉinio la nigra cikonio (Ciconia nigra) el la ordo de cikonioformaj birdoj kaj familio de cikoniedoj generas en la nordaj regionoj de la Nordoriento kaj Hebej-provinco, kaj nordokcidenta Gansu-provinco. En la migra tempo oni povas vidi ilin en la vasta regiono de norda Ĉinio ĝis la okcidenta parto de Ŝinĝjang. Vintre, ili iam videblis en la provincoj Ĝjangŝji, Fuĝjan, Tajvano, Gŭangdong, Gŭangŝji, Siĉŭan kaj Junnan. Ili ekzistas ankaŭ en Eŭropo, Azio kaj Afriko. La nigra cikonio estas malpli granda ol la blanka cikonio, kun longeco de unu metro kaj maksimuma pezo de tri kg. Ĝia supra korpo surhávas nigrebrunajn plumojn purpur-verde brilantajn. La malsupra brusto kaj abdomeno estas blankaj, la beko kaj nudaj partoj ĉirkaŭ la okuloj ruĝaj, kaj la tarsoj kaj piedfingroj malhelruĝaj. Ĝi estas malofte videbla en Ĉinio. Dum sia migrado aŭ travintrado ĝi restadas en vasta ebenaĵo for de homoj. Ĝi serĉas manĝaĵon en marĉo aŭ humida loko kaj prenas preskaŭ ĉion manĝeblan, sed ĉehaj manĝaĵoj estas fiŝo, rano, krustuloj kaj aliaj akvaj vivuloj. Somere ĝi ofte agas laŭ monta rivereto kaj ripozas en arbaro aŭ sur roko. Same kiel la blanka cikonio, ĝi tenas la kolon kaj krurojn en unu linio dum sia flugado. Ĝi nek bekas nek eligas sonon per bekfrapado. De aprilo la nigraj cikonioj komencas generi. Ili faras neston el dikaj branĉoj en rokfendoj kaj kavernoj aŭ sur arboj, metas ene muskon, lanojn kaj aliajn suplajn pecetojn. La nesto uziĝas plurjare, kaj pro ĉiujara riparado ĝi pli kaj pli graridiĝas. La birdino demetas 3-$ blankajn ovojn. Post 4 monatoj birdidoj fariĝas same grandaj kiel iliaj gepatroj. Bredi la nigran cikonion estas facile, sed ĝi estas homtima. La denaska bredata nigra cikonio konstruas neston, sed en Ĉinio eni ankoraŭ (1987) ne sukcesis generigi ilin sub artefaritaj kondiĉoj. La nigra cikonio estas rara porapreza birdo. Ĝi iam estis multnombra kaj loĝis ĉie sur ia tero. Sed pro la ŝanĝiĝo kaj polucio de vivmedio ĝia nombro multe reduktiĝas. Ĝi jam estas listigita kiel protektata birdo laŭ la Internaeia Konvencio pri Pereantaj Specioj.
