Penicilino
El Vikipedio
Penicilino estas la nomo de grupo de beta-laktamaj antibiotikoj uzataj por la kuraco de bakteriaj infektoj kaŭzitaj de trafiĝemaj, kutime Gram-pozitivaj, organismoj. Tiuj antibiotikoj estis malkovritaj, aŭ almenaŭ promociitaj, de Alexander Fleming la 3-an de septembro 1928. Ĝi estis uzitaj unue por terapioj 13 jaroj poste. La nomo "penicilino" povas ankaŭ esti uzata reference al aparta ano de la penicilina grupo.
Enhavo |
[redaktu] Kemia formulo
Penicilinoj havas molekulan formulon R-C16H18N2O4S, kie R estas varia flank-ĉeno.
[redaktu] Historio
Antaŭ 1897, la kontraŭeco inter la bakterioj kaj la fungoj observiĝis, ekzemple inter du kolonioj malsamaj (unu ŝajnas haltigi la kreskadon de alia). Tamen la ideo pri uzo de tiu efekto terapie nur estis proponita en la tezo de Ernest Duchesne.
Antibiotikecojn ĉe ŝimoj malkovris Ernest Duchesne kaj priparolis en lia tezo (« Contribution à l'étude de la concurrence vitale chez les microorganismes, antagonisme entre les moisissures et les microbes », prezentita en Liono) ke ŝimoj de la genuso Penicillium mortigis bakteriojn. Sed, pro ignoritaj kialoj, lia laboro ne malkorkis (?) industriigon kaj estis forgesita. Duchesne tamen mortis en 1912 post kelkaj jaroj, kaj siaj eksperimentoj estis forgesitaj dum generacio, ĝis kiam akcidento ŝanĝis la aferon.
La serendipa malkovro de penicilino kutime atribuiĝas al skota sciencisto Alexander Fleming en 1928, kvankam aliaj pli frue notis la antibakteriajn efikojn de penicilinaj ŝimoj. Li notis nimbon de inhibo de bakteria kresko ĉirkaŭ kontamina blu-verda ŝimo sur stafilokoka plata kulturo. Fleming konkludis ke la ŝimo estas inhibanta bakterian kreskon. Li kreskigis puran kulturon de la ŝimo kaj malkovris ke ĝi estas Penicillium notatum (nun konata kiel Penicillium chrysogenum) - li poste nomis la bakterian inhibaĵon penicilino laŭ la penicilino notatumo kiu eligis ĝin. Fleming konvinkiĝis post faro de kelkaj pliaj eksperimentoj ke penicilino ne povis sufiĉe longe daŭri en al homa korpo por mortigi patogenajn bakteriojn kaj haltigis studadon de penicilino post 1931, sed rekomencis kelkajn provojn en 1934 kaj kontinuis klopodi iun purigi ĝin ĝis 1940.
Dum 1939, Aŭstralia sciencisto Howard Walter Florey kaj teamo de esploristoj (Ernst Boris Chain, A. D. Gardener, Norman Heatley, M. Jennings, J. Orr-Ewing kaj G. Sanders) ĉe la Sir William Dunn School of Pathology (la Lernejo Kavaliro William Dunn pri Patoloio), University of Oxford (Universitato de Oxford) faris signifan progreson montrantan la envivejan baktericidan aktivecon de penicilino. Iliaj provoj kuraci homojn malsukcis pro malsufiĉaj volumenoj de penicilino, sed ili pruvis ĝian sendanĝerecon kaj efikon en musoj. Je la 14-a de marto 1942 John Bumstead kaj Orvan HESS fariĝis la unuaj en la mondo sukcese kuraci pacienton uzante penicilinon. [1] [2]
Dum la Dua Mondmilito, penicilino signife influis la nombron da mortoj kaj amputadoj kaŭzitaj per infektitaj vundoj. Havebleco estis ege limigita, tamen, pro la malfacileco de fabrikado de vasta iom da penicilino, kaj rapida reno-purigado de la drogo devanta oftajn dozojn. Penicilinioj estas aktive ekskreciata kaj proksime 80 % de penicilina dozo estas rene klarigita ene de tri aŭ kvar horoj post ĝi estas manĝata. Tiame, pro la manko da la medikamento, kuracistoj kolektis la urinon de siaj klientoj por izoli la reuzi la penicilinon.[3]
Tamen, ĉi tiu ne estis bona solvo, do studistoj serĉis kiel malrapidigi ekskreciado de penicilino. Ili esperis trovi molekulon tiu povis konkursi kun pencilino por ekskrecio. Probenecid ja faris tion kaj inhibis ekskrecio de penicilino daŭrigante la aktiveco de penicilino. La alveno de amasproduktaj teknikoj kaj kvazaŭ-sintezaj penicilinoj solvis la aferojn pri provizio kaj tiu ĉi uzo de probenecid malpliiĝis [3]. Probenecid estas ankoraŭ utila klinike por certaj infektoj[4].
La kemia strukturo de penicilino estis determinata de Dorothy Crowfoot Hodgkin dum la fruaj 1940-aj jaroj, kiu ebligis sinteza produktado. Teamo de esploraj sciencistoj de Oxfordo estrita de la Aŭstraliano Howard Walter Florey kaj inkluzivantaj Ernst Chain kaj Norman Heatley malkovris metodon por amasaproduktado de la drogo. Florey kaj Chain kundividis la Nobela Premio pri medicino de 1945 kun Fleming pro tiu ĉi laboro. Penicilino de tiam fariĝis la plej ofte uzata antibiotiko ĝis nun kaj restas uzata por multaj Gram-pozitivaj bakteriaj infektoj.
[redaktu] Rezisto
Antibiotika rezisto al penicilino unue observiĝis en 1947, malonge post ĝia enkonduko. Rezisto al penicilino nun estas kutima inter multaj hospitale akiritaj bakterioj. Unu mekanismo de rezisto al penicilino estas produkto de la enzimo β-laktamaso far kelkaj bakteriaj stamoj, kiu disrompas la β-laktaman ringon de penicilino farantan ĝin sendanĝera. Rezisto ankaŭ leviĝas tra modifoj al la penicilinligprotienoj (plp-oj) {angle: penicillin-binding proteins (PBPs)} en la bakteria muro. Bakteria rezisto al apartaj β-laktamaj antibiotikoj iam eblas resti sentiva al certaj aliaj β-laktamaj antibiotikoj.
[redaktu] Disvolvaĵoj de Penicilino
La mallarĝa spektro de agado de penicilino, kune kun la malalta aktiveco de la buŝe aktiva fenoksimetalpenicilino, kondukis al serĉo por derivaĵoj de penicilino kiuj povis trakti pli larĝa amplekso de infektoj.
La unua grava disvolvaĵo estis ampicilino, kiu ofertis pli larĝa spektro de agado ol iuj el la originalaj penicilinoj kaj allasis al kuracistoj trakti pli larĝan amplekson de kaj Gram-pozitivaj kaj Gram-negativaj infektoj. Pliaj disvolvaĵoj kondukis al amoksicilino, kun pli bona daŭro de aktiveco.
Pliaj disvolvaĵoj donis beta-laktamaso-rezistaj penicilinoj inkludante flukloksacilinon, dikloksacilinon, kaj meticilino. Tiuj ĉi estis gravaj por siaj aktiveco kontraŭ beta-laktamas-produktaj bakterioj tiel kiel stafilokokusaj specioj. Ĝi ankoraŭ ne estas egalaĵo al MRSA (meticilin-rezista Stafilokokuso aŭreŭso).
La lastaj el la deveno de veraj penicilinoj estis la kontraŭpseŭdomonaj penicilinoj, tiel kiel tikarcilino kaj piperacilino, utilaj pro iliaj aktivecoj kontraŭ Gram-negativaj bakterioj. Tamen, la utileco de la beta-laktama ringo estis tiel ke parencaj antibiotikoj, inkludantaj la mecilinojn, la karbapenemojn, kaj plej grave la cefalosporinojn, havas ĝin ĉe la centro de iliaj strukturoj.
[redaktu] Modalo de agado
Ĉefa artikolo: beta-laktama antibiotiko
β-laktamaj antibiotikoj funkcias per inhibo de formado de peptidoglicanaj transligoj en la bakteria ĉelmuro. La β-lactama duonaĵo de penicilino ligas al la enzimo transpeptidaso kiu ligas la peptidoglikana molekulo en bakterio, kaj tiu ĉi malfortikas la ĉelmuron de la bakterio kiam ĝi obliĝas (alivorte, la antibiotiko kaŭzas ĉelan citolizon aŭ morton kiam la bakterio penas dividi). Scott Williams ĝenerale kreditiĝas kun postulatado de tiu ĉi hiptezo.
[redaktu] Adversaj Efikoj
[redaktu] Adversaj Drogaj Reagoj
Kutimaj adversaj drogaj reagoj (ADR-oj) por la penicilinoj inkludas: diareon, naŭzon, raŝon, urtikarion, superinfekton (inkludantan kandidozon) (Rossi 2004)
Maloftaj ADRoj inkludas: febron, vomadon, eritemon, deratiton, angioedemon, kaj pseŭdomembranan kojliton. (Rossi 2004)
Doloro kaj inflamacio ĉe la loko de injekto ankaŭ estas kutima por parentare-aplikitaj benzatina penicilino, benzilpenicilino, kaj malpli ampblekse prokaina penicilino.
[redaktu] Alergio kaj hipersentivo
Alergiaj reagoj al iu ajn β-laktama antibiotiko eblas okazi en ĝis 10% el pacientoj ricevantaj tiun ĉi aĵon. Anafilaksio okazas en proksimume 0.01% el pacientoj. (Rossi, 2004) Eble estas 5-10% trans-sentivo inter penicilin-derivaĵoj, cefalosporinoj, kaj karbapenemoj; sed tiu ĉi kvanto estas kontestita de variaj esplorantoj.
Tamen, la risko de trans-reaktiveco estas sufiĉa rajtigi la kontaŭ-indikadon de ĉiuj βlaktamaj antibiotikoj en ĉiuj pacientoj kun historio de severaj alergiaj reagoj (urtikario, anaflaksio, interstica nefrito) al iuj ajn β-laktama antibiotiko.
[redaktu] Penicilino kaj aŭtoimuneco
Penicilino povas kaŭzi anemion pro detruo de eritrocitoj en kelkaj pacientoj, laŭ fenomeno rilata al aŭtoimuneca tipo 2. Ĝi okazas pro la afiŝo de penicilino sur la surfaco de eritrocitoj kaj trombocitoj. Penicilino tiam estas taksita de la imuna sistemo kiel fremda molekulo kaj do kovrita de imunoglobulino G (IgG). Poste dum tiuj ĉeloj transpasas la lienon, makrofagoj kuŝantaj tie fagocitozas ilin, kaŭzante anemion.
[redaktu] Piednotoj
- ↑ Saxon, Wolfgang. “Anne Miller, 90, First Patient Who Was Saved by Penicillin”. The New York Times. 1999-06-09
- ↑ “Penicillin … first proved its value to the world at New Haven Hospital in 1942”. 1999 Yale-New HavenHospital AnnualReport]
- ↑ 3,0 3,1 Silverthorn, DU (2004). Human physiology: an integrated approach, 3rd edition. Pearson Education. ISBN 0-8053-5957-5
- ↑ Rossi, S (Ed.) (2004). Australian Medicines Handbook 2004. Adelaide: Australian Medicines Handbook. ISBN 0-9578521-4-2
[redaktu] Vidu ankaŭ
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.
