Alfabeto cirílico

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Traballo en progreso: Este artigo de lingüística é, polo de agora, só un bosquexo.
Traballa nel ou noutros artigos relacionados e contribuirás a que a Galipedia mellore e medre.

Historia do alfabeto
Idade do Bronce Medio ss –XIX - -XV Protocananeo s. –XIV. Ugarítico s. –XIII. Fenicio s. –XI. Samaritano s. –VI. Arameo s. –IX. Brāhmī s. –VI. Hebreo s. –III. Siríaco s. –II. Avéstico s. -III. Árabe s. IV. Grego s. –VIII. Itálico antigo s. –VIII. Latino s. –VII. umbro s. -VI osco s. -V falisco s. -V alf. alpinos s. -III Rúnico s. II. Copto s. I. Gótico s. IV. Armenio 405. Glagolítico 862. Cirílico s. X. Ibérico s. –III. Celtibérico s. –II. Sudarábico s. –IX. Ge'ez ss. III-IV.
Meroítico s. –III.
Xenealoxía completa

Historia do alfabeto

Idade do Bronce Medio ss –XIX - -XV

Protocananeo s. –XIV.
- Ugarítico s. –XIII.
- Fenicio s. –XI.
  - Samaritano s. –VI.
  - Arameo s. –IX.
    - Brāhmī s. –VI.
    - Hebreo s. –III.
    - Siríaco s. –II.
    - Avéstico s. -III.
    - Árabe s. IV.
  - Grego s. –VIII.
    - Itálico antigo s. –VIII.
      - Latino s. –VII.
      - umbro s. -VI
      - osco s. -V
      - falisco s. -V
      - alf. alpinos s. -III
        
        Rúnico s. II.
    - Copto s. I.
    - Gótico s. IV.
    - Armenio 405.
    - Glagolítico 862.
    - Cirílico s. X.
  - Ibérico s. –III.
    - Celtibérico s. –II.
- Sudarábico s. –IX.
  - Ge'ez ss. III-IV.

Meroítico s. –III.

Xenealoxía completa

Distribución do alfabeto cirílico

O alfabeto cirílico ou азбука (azbuka) é o alfabeto utilizado para escribir seis linguas eslavas: bielorruso, búlgaro, eslavo-macedonio, ruso, serbio e ucraíno, ademais de moitas outras linguas da antiga Unión Soviética, Europa Oriental e Asia como: abxasio, azerí, casaco, komi, mongol, taxiko e iakut, noutras aínda que non é oficial o seu uso segue a ter arraigo como no caso do usbeco e o turcomán. O moldavo, a variedade do romanés oficial na República Socialista Soviética de Moldova utilizou o alfabeto cirílico de forma oficial ata 1989. Na República de Transnistria, non recoñecida internacionalmente, o moldavo segue a utilizarse oficialmente co alfabeto cirílico. En Rusia unha lei aprobada no ano 2002 prescribe que todas as linguas do país teñen que ser escritas no alfabeto cirílico, o que atopou unha forte oposición por parte do goberno e dos medios culturais tártaros, que avogan polo alfabeto latino.

Foi inventado no século X por un misioneiro do Imperio Bizantino en Bulgaria (posibelmente san Clemente de Ohrid). Este alfabeto está basado no alfabeto glagolítico, inventado polos santos Cirilo e Metodio, misioneiros do Imperio Bizantino, para traducila Biblia ós pobos eslavos no século IX. O idioma desta Biblia era o Eslavónico eclesiástico antigo, baseado nun dialecto eslavónico que aprenderon en Tesalónica. Este idioma foi empregado pola Igrexa Ortodoxa Rusa entre os séculos IX e XII. O alfabeto actual data de 1708.

Letras do alfabeto Cirílico
А A	Б Be	В Ve	Г Ge	Ґ Ghe	Д De	Ђ Dje	Ѓ Gje	Е Ye	Ё Yo	Є Ye ucraíno
Ж Zhe	З Ze	Ѕ Dze	И I	І I ucraíno	Ї Yi	Й I curto	Ј Je	К Ka	Л El	Љ Lje
М Em	Н En	Њ Nje	О O	П Pe	Ҁ Koppa*	Р Er	С Es	Т Te	Ћ Tshe	Ќ Kje
У U	Ў U curto	Ѹ Uk*	Ф Ef	Х Kha	Ѡ Omega*	Ѿ Ot*	Ц Tse	Ч Che	Џ Dzhe	Ш Sha
Щ Shcha	Ъ Yer	Ы Yery	Ь Signo brando	Ѣ Yat*	Э E	Ю Yu	Я Ya	ІА A iotificado*	Ѥ E iotificado*	Ѧ Yus pequeno*
Ѫ Yus grande*	Ѩ Yus pequeno iotificado*	Ѭ Yus grande iotificado*	Ѯ Ksi*	Ѱ Psi*	Ѳ Fita*	Ѵ Izhitsa*	Ѷ Izhitsa okovy*	Ӏ Palochka