Budaya

Saka Wikipédia, Ènsiklopédhi Bébas ing basa Jawa / Saking Wikipédia, Bauwarna Mardika mawi basa Jawi

Budaya iku maknane kabeh pemikiran menungsa sing sifate abstrak sing diwujudake dadi pola tingkah laku neng masyarakat lan kasil Budaya sing sifate fisik. Dadi budaya iku nduwe bagian/unsur sing tahap-tahape yaiku: pikiran/gagasan/ide, rasa lan niat. Kabeh gabungan bagian utawa unsur-unsur iku mung ana neng menungsa.

Tembung budaya iku asale saka basa Sansekerta yaiku "buddayah" sing asale saka tembung "budhi" utawa akal. Akal iku dadi salah siji perangkat utama menungsa kanggo njalani urip lan ora ana makhluk liya sing nduwe akal.

Miturut Prof. Koentjaraningrat, kabudayan iku gabungan kabeh sistem, gagasan, tindakan lan kasil karya menungsa neng masyarakat sing isa didapet liwat sinau.

[sunting] Kabudayan

Kabudayaan iku kasil saka gabungan unsur-unsur pikiran, rasa lan niat sing diwujudke menungsa kanggo njalani urip.

Budaya kelompok masyarakat lumrah dadi ukuran dhuwur cendheke peradaban

[sunting] Bagian/unsur budaya

Saka pikiran, rasa utawa perasaan lan niat utawa karsa iku menungsa ngembangake kabudayan sing umume nduwe sifat-sifat sing padha. Bidang-bidang kasil pengembangan kabudayan iku antarane neng bidang-bidang:

Agama (rohani): Sejatine menungsa iku ngerasa lemah, ora mampu lan iki nyebabake menungsa nggolek sing luwih mampu, sing nguasai. Saka kene lair kebutuhan sing sifate religius, nggolek sing sejati, dewa lan liyane sing numbuhake sistem kepercayaan antarane animisme, dinamisme uga manisme lan uga upacara/ritual kepercayaane.
Sosial: Menungsa uga ora isa urip dhewekan, iki dadi numbuhake hubungan sedulur, tetangga utawa komunitas sing luwih gedhe misale negara.
Elmu lan teknologi: Menungsa uga butuh paham apa-apa sing ana neng sekelilinge umpamane yen mbengi ana lintang ning yen awan ana srengenge, iki ngelairke sistem pengetahuan liwat pengamatan, uji coba lan sinau. Kanggo pemahaman luwih lanjut, menungsa dadi butuh perangkat-perangkat sing dibangun nganggo teknik-teknik tinentu.
Basa: Komunikasi antar menungsa numbuhake sistem basa (lisan lan uga tulisan) uga kalebu neng kene basa isyarat.
Seni
lan liyane

[sunting] Wujud budaya

Sejatine, wujud kabudayaan iku lair saka 3 unsur budaya yaiku:

Pikiran/gagasan: Wujude esih abstrak ana ing pikiran menungsa ning uga bisa ditulisake. Iki biasa diarani wujud budaya awal sing isa dijabarake dadi ide, nilai-nilai, aturan-aturan lan liyane.
Tingkah laku: Wujude wis nyata lan dadi kabiasan ing masyarakat.
Kasil budaya sing nduwe wujud fisik (artefak): Wujude uga wis nyata lan nduwe sifat fisik.