အာရ္ဟတိုက္
From Wikipedia
အာရ္ဟတိုက္သည္ ကမ္ဘာေပာ္ရ္ဟိတိုက္က္ရီးမ္ယားတ္ဝင္ အက္ရီးဆံုးန္ဟင့္ လူဉီးေရအထူထပ္ဆံုးဖ္ရစ္သည္။ အာရ္ဟတိုက္ကို အာဖရိကယူေရးရ္ဟား၏ကုန္းေမ္ရအစိတ္အပိုင္းဟု ေခာ္ဆိုေလ့ရ္ဟိက္ရသည္။ စူးအက္တူးေမ္ရာင္း၏ အရေ့္ဟဘက္၊ ယူရယ္ေတာင္တန္းမ္ယား၏ အရေ္ဟ့ဘက္၊ ေကာ့ေကးဆပ္ေတာင္တန္း၊ ကက္စပီယန္ပင္လယ္န္ဟင့္ ပင္လယ္နက္တို့၏ အရေ္ဟ့ေတာင္ဘက္တ္ဝင္ တည္ရ္ဟိသည္။ အာရ္ဟတိုက္သည္ ကမ္ဘာ့မ္ယက္န္ဟာ္ရပင္၏ ၈.၇ ရာခိုင္န္ဟုန္း သို့မဟုတ္ ကမ္ဘာ့ကုန္းေ္ရမဧရိယာ၏ ၂၉.၇ ရာခိုင္န္ဟုန္းကို လ္ဝ္ဟမ္းခ္ရံုထားသည္။ ကမ္ဘာ့လူဦးေရ၏ ၆၀ ရာခုိင္န္ဟုန္းသည္ အာရ္ဟတိုက္တ္ဝင္ ေနထိုင္က္ရသည္။
[edit] အမည္မ္ဟည့္ေခာ္ခ္ရင္း
အာရ္ဟဆိုေသာအမည္သည္ ေရ္ဟးေဟာင္းဂရိဘာသားစကားမ္ဟတဆင့္ လက္တင္ဘာသာသို့ ဆင္းသက္လာပ္ရီး ထိုမ္ဟတဖန္ အဂ္လိပ္ဘာသာစကားသို့ ဆင္းသက္လာသည္။ အာရ္ဟဆိုေသာအမည္အား ဘီစီ၄၀၀ခန့္က ဟီရိုဒိုးတပ္က အာရ္ဟမိုင္နားဟု ပထမဆံုးည္ဝ္ဟန္းဆိုေက္ရာင္းေတ္ဝ့ရ္ဟိရသည္။
- ပ္ရည္ထောင္စုမ္ရန္မာနိုင္ငံတော္
- တရုတ္ (Táẏouʿ)
- တုိင္ဝမ္ (Taĩwã)
- ဂ္ယပန္ (Jápã)
- မ္ရောက္ကုိရီးယား (Myouʿ Koẏìyà)
- တောင္ကုိရီးယား (Toũ Koẏìyà)
- မ္ဝန္ဂုိးလီးယား (Mũgoliyà)
- ဖိလစ္ပုိင္ (Pʰíliʿpaĩ)
- ထုိင္း (Tʰaĩ̀)
- လာအ (La'o)
- ကမ္ဗောဒီးယား (Kãbɔ̀dìyà)
- ဗီယက္နမ (Biyeʿnã)
- မလေးရ္ဟား (Málešà)
- အင္ဒုိနီးရ္ဟား (Ĩdonìšà)
- အရေ္ဟ့တီမော (Ášé Timɔ̀)
- စင္ကာပူ (Sĩkapu)
- ဘရူနုိင္း (Bʰáẏunaĩ̀)
- အိန္ဒိယ (Eĩdíyá)
- သီရိလင္ကာ (Ṯiẏí Láṅka)
- ဘင္ဂလားဒေ့ရ (Bʰĩgálàdéš)
- နိပော (Nipɔ̀)
- ပာကစ္စတန (Pakiʿstã)
- ဘူတန္ (Bʰutã)
- ကာဂ္ယစ္စတန (Kajiʿstã)
- ကာဇက္စတန္ (Kazeʿsátã)
- တာဂ္ယစ္ကစ္စတန္ (Tajiʿkiʿstã)
- ဥဇဘက္ကစ္စတန (Úzábʰeʿkiʿstã)
- တပ္မင္နစ္စတန္ (Taʿmĩniʿstã)
- အာဖဂန္နစ္စတန္ (Apʰágãniʿstã)
- အီရန (Iẏã)
- အီရတ (Iẏaʿ)
- ဆီးရီးယား (Sʰìẏìyà)
- ဂ္ယော္ဒန္ (Jɔdã)
- အစ္စရေး (Iʿsẏè)
- လက္ဘန္ဝန္ (Leʿbʰánũ)
- တူရက (Tuẏáki)
- ဘာရိန္း (Bʰaẏeĩ̀)
- ကူဝိတ္ (Kuweiʿ)
- မော္လဒုိက္ (Mɔládaiʿ)
- အုိမန္ (Omã)
- ဆော္ဒီအာရေဗ္ယ (Sʰɔdi Aẏebyá)
- အာရပ္စော္ဘ္ဝားမ္ယားပ္ရည္ထောင္စု (Aẏaʿ Sɔbʰwàmyà Pẏitʰoũsú)
- ယီမင္ (Yimĩ)
- ေမ္ရာက္အမေရိကတိုက္
- အာဖရိက (Apʰáẏíká)
- ဥရောပ (Uẏɔ̀pa)
- အာရ္ဟတိုက္
