Ciprofloxacine
Van Wikipedia
| Ciprofloxacine | ||
 |
||
|
7-piperazine-1-yl-quinoline-3-carbonzuur |
||
|
|
||
| Biol. beschikbaarheid: | 69%[1] | |
| Metabolisatie: | Hepatisch, met CYP1A2 | |
| Halfwaardetijd: | 4 uur | |
| Uitscheiding: | Renaal | |
|
|
||
| Toediening: | Oraal, intraveneus, topisch (oor- en oogdruppels) | |
|
|
||
| Zwangerschapscat.: | B3 (Australië), C (VS) | |
|
|
||
| CAS nummer: | 85721-33-1 | |
| ATC code : | J01MA02 | |
| PubChem: | 2764 | |
| DrugBank: | APRD00424 | |
|
|
||
| Formule: | C17H18FN3O3 | |
| Molecuulgewicht: | 331.346 g/mol | |
Ciprofloxacine is de internationale generieke naam voor een synthetisch antibioticum geproduceerd door het Duitse Bayer. Het draagt onder andere de merknamen Ciproxin (in Nederland), Cipro en Ciprobay (en nog andere namen, zoals voor de veterinaire markt) Ciprofloxacine behoort tot de fluoroquinolonen. Ciprofloxacine is een bactericide. Het blokkeert de DNA-replicatie door te binden aan het enzym DNA-gyrase waardoor tweezijdige breuken in het bacteriële chromosoom ontstaan. In Nederland werden er in 2005 240 210 recepten ciprofloxacine uitgegeven. Dat was 3,6 % van het totale antibiotiagebruik. [2]
Inhoud |
[bewerk] Werkzaamheid
Ciprofloxacine is een breed antibioticum dat tegen zowel Gram-positieve als Gram-negatieve bacteriën werkt
- Enterobacteriaceae
- Vibrio
- Haemophilus influenzae
- Neisseria gonorrhoeae
- Neisseria meningitidis
- Moraxella catarrhalis
- Brucella
- Campylobacter
- Mycobacterium intracellulare
- Legionella sp.
- Pseudomonas aeruginosa
- Bacillus anthracis
Zwak werkzaam tegen:
- Streptococcus pneumoniae
- Chlamydia trachomatis
- Chlamydia pneumoniae
Onwerkzaam tegen:
- Bacteroides
- Burkholderia cepacia
- Enterococcus faecium
- Ureaplasma urealyticum
- en andere bacteriën.
De belangrijkste bijwerking is irritatie van het maag-darmstelsel, zoals bij veel antibiotica. Vanwege de algemene veiligheid, effectiviteit en brede inzetbaarheid werd ciprofloxacine eerst voorbehouden als het allerlaatste geneesmiddel bij de behandeling van complexe en resistente infecties. Zoals bij elk antibioticum ontstonden er naar verloop van tijd ook cirpofloxacine-resistente bacteriën, vooral in ziekenhuizen. Als andere oorzaken voor resistentie wordt het gebruik van goedkopere, minder effectievere fluoroquinolonen genoemd. Ook de wijdverbreide toevoeging van ciprofloxacine en andere antibiotica aan veevoer, waardoor de dieren om onduidelijke redenen sneller en meer groeien kan de resistentie hebben veroorzaakt.
[bewerk] Indicaties
Het geneesmiddel kan oraal, parenteraal en topisch gebruikt worden. Indicaties zijn onder andere longontstekingen, urineweginfecties, seksueel overdraagbare aandoeningen, sepsis, legionellosis en a-typische mycobacterioses. Bij een luchtweginfectie is de normale dosering 500-1500 mg per dag in 2 dosi.
[bewerk] Contra-indicaties
Ciprofloxacine dient niet gebruikt te worden bij kinderen, zwangerschap en bij patienten met epilepsie. Een aanpassing van de dosis of extra voorzichtigheid bij gebruikt kan noodzakelijk zijn bij patenten met lever- en nierfalen.
[bewerk] Bijwerkingen
Ciprofloxacine kan overgevoeligheid voor zonlicht veroorzaken en de theophyllineconcentratie in het bloedplasma tot giftige hoeveelheden verhogen. Daarnaast kan het constipatie, gevoeligheid voor cafeïne en zwelling van bepaalde gewrichten en kraakbeen veroorzaken.
Zware inspanning wordt afgeraden omdat bij sommige patiënten een achillespeesbreuk plaatsvind. Een achillespeesbreuk veroorzaakt door ciprofloxacinegebruik heeft te maken met nierfalen.
[bewerk] Interacties
Metalen kationen zoals aluminium, magnesium, calcium, ijzersulfaat en zink vormen chelatiecomplexen met de fluoroquinolone antibiotica en verhinderen de absorptie van het middel. Daarom mag ciprofloxacine niet worden ingenomen met antacida die deze kationen bevatten. Sucralfaat, dat een grote hoeveelheid aluminium bevat, verlaagt ook de biologische beschikbaarheid van ciprofloxine naar 4% [3]. Ciprofloxacine kan worden ingenomen tijdens de maaltijden of op een nuchtere maag. Het kan niet gebruikt worden met enkel zuivel of ander calciumrijk voedsel. [4]
De giftigheid van geneesmiddelen die worden afgebroken door het cytochroom-P450-systeem wordt verhoogd bij de gelijktijdige imname van sommige quinolonen. Quinolonen als ciprofloxacine kunnen ook reageren met de GABA A-receptor en neurologische klachten geven. Dit effect kan worden versterkt door het gelijktijdig gebruikt van NSAID's. [5]
Fluorquinolonen worden steeds vaker afgeraden voor gebruik bij patiënten die Zuidoost-Azië hebben bezocht, wegens de veelvuldig voorkomende resistentie tegen deze groep antibiotica in Zuidoost-Azië[6]
De flavinoïde quercetine die soms gebruikt wordt als voedingssupplement kan een wisselwerking met fluroquinolonen veroorzaken. Quercetine bindt op dezelfde plek aan het bacteriële DNA-gyrase als ciprofloxacine (concurrentie). Sommige voedingsmiddelen zoals knoflook, appels en rode wijn bevatten hoge concentraties quercetine. Het is onduidelijk of dit het effect van fluroquinolonen remt of juist versterkt. [7]
[bewerk] Referenties
- ↑ Drusano GL, Standiford HC, Plaisance K, Forrest A, Leslie J, Caldwell J. Absolute oral bioavailability of ciprofloxacin. Antimicrob Agents Chemother 1986;30:444-6. PMID 3777908.
- ↑ GIP/College voor zorgverzekeringen 2006
- ↑ Spivey JM, Cummings DM, Pierson NR. Failure of prostatitis treatment secondary to probable ciprofloxacin-sucralfate drug interaction. Pharmacotherapy 1996;16:314-6. PMID 8820479.
- ↑ Drug effects of Ciprofloxacin
- ↑ Brouwers JR. Drug interactions with quinolone antibacterials. Drug Saf 1992;7:268-81. PMID 1524699.
- ↑ Fluoroquinolone Resistance in Neisseria gonorrhoeae -- Colorado and Washington, 1995 [1]
- ↑ Hilliard JJ, Krause HM, Bernstein JI, Fernandez JA, Nguyen V, Ohemeng KA, Barrett JF. 'A comparison of active site binding of 4-quinolones and novel flavone gyrase inhibitors to DNA gyrase. Adv Exp Med Biol. 1995;390:59-69. PMID 8718602.
[bewerk] Externe links
- Emergency Medicine Magzine Een vergelijking van ciprofloxacine met andere fluoroquinolonen.
