Contractsectortreindienst

Van Wikipedia

Blauw: Hoofdrailnet
Rood: overige lijnen, waaronder de
contractsectortreindiensten

Een contractsectortreindienst is een treindienst die na de verzelfstandiging van de Nederlandse Spoorwegen (NS) door het bedrijf is aangewezen als onrendabel.

In 1996 heeft NS en een accountskantoor 30 spoorlijnen aangewezen als onrendabel. Zonder subsidie wilde de NS deze lijnen niet exploiteren. Voor 29 spoorlijnen wilde het rijk een exploitatiesubsidie geven. De minister wilde het exploitatiebudget voor de treindienst tussen Almelo en Mariënberg gebruiken voor een busdienst. Reizigersvereniging ROVER, actiegroep AlMa en kaderwetgebied Regio Twente protesteerden met succes en er werd besloten om deze spoorlijn als eerste in Nederland openbaar aan te besteden. Busmaatschappij Oostnet (nu Connexxion) heeft deze aanbesteding gewonnen en hiermee is de treindienst gedecentraliseerd.

De NS heeft met de overheid een speciaal contract om het vervoer op de contractsectorlijnen uit te voeren in ruil voor een subsidie van in totaal zo'n 80 miljoen euro van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Deze contracten hebben een looptijd van een jaar en worden stilzwijgend verlengd. Het ministerie wil van de contractsectorlijnen af en wil ze het liefst onderbrengen bij de OV-autoriteiten, de 19 provincies en kaderwetgebieden in Nederland. In het voorjaar van 2004 onderhandelde het Ministerie van V&W met deze lagere overheden over de overname van sommige lijnen.

[bewerk] Contractsectorlijnen terug in het hoofdnet

In sommige gevallen zijn contractsectorlijnen verdwenen door ze toe te voegen aan het hoofdrailnet. Zo is in de herfst van 2003 besloten om 4 contractsectorlijnen in de Randstad (Weesp – Lelystad, Zaandam – Enkhuizen, Utrecht – Rhenen en Utrecht – Baarn) toe te voegen aan het hoofdrailnet. Ook Houten – Houten Castellum zal als de viersporigheid Utrecht – Houten klaar is, worden toegevoegd aan het hoofdrailnet.

In 2005 is de motie-Hofstra, om Alkmaar – Den Helder aan het hoofdrailnet toe te voegen, uitgevoerd. Zwolle – Almelo, Haarlem – Zandvoort en Haarlem – Alkmaar – Hoorn zijn eind 2005 aan het hoofdrailnet toegevoegd.

[bewerk] Decentralisatie

Op 11 december 2005 zijn de bevoegdheden over de treindiensten op de spoorlijn Groningen – Leeuwarden gedecentraliseerd. In december 2006 volgen de treindiensten op Ede-Wageningen – Amersfoort (gegund aan Connexxion) en Nijmegen – Roermond en Maastricht – Kerkrade (gegund aan Veolia). Zwolle – Almelo zal pas na 2014 worden gedecentraliseerd als de Combitunnel bij Nijverdal in gebruik wordt genomen.

De NS heeft in april 2004 het contract voor de lijnen Dordrecht – Geldermalsen en Arnhem – Tiel en de Zoetermeer Stadslijn en de Hofpleinlijn opgezegd. Uiteindelijk is het gelukt deze lijnen toch in exploitatie houden, tot de overname door een andere vervoerder.

• Voor Arnhem – Tiel heeft het Ministerie van Verkeer en Waterstaat Syntus bereid gevonden om de exploitatie op 1 april 2005 over te nemen.
• De spoorlijn Dordrecht – Geldermalsen (MerwedeLingeLijn) werd tot december 2006 nog geëxploiteerd door NS, de lijn is inmiddels aanbesteed en overgenomen door Arriva
• De Zoetermeer Stadslijn en Hofplein zijn overgegaan naar RandstadRail, deze lijnen zijn omgebouwd naar sneltram/metrolijnen en maken hiermee geen deel meer uit van het spoorwegnet. NS was eerst van plan eind 2004 te stoppen met de exploitatie van de lijn, uiteindelijk heeft NS de lijn bereden tot aan de definitieve sluiting voor treinverkeer per 3 juni 2006. De exploitatie is als gevolg van een aantal ongevallen tot op heden niet hervat door RandstadRail.

[bewerk] Huidige contractsectortreindiensten

[bewerk] Zie ook

• Hoofdrailnet
• Gedecentraliseerde treindienst