Klasyfikacja minerałów Strunza
Z Wikipedii
Klasyfikacja minerałów opracowana przez niemieckiego mineraloga Hugo Strunza opiera się na ich strukturze krystalicznej oraz składzie chemicznym.
Swój system Strunz opracował w 1941 roku i zawarł w dziele: Mineralogische Tabellen. Od tego czasu systematyka była wielokrotnie uzupełniana i poprawiana. Ostatnie wznowienie zostało opracowane w 2004 roku przez Międzynarodowe Towarzystwo Mineralogiczne (IMA).
Strunz podzielił minerały na 9 podstawowych grup z których każda ma swoje podgrupy z przydzielonymi do nich określonymi literami, z kolei te dzielą się na określone rodziny minerałów.
Zobacz też: Systematyka minerałów; Klasyfikacja minerałów Dana
[edytuj] I. Pierwiastki rodzime
Grupa ta zawiera pierwiastki rodzime występujące w stanie wolnym na Ziemi oraz ich stopy.
[edytuj] I/A Metale, stopy metali
Przykłady: żelazo, złoto, srebro, kadm, glin, chrom, cynk, nikiel, iryd,
[edytuj] I/B Niemetale i półmetale
Przykłady: arsen, antymon, grafit, diament, siarka, selen, tellur, krzem,
[edytuj] I/X Niesklasyfikowane pierwiastki rodzime
Przykłady: tantal,
[edytuj] II. Siarczki
W grupie tej znajdują się: siarczki,, selenki, tellurki, a także: arsenki, antymonki, bizmutki.
[edytuj] II/A Stopy i substancje stopopodobne zawierające miedź, srebro, złoto, nikiel.
Przykłady: domeykit
[edytuj] II/B Metal w proporcji z siarkÄ…, selenem, tellurem >1:1
Przykłady: bornit
[edytuj] II/C Metal w proporcji z siarkÄ…, selenem, tellurem =1:1
Przykłady: galena
[edytuj] II/D Metal w proporcji z siarkÄ…, selenem, tellurem <1:1
Przykłady: arsenopiryt, piryt,
[edytuj] II/E Sulfosole (S : As,Sb,Bi = x); sulfosole z przeważającą ilością miedzi i żelaza x=2
Przykłady: samsonit, bournonit
[edytuj] II/F Siarczki niemetaliczne; arsenko-siarczki
Przykłady:
[edytuj] II/X Nisklasyfikowane siarczki
Przykłady:
[edytuj] III. Halogenki
Halogenki to związki pierwiastków znajdujących się w 17 grupie układu okresowego (dawnej grupy VIIA)
[edytuj] III/A Proste halogenki, niezawierajÄ…ce wody; metal:halogen = 1:1
[edytuj] III/B Halogenki złożone, niezawierające wody, zawierające grupy: [BF4]1-, [SiF6]2- lub [AlF6]3-
Przykłady:
[edytuj] III/C Halogenki złożone, zawierające wodę
Przykłady:
[edytuj] III/D Halogenki zawierajÄ…ce tlen oraz: Mg - Mn - Cu - Zn - Sn
Przykłady: atakamit
[edytuj] III/X Niesklasyfikowane halogenki
Przykłady:
[edytuj] IV. Tlenki i wodorotlenki
[edytuj] IV/A Tlenki, metal : tlen = 1:1 i 2:1 (M2O, MO)
Przykłady: lód
[edytuj] IV/B Tlenki, metal : tlen = 3:4 (M3O4 i inne)
Przykłady: chromit,
[edytuj] IV/C Tlenki, metal : tlen = 2:3 (M2O3 i inne)
[edytuj] IV/D Tlenki, metal : tlen = 1:2 (MO2 i inne)
Przykłady: kwarc, opal, uranit,
[edytuj] IV/E Tlenki, metal : tlen < 1:2 (M2O5, MO3)
Przykłady:
[edytuj] IV/F Wodorotlenki i tlenki uwodnione
Przykłady: getyt,
[edytuj] IV/G Tlenki wanadu
Przykłady:
[edytuj] IV/H Uranyle [UO2]2+
Przykłady: karnotyt
[edytuj] IV/J Arseniany zawierajÄ…ce grupÄ™: [AsO3]3-
Przykłady:
[edytuj] IV/K Siarczany, selenki, telurki; zawierajÄ…ce grupÄ™: [XO3]2-
Przykłady:
[edytuj] IV/L Jodany ([IO3]1-)
Przykłady:
[edytuj] IV/X Niesklasyfikowane tlenki
Przykłady:
[edytuj] V. Azotany, węglany i borany
Grypa ta zawiera sole kwasów: azotowego (V), węglowego i borowego.
[edytuj] V/A Azotany [NO3]1-
Przykłady:
[edytuj] V/B Bezwodne węglany, niezawierające anionów z innych grup
[edytuj] V/C Bezwodne węglany, zawierające aniony z innych grup
Przykłady: malachit,
[edytuj] V/D Węglany oparte na wodzie, niezawierające anionów z innych grup
Przykłady:
[edytuj] V/E Węglany opatre na wodzie, zawierające aniony z innych grup
Przykłady:
[edytuj] V/F Uranylwęglany ([UO2]2+ - [CO3]2-)
Przykłady:
[edytuj] V/G Borany wyspowe
Przykłady:
[edytuj] V/H Borany grupowe
Przykłady: boraks
[edytuj] V/J Borany łańcuchowe
Przykłady:
[edytuj] V/K Borany warstwowe
Przykłady:
[edytuj] V/L Borany szkieletowe
Przykłady:
[edytuj] V/X Niesklasyfikowane azotany, węglany i borany
Przykłady:
[edytuj] VI. Siarczany, chromiany, molibdeniany, wolframiany
Grupa ta zawiera sole kwasów: siarkowego VI, chromowego, molibdenowego oraz wolframowego.
[edytuj] VI/A Bezwodne siarczany, niezawierające anionów z innych grup
Przykłady: baryt, celestyn, anhydryt
[edytuj] VI/B Bezwodne siarczany, zawierajÄ…ce aniony z innych grup
Przykłady: alunit,
[edytuj] VI/C Siarczany oparte na wodzie , niezawierające anionów z innych grup
Przykłady: gips,
[edytuj] VI/D Siarczany oparte na wodzie, zawierajÄ…ce aniony z innych grup
Przykłady: aluminit
[edytuj] VI/E Tellurany
Przykłady:
[edytuj] VI/F Chromiany [CrO4]2-
Przykłady: krokoit,
[edytuj] VI/G Molibdenany [MoO4]2- i wolframiany [WO4]2-
[edytuj] VI/X Niesklasyfikowane siarczany, chromiany, molibdeniany i wolframiany
Przykłady: kirgistanit,
[edytuj] VII. Fosforany, arseniany, wanadany
[edytuj] VII/A Bezwodne fosforany, niezawierające anionów z innych grup
Przykłady: berlinit,
[edytuj] VII/B Bezwodne fosforany, zawierajÄ…ce aniony z innych grup
Przykłady:
[edytuj] VII/C Fosforany oparte na wodzie , niezawierające anionów z innych grup
Przykłady: erytryn,
[edytuj] VII/D Fosforany oparte na wodzie, zawierajÄ…ce aniony z innych grup
Przykłady: turkus
[edytuj] VII/E Uranyfofosforany i uranylowanadany
Przykłady: karnotyt,
[edytuj] VII/X Niesklasyfikowane fosforany, arseniany i wanadany
Przykłady:
[edytuj] VIII. Krzemiany
W grupie taj znajdujÄ… siÄ™ zwiÄ…zki zawierajÄ…ce grupÄ™ krzemianowÄ… [SiO4]4-
[edytuj] VIII/A Krzemiany wyspowe (Nesosilicates)
[edytuj] VIII/B Krzemiany wyspowe zawierające grupy tetra-anionów (Nesosubsilicates)
[edytuj] VIII/C Krzemiany grupowe (Sorosilicates)
Przykłady: epidot,
[edytuj] VIII/D Niesklasyfikowane krzemiany
Przykłady: chryzotyl,
[edytuj] VIII/E Krzemiany pierścieniowe (Cyclosilicates)
[edytuj] VIII/F Krzemiany łańcuchowe (Inosilicates)
Przykłady: pirokseny, amfibole, turmalin
[edytuj] VIII/G Krzemiany przestrzenne (Intermediate)
Przykłady:
[edytuj] VIII/H Krzemiany warstwowe (Phyllosilicates)
Przykłady: muskowit, talk, montmorilonit, kaolonit, antygoryt,
[edytuj] VIII/J Krzemiany szkieletowe (Tectosilicates)
Przykłady: skalenie, ortoklaz, plagioklazy, skaleniowce,
[edytuj] IX. ZwiÄ…zki organiczne
[edytuj] IX/A Sole kwasów organicznych
Przykłady:
[edytuj] IX/B Związki bezazotowe, zawierające węgiel oraz wodę; struktura łańcuchowa
Przykłady:
[edytuj] IX/C Żywice i inne związki
Przykłady: bursztyn,
[edytuj] IX/D Związki zawierające: azot, węgiel i wodę
Przykłady: acetamid,