Metro w Budapeszcie

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Stacja Opera na linii M1

Metro budapeszteńskie (węg. Budapesti metró) - system kolei podziemnej w Budapeszcie. Zostało otwarte w 1896 roku.

Obecnie sieć metra składa się z trzech linii:

pierwsza, żółta linia łączy Vörösmarty tér z Mexikói út (przebiega tylko przez Peszt)
druga, czerwona linia metra łączy Örs vezér tere we wschodnim Peszcie z Déli pályaudvar (Dworzec Południowy) w Budzie
niebieska linia metra łączy Köbánya-Kispest z Újpest-Központ (jedynie po stronie peszteńskiej)

Punktem przecięcia tras wszystkich linii jest stacja Deák Ferenc tér, położona pod głównym placem Pesztu. Łączna długość szlaków wynosi 31,7 km, zaś ilość stacji - 40. Metro zarządzane jest przez Przedsiębiorstwo Transportowe Budapeszt (Budapesti Közlekedési Részvénytársaság).

[edytuj] Linie metra

Schemat metra w Budapeszcie

Nazwa	Barwa	Relacja	Otwarcie	Długość	Ilość stacji
M1	żółta	Vörösmarty tér ↔ Mexikói út	1896	4,4 km	11
M2	czerwona	Déli pályaudvar ↔ Örs vezér tere	1970	10,3 km	11
M3	niebieska	Újpest-Központ ↔ Kőbánya-Kispest	1976	17,0 km	20

Metro w Budapeszcie – żółta linia (M1)

Vörösmarty tér • Deák Ferenc tér M2 M3 • Bajcsy-Zsilinszky út • Opera • Oktogon • Vörösmarty utca • Kodály körönd • Bajza utca • Hősök tere • Széchenyi fürdő • Mexikói út

Metro w Budapeszcie – czerwona linia (M2)

Déli pályaudvar • Moszkva tér • Batthyány tér HÉV • Kossuth tér • Deák Ferenc tér M1 M3 • Astoria • Blaha Lujza tér • Keleti pályaudvar • Stadionok • Pillangó utca • Örs vezér tere HÉV

Metro w Budapeszcie – niebieska linia (M3)

Újpest-Központ • Újpest-Városkapu • Gyöngösi utca • Forgách utca • Árpád híd • Dózsa György út • Lehel tér • Nyugati pályaudvar • Arany János utca • Deák Ferenc tér M1 M2 • Ferenciek tere • Kálvin tér • Ferenc körút • Klinikák • Nagyvárad tér • Népliget • Ecseri út • Pöttyös utca • Határ út • Köbánya-Kispest

Metro w Budapeszcie – linia M4 (w budowie)

I etap: Kelenföldi pályaudvar • Tétényi út • Bocskai út • Móricz Zsigmond körtér • Szent Gellért tér • Fővám tér • Kálvin tér ( M3 ) • Rákóczi tér • Népszínház utca • Keleti pályaudvar ( M2 ) ; II etap: Dózsa György út • Hungária körút • Róna utca • Bosnyák tér

[edytuj] Historia

Stacja Vörösmarty utca na linii M1

Budowa pierwszej linii (M1) rozpoczęła się w 1894 roku - miała uświetnić przypadające dwa lata później obchody tysiąclecia państwa węgierskiego. Otwarcie odcinka pomiędzy stacjami Vörösmarty tér i Artézi fürdő (dziś Széchenyi fürdő) miało miejsce 2 maja 1896. W latach 1970 - 1973 linia została zmodernizowana: przebudowano stacje Vörösmarty tér i Deák Ferenc tér, odcinek wiodący przez Park Miejski (Városliget) został przebudowany na podziemny i wydłużony do stacji Mexikói út (także nowa zajezdnia).

Już w socjalistycznych Węgrzech wznikły prace nad dwoma kolejnymi liniami metra. W roku 1950 zaczęła się budowa drugiej linii, jednak w latach 1954 - 1963 prace były wstrzymane. Pierwszy odcinek linii, poprowadzony częściowo na powierzchni, otwarto 4 kwietnia 1970. Połączył on Deák Ferenc tér z Örs vezér tere (koło drugiej wymienionej stacji umieszczono kolejną zajezdnię metra). Dwa lata później oddano do użytku ostatni, drugi odcinek, prowadzący do stacji Déli pályaudvar w Budzie. Od 2004 roku trwa etapowa modernizacja całej linii, która ma się zakończyć trzy lata później.

Budowa najdłuższej, trzeciej linii metra (M3) rozpoczęła się w 1970 roku. Jej pierwszy odcinek został otwarty 31 grudnia 1976 roku (Deák Ferenc tér - Nagyvárad tér), kolejne odcinki oddawano do użytku kolejno w latach: 1980 (do stacji Kőbánya-Kispest), 1981 (→ Lehel tér, wówczas Élmunkás tér), 1984 (do Árpád híd) i 1990 (→ Újpest-Központ). Linie M2 i M3 spaja łącznik, zlokalizowany między stacjami Deák Ferenc tér, Kossuth tér i Arany János utca.

W latach 80. i 90. XX wieku zostały zmienione ze względów praktycznych i ideologicznych nazwy niektórych stacji:

November 7. tér - Oktogon
Fehér út - Örs vezér tere
Könyves Kálmán körút - Népliget
Felszabadulás tér - Ferenciek tere
Marx tér - Nyugati pályaudvar
Élmunkás tér - Lehel tér

węgierski pociąg Ganz-Hunslet G2

[edytuj] Projekty rozbudowy

Trwa budowa linii M4. Według projektu będzie ona miała długość 7,4 km, a na jej trasie znajdzie się 10 stacji. Zakończenie prac budowlanych planowane jest na 2009 rok.

Na jesień 2007 planowane jest rozpoczęcie budowy linii M5, która miałaby połączyć linie kolei miejskiej HÉV oraz istniejące linie kolei podziemnej. W przyszłości planowana jest także rozbudowa linii M3, która do 2010 roku miałaby zostać przedłużona o 3-5 stacji w kierunku północnym.

Ostatnio Stowarzyszenie Transportu Miejskiego i Podmiejskiego (Városi és Elővárosi Közlekedési Egyesület) przedstawiło plan połączenia linii M2 z HÉV w Gödöllő. Władze miejskie nie do końca akceptują ten plan, ale może on zostać zrealizowany po roku 2015.