Szlak architektury drewnianej (województwo małopolskie)

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Szlak architektury drewnianej

Obiekty w woj. małopolskim

Szlak architektury drewnianej w województwie małopolskim, o długości 1500 km, obejmuje 237 zespołów architektonicznych od kościołów, cerkwi, kaplic i dzwonnic po spichlerze, wiejskie chałupy i szlacheckie dwory.

Zabytkowe budowle drewniane w ramach "Szlaku Architektury Drewnianej":

Andrzejówka - cerkiew z XVIII w., trójdzielna z wieżą izbicową,
Bartne – cerkiew z 1842, trójdzielna z wieżą, wyposażenie cerkiewne z XVIII i XIX w. We wsi zachowane fragmenty zagród z chałupami z XIX w.
Barwałd Dolny - kościół z XVIII w., z wieżą wcześniejszą, usytuowaną nietypowo przy prezbiterium
Berest – cerkiew z 1842. Ikonostas i ikony z XVIII i XIX w.
Besko – kościół z XVIII w., w sąsiedztwie drewniany spichlerz. Drewniany budynek klasztoru SS. Felicjanek z lat 30. XX w.
Bezmiechowa Górna - cerkiew z 1830, wyposażenie cerkiewne z w. XIX.
Białka Tatrzańska - kościół z 1700, jednonawowy z wieżą.

Kościół w Binarowej

Binarowa – kościół z 1500, jednonawowy z wieżą i kaplicą. Gotycka rzeźba Matki Boskiej z ok. 1400. Cenne malowidła z w. XVI i XVII,. Jeden z cenniejszych zabytków na Podkarpaciu.
Binczarowa – cerkiew z 1760, trójdzielna z wieżą izbicową.
Blizne – kościół z połowy w. XV z cennym wyposażeniem wnętrza, polichromia figuralna z 1549 i 1649. W sąsiedztwie zespół architektury plebańskiej, plebania, organistówka, stodoła, spichlerz, szpital ubogich.
Bogusza – cerkiew z 1858. Cenne wyposażenie z XVII-XIX w.
Brunary – cerkiew z XVIII w., trójdzielna z wieżą izbicową.
Chabówka – kościół na Obidowej z 1757, odrestaurowany po pożarze 1955, interesująca polichromia współczesna.
Chochołów – malownicza wieś, naturalny rezerwat drewnianej architektury. Domy zrębowe, kryte wysokimi dachami gontowymi. Unikatowy dom wzniesiony z pnia jednej paręsetletniej jodły.
Ciężkowice - miasto 1348, zachowany układ urbanistyczny, domy z XVII i XIX w., usytuowane szczytowo z podcieniami na słupach z zastrzałami.
Czarna - cerkiew z 1834, o cechach klasycystycznych z fasadą w kształcie portyku
Czerteż – cerkiew z 1742, trójdzielna, jednokopułowa. Klasyczny, zarazem najstarszy przykład cerkiewnej architektury bojkowskiej. Obok wolnostojąca dzwonnica.
Dębno – kościół z XV w., zachowany bez zmian, jeden z najcenniejszych w Polsce, bogate wnętrze. Krucyfiks z XIV w., kompletny tryptyk z XVI w.
Dobczyce – miasto na Rabą wzmiankowane 1226, zespół małego skansenu z karczmą i budynkami gospodarczymi.
Dubne – cerkiew z 1863, zachowane wyposażenie z XVII-XIX w.
Gosprzydowa - kościół z 1694, jednonawowy, otoczony krużgankami. wolno stojąca dzwonnica z XVIII w.
Graboszyce – kościół z ok. 1585, z wieżą z XVII w.
Grabówka – kościół z XVII w. Przeniesiony z Grabownicy Starzeńskiej.
Gromnik – kościół z 1727-50, jednonawowy z wieżą ośmiokątną, zachowane bogate detale ciesielskie.
Grybów – dawna plebania 1699, otynkowana. Wewnątrz muzeum parafialne, między innymi gotyckie obrazy z XV i XVI w.
Grywałd – kościół z XV w. Jednonawowy z wieżą izbicową, wewnątrz cenne malowidła. Jeden z cenniejszych kościołów Podhala.
Hańczowa – cerkiew z XVIII w., trójdzielna z wieżą izbicową, kompletne wyposażenie cerkiewne z XVIII i XIX w. Jedna z najlepiej zachowanych cerkwi łemkowskich.
Harklowa – kościół z XV/XVI w., wewnątrz bogate wyposażenie,
Iwkowa – kościół cmentarny z XV w., malowidła ścienne z 1619.
Jastrzębia – kościół 1529, jednonawowy z wieżą. Wyposażenie z XVIII w.
Jastrzębik – cerkiew z 1837 trójdzielna, wieża izbicowa ikony z XVII w.
Jodłownik – kościół z 1585, jednonawowy z wieżą izbicową.
Jurgów – kościół z ok. 1670, bogate wyposażenie barokowe. Skupisko szałasów pasterskich, unikat archaicznej kultury materialnej ziem górskich.
Kluszkowce – osada skansenowo-turystyczna, zespół kilkunastu budynków przeniesionych z terenu zalewu czorsztyńskiego. Zagrody, spichlerze, wille
Kraków
- Kaplica św. Małgorzaty i św. Judyty - kaplica z XVII wieku, ośmioboczna na planie centralnym nakryta kopułą z latarnią.
- Wola Justowska, kościół z w. XVI przeniesiony z Komorowic, obok plebania d. Karczma z Czernichowa, z podcieniami, oraz dwa spichlerze.
- Mogiła, kościół 1466, rokokowe malowidła ścienne.
- Krzesławice, kościół z w. XVII polichromia z w. XVIII
Królowa Górna - cerkiew z 1814. Ikona Matki Boskiej "Orantki"
Krużlowa Wyżna - kościół z 1520, jednonawowy z wieżą nakrytą hełmem cebulowym. malowidła z w. XVI, krucyfiks 1520.
Krynica-Zdrój – zabudowa zdrojowa willami i pensjonatami z w. XIX i XX, większość w stylu "tyrolskim” Kaplica zdrojowa 1862, ośmioboczna,
Krzeczów – kościół jednonawowy z w. XVI, przeniesiony z Łętowni.
Kunkowa – cerkiew z w. XIX, wyposażenie z w. XVIII i XIX
Kwiatoń – cerkiew z 1700, trójdzielna z wieżą izbicową, kompletne wyposażenie cerkiewne z w. XVIII i XIX. Jedna z najlepiej zachowanych cerkwi łemkowskich.

Lanckorona.

Lanckorona - miasto lokowane1366, pierwotne założenia urbanistyczne, z czworobocznym rynkiem i zwartą zabudową, obecne domy drewniane z w. XIX.
Leluchów – cerkiew z 1861, zachowane wyposażenie z w. XVIII
Libusza - kościół z 1513, z wieżą z 1609, wewnątrz malowidła ścienne o wybitnej wartości artystycznej z w. XVI. Odbudowywany po pożarze w 1986.
Lipnica Murowana - zachowane średniowieczne założenie urbanistyczne i zabudowa w skali pierwotnej. Przy rynku domy parterowe podcieniowe, usytuowane szczytowo. kościół z w. XV/XVI. Jeden z najlepiej zachowanych kościołów średniowiecznych w skali kraju. Cenne malowidła i wyposażenie.
Łętownia – kościół z 176 5, jednonawowy z parą kaplic i wieżą. Malowidła i bogate wyposażenie w. XVIII.
Łopuszna – kościół z w. XV/XVI, jednonawowy, w ołtarzu tryptyk z w. XV. Dwór z 1800, z facjatą, dach mansardowy, obok domek z dachem łamanym.
Łososina Dolna - kościół z 1739, wyposażenie późnobarokowe.
Maniowy – kościół cmentarny z 1723, z krużgankami, chłopska fundacja.
Mętków – kościół trójnawowy z 1771, przeniesiony z Niegowic.
Michałówka - kościół z 1763, wnętrze późnobarokowe.
Milik – cerkiew 1813, trójdzielna z wieżą izbicową, ikony w. XVI IX.
Moszczenica - kaplica cmentarna z 1680, ośmioboczna, nakryta dachem wielopołaciowym z latarnią. Malowidła ścienne z w. XVII.
Nidek - kościół z 1530, późnogotycki, jednonawowy, otoczony krużgankami.
Nowy Sącz – skansen budownictwa obszaru Lachów sądeckich i łemkowskiego. Dąbrówka Polska, Chełmiec Polski kościoły z w. XVII
Nowy Targ - kościół św. Anny z XV w.
Orawka – kościół z 1650, bogate wyposażenie wnętrza, malowidła ścienne i figuralne diabły i dusze czyśćcowe z w. XVI. Gotycki posąg Chrystusa *Frasobliwego z w. XV.
Osiek - kościół z w. XVI, Jednonawowy z wieżą izbicową, otoczony krużgankami. Jeden z najpiękniejszych i cenniejszych pogranicza małopolsko - śląskiego
Owczary – cerkiew z 1653,kompletne wyposażenie cerkiewne z w. XVII]] - XIX. Jedna z najlepiej zachowanych cerkwi łemkowskich.
Podole – kościół z w. XVI, cenne malowidła ścienne z 1542.
Polanka Wielka- kościół pw. Św. Mikołaja z XVI w.
Polna - kościół z w. XVI, malowidła z w. XVI]] - XVII, ołtarz i sprzęty z w. XVIII
Poręba Wielka -Kościół pw. Św. Bartłomieja z XVI w. jest jednym z najstarszych kościołów na Pogórzu Śląskim.
Powroźnik – cerkiew z 1643, cenne ikony z w. XVII i XVII. Jedna z najcenniejszych cerkwi grupy zachodniej łemkowskiej.
Przydonica – kościół z 1527, malowidła ścienne 1527, dwa kompletne tryptyki gotyckie z w. XV. Obok spichlerz z w. XIX.
Ptaszkowa – kościół z 1555, jednonawowy z parą kaplic o charakterze transeptu z wieżą. Rzeźby gotyckie, malowidła 1757.
Rabka – kościół z 1608, jednonawowy z potężną wieżą izbicową, zwieńczoną barokowym hełmem cebulastym. Jeden z najpiękniejszych kościołów ziem górskich.
Raciechowice - kościół z 1663, obraz NP Marii z w. XVI w sukienkach metalowych, dwór z 1760, parterowy z facjatką i dachem mansardowym, obok *spichlerz podcieniowy 1774.
Rajbrot - kościół z 1511, wewnątrz rzeźby późnogotyckie
Ropa - kościół z w. XVII, dwie wieże murowane, wyposażenie barokowe.
Ropica Górna - cerkiew z 1819, wyposażenie z w. XIX
Rożnowice - kościół z 1756, trójnawowy z wieżą. Jeden z cenniejszych kościołów barokowych, wyposażenie z w. XVII i XVIII.
Rzepiennik Biskupi - kościół z 1500, z wieżą z w. XVII. wyposażenie manierystyczne i barokowe, tryptyk z w. XVI
Sękowa – kościół z 1520, jednonawowy z wieżą, obudowany podcieniami. Jeden z cenniejszych i najbardziej malowniczych kościołów na Podkarpaciu.
Siemiechów – kościół z w. XV/XVI, malowidła ścienne z w. XVI i XVII.
Skawinki – kościół z 1722, zbudowany na planie krzyża greckiego
Skrzydlna – kościół z w. XVI, z murowanym prezbiterium, wewnątrz krucyfiks gotycki z w. XIV, obraz późnogotycki w. XVI.
Skrzyszów – kościół z 1517, jednonawowy z parą kaplic i wieżą, otoczony krużgankami. W ołtarzu obrazy późnogotyckie, rzeźba Św. Barbary z 1500
Skwirtne – cerkiew z 1837, wyposażenie w. XVIII i XIX
Sławęcin – barokowy kościół z 2 połowy w. XVIII, cenne wyposażenie wnętrz, w tym tablicowy obraz gotycki z w. XV jeden z najstarszych zachowanych in situ *w Polsce południowo wschodniej
Sosnowice – kościółek z w. XVI. Gruntownie odnowiony w. XIX.
Stary Sącz - miasto istniejące w w. XIII, rezerwat urbanistyczny, przy rynku czworobocznym liczne domu drewniane z w. XVIII i XIX.
Sucha Beskidzka - dawna osada targowa, od XVIII miasto. Karczma podcieniowa z w. XVIII. Z dawnej zabudowy zachowane kilka domów małomiasteczkowych z facjatami /ul. Mickiewicza 1, 106 podcieniowy/
Szalowa – kościół z 173 7, trójnawowy, bazylikowy, z fasadą dwuwieżową. Wybitny zabytek drewnianej architektury barokowej. Obiekt unikatowy na skalę europejską.
Szczawnica – uzdrowisko rozwinięte w. XIX. Liczna zabudowa zdrojowa z willami i pensjonatami w stylu "tyrolskim”
Szczawnik – cerkiew z 1841, wyposażenie z w. XVII/XIX.
Szyk – kościół z 1633, malowidła ścienne z w. XVII.
Szymbark – kościół z 1782, jednonawowy ze szczytem o falistym wykroju, obok niewielki skansen, zagrody z Beskidu Niskiego. W pobliżu cerkiew w *Dolinach z 1821.
Tarnów – kościół z 1458, wyposażenie w. XVIII. Kościół "na Terlikówce" 1562, wnętrze późnorenesansowe, ze współczesnymi obrazami. Zawada kościół z w. *XV, krucyfiks i płaskorzeźby w. XVI. Wyposażenie w. XVII/XIX
Tęgoborze - kościół z w. XVIII, kamienna chrzcielnica z w. XV/XVI
Tokarnia - kościół z w. XVIII, jednonawowy, wolno stojąca wieża. Zabytki sztuki ludowej, w tym rzeźba Chrystusa na osiołku, obwożona w czasie słynnych procesji w niedzielę palmową.
Trybsz - kościół z 1567, wysokiej klasy malowidła z 1674.
Tylicz - zachowane pozostałości układu urbanistycznego, kościół 1612. Wnętrze w. XVII/XVIII. Cerkiew 1743, z wieżą o pozornej izbicy..
Tymowa - kościół z 1764, trójnawowy, otoczony krużgankami. Wnętrze późnobarokowe.
Uście Gorlickie - cerkiew z 1786, wyposażenie w. XVIII i XIX
Wierchomla Wielka - cerkiew z 1841, trójdzielna, ikonostas w. XIX.
Wilczyska - kościół z w. XVIII, wyposażenie barokowe.
Wojkowa - cerkiew z 1790, trójdzielna wieża izbicowa, zachowane wyposażenie cerkiewne z w. XVII i XIX
Wojnicz - kościół z w. XVI, jednonawowy. W ołtarzu tryptyk z w XVI.
Wojtkowa - cerkiew z 1920.
Wola Radziszowska - kościół z w. XV, przykład kościoła gotyckiego, cenne wnętrza, gotycki obraz i późnogotycki krucyfiks.
Woźniki – kościół z w. XVI, późnogotycki. Krucyfiks z końca w. XIV.
Wygiełzów - Lipowiec - skansen, zabudowa subregionu krakowskiego, domy małomiasteczkowe, zagrody wiejskie, kościół z w. XVI

Cerkiew z XVIII w. w Wysowej.

Wysowa – cerkiew z 1799, kompletne wyposażenie cerkiewne, w. XVIII i XIX
Zakliczyn – zabudowa małomiasteczkowa, zachowany układ urbanistyczny z czworokątnym rynkiem, unikatowe przykłady konstrukcji przysłupowej.
Zakopane - tu powstał słynny "styl zakopiański" propagowany przez Stanisława Witkiewicza.
- Kościół Matki Bożej Częstochowskiej z 1841, jednonawowy z wieżą, w sąsiedztwie cmentarz zasłużonych,
- Kaplica w Jaszczurówce z 1906,
- Wille "Pod Jedlami", "Koliba" - projekty S. Witkacego.
- Głodówka - zespół szałasów pasterskich.
Zawoja - kościół z 1888. Cechy architektury eklektycznej. Karczma z 1836 r.
Złockie - cerkiew z 1873, trójkopułowa z dobudowaną wieżą.
Zubrzyca Górna - Orawski Park Etnograficzny, dworek, chałupy, karczmy, zespół przemysłowy napędzany wodą, budownictwo obszaru orawskiego. Wnętrza wyposażone w pierwotne sprzęty i dzieła sztuki ludowej.
Zyndranowa - zagroda łemkowska, rezerwat chronionego in sito budownictwa łemkowskiego, cenne zbiory etnograficzne.