Zespół Lescha-Nyhana

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

	Zespół Lescha-Nyhana
()
ICD-10:	E79.1
E79.1.0 {{{X.0}}}
E79.1.1 {{{X.1}}}
E79.1.2 {{{X.2}}}
E79.1.3 {{{X.3}}}
E79.1.4 {{{X.4}}}
E79.1.5 {{{X.5}}}
E79.1.6 {{{X.6}}}
E79.1.7 {{{X.7}}}
E79.1.8 {{{X.8}}}
E79.1.9 {{{X.9}}}

Philip Baker, dorosły chory na zespół Lescha-Nyhana

Zespół Lescha-Nyhana (LNS z ang. - Lesch-Nyhan Syndrome, także nieprawidłowo: zespół Lesch-Nyhana) jest dziedzicznym zaburzeniem spowodowanym niedoborem fosforybozylotransferazy hipoksantynowo-guaninowej (HPRT). Choroba jest związana z recesywną mutacją na chromosomie X i dlatego kobiety są bezobjawowymi nosicielkami mutacji, a choruje 50% ich męskiego potomstwa. LNS jest obecny od urodzenia chłopca. Pacjenci mają poważne psychiczne i fizyczne problemy przez całe życie. Brak HPRT powoduje zwiększenie stężenia kwasu moczowego we wszystkich płynach ciała i prowadzi do tak poważnych problemów, jak dna moczanowa, słaba kontrola mięśniowa, umiarkowane opóźnienie umysłowe, które pojawia się w pierwszym roku życia. Uderzającą cechą zespołu Lescha-Nyhana są zachowania związane z samookaleczeniem, charakteryzujące się gryzieniem warg i palców, które pojawiają się w drugim roku życia. Nienormalnie wysoki poziom kwasu moczowego może powodować wytrącanie się kryształów moczanu sodu w stawach, nerkach, ośrodkowym układzie nerwowym oraz innych tkankach ciała prowadząc do wystąpienia ostrych ataków dny z obrzmieniem stawów oraz poważne problemy z nerkami. Wśród objawów neurologicznych występują: grymasy na twarzy, mimowolne skręcania oraz powtarzanie ruchów rąk i nóg, które przypominają te występujące w pląsawicy Huntingtona. Bezpośrednia przyczyna nieprawidłowości neurologicznych pozostaje nieznana. Niedobór HPRT sprawia, że organizm słabo wykorzystuje witaminę B₁₂ i u niektórych chłopców może się rozwinąć anemia megaloblastyczna.

Objawy spowodowane gromadzeniem się kwasu moczowego (zapalenie stawów, objawy nerkowe) dobrze odpowiadają na leczenie za pomocą takich leków jak allopurinol, który obniża poziom kwasu moczowego w krwi. Upośledzenie umysłowe i zachowania związane z samookaleczaniem nie odpowiadają na leczenie. Wyleczenie nie jest możliwe, ale wielu pacjentów przeżywa do dorosłości. Zespół Lescha-Nyhana występuje rzadko, dotykając około jedną osobę na 380000 żywych urodzeń. Został po raz pierwszy opisany w 1964 roku przez Dra Michaela Lescha i Dra Williama Nyhana.

Spis treści

1 Objawy
- 1.1 Nadprodukcja kwasu moczowego
- 1.2 Upośledzenie układu nerwowego
2 Patofizjologia
- 2.1 Linki zewnętrzne

[edytuj] Objawy

Zespół Lescha-Nyhana charakteryzuje się trzema głównymi cechami: zaburzeniem czynności neurologicznych, funkcji poznawczych (kognitywnych) oraz dewiacją zachowań, a także nadprodukcją kwasu moczowego (hyperurykemia). Niektórzy mogą być także dotknięci anemią (makrocytarną). W zasadzie wszyscy pacjenci to mężczyźni, którzy mają opóźniony wzrost i dojrzewanie, a ich jądra są pomniejszone lub atroficzne. Nosiciele płci żeńskiej mają zwiększone ryzyko dnawego zapalenia stawów, ale zazwyczaj nie są dotknięte schorzeniem.

[edytuj] Nadprodukcja kwasu moczowego

Jednym z pierwszych objawów choroby jest pojawienie się przypominających piasek kryształków kwasu moczowego w pieluszce dotkniętego zespołem niemowlęcia. Nadmierna produkcja kwasu moczowego może prowadzić do powstania kryształów kwasu moczowego (potocznie kamieni) w nerkach, moczowodach lub pęcherzu moczowym. Takie kryształy odłożone później w stawach mogą dawać objawy dnawego zapalenia stawów, takie jak obrzmienie i bolesność dotykowa.

Cząsteczka kwasu moczowego

Nadprodukcja kwasu moczowego jest obecna od momentu narodzin, ale może nie być rozpoznana przy pomocy zwykłych klinicznych metod diagnostycznych. Stężenie kwasu moczowego w surowicy jest często w normie, jako że nadmiar puryn jest szybko eliminowany z moczem. Kryształy najczęściej pojawiają się w postaci pomarańczowego, ziarnistego materiału lub łączą się w liczne małe kamienie albo wyraźnie widoczne, duże kamienie, które trudno usuwają się w czasie oddawania moczu. Kamienie są zazwyczaj przyczyną hematurii (pojawienia się krwi w moczu) oraz wzrostu ryzyka zakażeń układu moczowego. U niektórych mogą wystąpić uszkodzenia nerek z powodu kamicy nerkowej. Kamienie mogą być główną cechą w chorobie, ale do momentu ich wykrycia może czasem minąć kilka miesięcy lub nawet lat.

[edytuj] Upośledzenie układu nerwowego

Przez krótki czas po urodzeniu osoby z zespołem Lescha-Nyhana nie prezentują żadnych objawów chorobowych. Pierwsze najczęstsze objawy jakie się pojawiają, to obniżone napięcie mięśniowe (hypotonia) oraz opóźnienie rozwoju, które ujawniają się pomiędzy 3 i 6 miesiącem życia. Osoby dotknięte chorobą później siadają, a większość nigdy nie raczkuje i nie chodzi. Brak mowy jest także powszechną cechą powiązana z zespołem Lescha-Nyhana.

Drażliwość jest najczęściej zauważana wraz z pierwszymi objawami upośledzenia układu nerwowego. W czasie kilku pierwszych lat życia, zajęcie układu pozapiramidowego powoduje rozwinięcie się nienormalnych, mimowolnych skurczów mięśni, takich jak utrata kontroli motorycznej (dystonia), ruchy skręcające (choreoatetoza) oraz łukowate wygięcie się kręgosłupa (opistotonus). Objawy zajęcia układu piramidowego to spastyczność, wygórowanie odruchów (hyperrefleksja) oraz objaw Babińskiego. W aspekcie neurologicznym, zespół Lescha-Nyhana przypomina atetotyczne mózgowe porażenie dziecięce. W wyniku tego, większość pacjentów ma wstępnie zdiagnozowane mózgowe porażenie dziecięce. Niemoc motoryczna jest tak poważna, że większość osób nigdy nie będzie chodzić i jest przykuta do wózka na całe życie.

[edytuj] Patofizjologia

Podobnie jak w innych chorobach sprzężonych z chromosomem X, schorzenie dotyka mężczyzn, ponieważ posiadają tylko jedną kopię chrosomu X. W zespole Lescha-Nychana defekt dotyczy genu, który koduje fosforybozylotransferazę hipoksantynowo-guaninową (HPRT) uczestniczącą w metabolizmie puryn. Kobiety będące nasicielkami mają drugi chromosom X, który zawiera prawidłową kopię genu HPRT, co chroni je przed rozwinięciem się choroby, chociaż mogą mieć zwiększone ryzyko hipourykemii. Do syntezy DNA (podczas odziałów komórkowych) potrzebne są nukleozydy, cząsteczki budujące DNA. Puryny (adenina i guanina) oraz pirymidyny (tymidyna i cytozyna) są związane z deoksyrybozą i resztą kwasu ortofosforowego i w razie potrzeby włączane do DNA. Zwykle, nukleozydy są syntetyzowane de novo z aminokwasów i innych prekursorów. Jakkolwiek, mała ich część jest wytwarzana z zdegrowanego DNA pochodzącego z ropadłych komórek. Ta ścieżka metabolizmu nosi nazwę "zapasowej".