Rusya

Mula sa Tagalog Wikipedia, ang malayang ensiklopedya.


Watawat	Sagisag

Motto: -

Pambansang awit: Ghosudarstviennyj ghimn Rossijskoj Fiedieracii

Kabisera Moskva
075 200) 55°45′ H 37°37′ S

Pinakamalaking lungsod Moskva

Opisyal na wika Ruso, marami pang iba sa mga kabuong republika

Pamahalaan Semipampanguluhang federasyon

Pangulo
Punong ministro Vladimir Putin
Mikhail Fradkov

Kalayaan
- Idineklara
- Ipinasiya Mula sa Unyong Sobyet
Hunyo 12, 1990
Disyembre 26, 1991

Lawak

- Kabuuan 17 075 200 km² (Una)

- Tubig (%) 0.5

Populasyon

- Taya ng 2005 142 800 000 (Ika-8)

- Sensus ng 2002 145 513 037

- Densidad 8/km² (Ika-178)

GDP (PPP) Taya ng 2005

- Kabuuan US$1.600 trilyon (US$1.748 trilyon) (Ika-9 (Ika-7 hanggang 9))

- Per capita US$11 209 (US$12 224) (Ika-61 (Ika-54))

HDI (2003) 0.795 (Ika-62) – medium

Pananalapi Rubl’ (RUB)

Sona ng oras (UTC+2 to +12)

- Summer (DST) (UTC+3 to +13)

Internet TLD .ru, .su nakalaan

Kodigong pantawag +7

Ang Pederasyong Ruso (Ruso: Российская Федерация, Rossijskaja Fiedieracija) o Russia (Rusya) ay isang bansang sumasaklaw napakalawak na bahagi ng silangang Europa at ng buong hilagang Asya. Ito ang pinakamalaking bansa sa daigdig, tinatayang may sukat na 17 075 40 km² at halos doble ng laki ng sunod na pinakamalaking bansa, Canada.

Ang Rusya dati ang pinakanangingibabaw na republika ng Unyong Sobyet. Ngayon, bilang isang malayang bansa mula nang nabuwag ang Unyong Sobyet noong Disyembre 1991, isa itong maimpluwensyang kasapi ng Commonwealth of Independent States (Komonwelt ng mga Malalayang Estado).

Malaking bahagi ng lawak, populasyon, at kapital ng Unyong Sobyet ay nasa Rusya. Sa ganon, pagkatapos mabuwag ang Unyong Sobyet, nagbigay hangad muli ang Rusya na magkaroon ng maimpluwensyang papel sa mga kaganapan ng mundo. Kapuna-puna ang impluwensyang ito, ngunit malayo pa rin sa dating hinahawak ng Unyong Sobyet.

[baguhin] Heograpiya

Sinasakop ng Rusya ang halos buong hilagang bahagi ng superkontinente ng Eurasia (Eurasya). Karamihan ng bansa ay binubuo ng mga kapatagan, sa bahaging Europeo man o sa bahaging nasa Asya na kilala kadalasan bilang Sibir’ (Siberia). Karamihan sa mga kapatagang ito sa timog ay steppe habang sa hilaga naman ay makakapal na gubat na nagiging tundra patungo sa baybaying Arctic. Matatagpuan ang mga bulubundukin tulad ng Caucasus (kung saan naroroon ang Bundok Elbrus, ang pinakamataas na tuktok sa Europa na may taas ng 5633 m) at ang Altay sa mga katimugang hangganan ng bansa, samantalang sa silangang bahagi ng bansa ay matatagpuan ang Bulubunduking Verhojansk at ang mga bulkan ng Tangway ng Kamčatka. Kapuna-puna rin ang Bulubunduking Ural, na syang pangunahing naghahati ng Europa mula sa Asya.

Nagtatanyag ang Rusya ng higit 37 000 km ng baybayin sa mga karagatang Arctic at Pasipiko, pati na rin sa mga masasabing inland na dagat tulad ng Baltic, Black (Itim), at Caspian. Ilan sa mga pulo o kapuluang matatagpuan sa hilagang baybayin ay ang Novaja Zemlja, Franz Joseph Land, Novosibirskie Ostrova, Pulo Wrangel, Kuril Islands, at Sahalin.

Ilan sa mga pangunahing lawa sa Rusya ay ang Bajkal, Lawa Ladoga, at Onego.

Marami ring mga ilog ang dumadaloy sa Rusya.

[baguhin] Tingnan din

Mga birong Ruso

Isang stub ang artikulong ito. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig ng pahinang ito.

May karagdagang midiya ang Wikimedia Commons na may kaugnayan sa/kay:

Rusya

May kaugnay na balita ang Wikinews tungkol sa artikulong ito:

Russia (sa wikang Ingles)

Komonwelt ng mga Malalayang Estado (KME)
Armenya \| Azerbaijan \| Belarus \| Georgia \| Kazakstan \| Kyrgyzstan \| Moldova \| Rusya \| Tajikistan \| Turkmenistan \| Ukraine \| Uzbekistan

Pamayanang Pang-ekonomiyang Eurasian (EURASEC)
Belarus \| Kazakstan \| Kyrgyzstan \| Russia \| Tajikistan

Mga bansa sa Europa
Albania \| Andorra \| Armenia²⁾ \| Austria \| Azerbaijan¹⁾ \| Belarus \| Belgium \| Bosnia and Herzegovina \| Bulgaria \| Croatia \| Cyprus²⁾ \| Czech Republic \| Denmark \| Estonia \| Finland \| France¹⁾ \| Georgia¹⁾ \| Germany \| Greece¹⁾ \| Hungary \| Iceland \| Ireland \| Italy \| Latvia \| Liechtenstein \| Lithuania \| Luxembourg \| Republic of Macedonia \| Malta \| Moldova \| Monaco \| Montenegro \| Netherlands \| Norway \| Poland \| Portugal¹⁾ \| Romania \| Russia¹⁾ \| San Marino \| Serbya \| Slovakia \| Slovenia \| Spain¹⁾ \| Sweden \| Switzerland \| Turkey¹⁾ \| Ukraine \| United Kingdom \| Vatican City
Mga dumedependeng teritoryo: Akrotiri and Dhekelia ²⁾ \| Faroe Islands \| Gibraltar \| Guernsey \| Jan Mayen \| Jersey \| Isle of Man \| Svalbard
1) Kabilang ang mga teritoryong hindi matatagpuan sa Europa. 2) Nasa sa Asia sa heograpiya, ngunit kadalasang tinuturing bahagi ng Europa sa kadahilanang kultural at pang-kasaysayan.