Croatia
Mula sa Tagalog Wikipedia, ang malayang ensiklopedya.
Motto: wala | |
Pambansang awit: Lijepa naša domovino | |
Kabisera | Zagreb 542) 45°48′ H 16°0′ S |
Pinakamalaking lungsod | Zagreb |
Opisyal na wika | Croatian (Italyano din sa ilang lalawigan) |
Pamahalaan | Republikang demokratiko |
- Pangulo | Stjepan Mesić |
- Punong ministro | Ivo Sanader |
Kalayaan |
Hunyo 25, 1991 |
Lawak | |
- Kabuuan | 56 542 km² (Ika-124) |
- Tubig (%) | 0.01% |
Populasyon | |
- Taya ng Hulyo 2004 | 4 496 869 (Ika-117) |
- Sensus ng 2001 | 4 437 460 |
- Densidad | 83/km² (Ika-116) |
GDP (PPP) | Taya ng 2005 |
- Kabuuan | US$55 638 milyon (Ika-72) |
- Per capita | US$12 364 (Ika-56) |
Pananalapi | Kuna (kn) (HRK ) |
Sona ng oras | CET (UTC+1) |
- Summer (DST) | CEST (UTC+2) |
Internet TLD | .hr |
Kodigong pantawag | +385 |
Ang Republika ng Croatia ay isang bansa sa Europa na karatig ng Mediterraneo, gitnang Europa, at ng Balkans. Isa itong dating republika ng Yugoslavia. Zagreb ang kapital nito. Sa kakaraan lang na kasaysayan ay isang republika ng Yugoslavia ang Croatia ngunit nakamit nito ang kalayaan noong 1991. Kandidato ito sa pagkaestadong-myembro sa Unyong Europeo.
Mga nilalaman |
[baguhin] Politika
Pangunahing artikulo: Politika ng Croatia
Naging isang demokrasyang parlamentaryo ang Croatia simula ng pagtibay ng Saligang Batas ng 1990.
Myembro ang Croatia ng: |
UN |
Council of Europe |
OSCE |
Partnership for Peace |
Iba pang mga organisasyon |
Ang Pangulo ng republika (Predsjednik) ang pinuno ng estado at hinahalal sa mandato ng 5 taon. Dagdag pa sa pagiging commander-in-chief ng sandatahang lakas, may tungkuling pamprosedimyento din ang pangulo sa pagtakda ng punong ministro na may pahintulot ng parlamento, at may kaunti ring impluwensya sa foreign policy.
Ang Hrvatski Sabor (Parlamentong Croatian) ay isang unikameral na katawang lehislatibo na may hanggang 160 kinatawan, lahat hinahalal sa pamamagitan ng botong popular upang manungkulan ng 4 taon. Nangyayari ang plenary sessions ng Sabor mula Enero 15 hanggang Hulyo 15, at mula Septyembre 15 hanggang Disyembre 15.
Ang Hrvatska Vlada (Pamahalaang Croatian) ay pinamumunuan ng Punong ministro na may 2 diputado at 14 ministrong namamahala sa iba’t ibang sektor ng gawain. Responsable ang sangay ehekutibo sa pagmungkahi ng lehislasyon at ng bajet, sa pagpapatupad ng mga batas, at sa paggabay sa mga patakarang panlabas at panloob ng republika.
May three-tiered na sistemang hudisyal ang Croatia na binubuo ng Kataas-taasang Hukuman, mga hukumang pang-županija, at mga hukumang munisipal. Nasusunod ang Hukumang Konstitusyonal sa mga bagay na may kinalaman sa saligang batas.
[baguhin] Pagkahati
Pangunahing artikulo: Županije ng Croatia
Nahahati ang Croatia sa 20 županija (pammaramihan županije) at ang distritong lungsod ng kapital, Zagreb:
- Zagrebačka županija
- Krapinsko-zagorska županija
- Sisačko-moslavačka županija
- Karlovačka županija
- Varaždinska županija
- Koprivničko-križevačka županija
- Bjelovarsko-bilogorska županija
- Primorsko-goranska županija
- Ličko-senjska županija
- Virovitičko-podravska županija
- Požeško-slavonska županija
- Brodsko-posavska županija
- Zadarska županija
- Osječko-baranjska županija
- Šibensko-kninska županija
- Vukovarsko-srijemska županija
- Splitsko-dalmatinska županija
- Istarska županija
- Dubrovačko-neretvanska županija
- Međimurska županija
- Grad Zagreb
[baguhin] Mga kawing palabas
[baguhin] Turismo
- Hrvatska turistička zajednica, opisyal na portal para sa turismong Croatian
- Croatia turismong Croatian
[baguhin] Kalikasan
- Nacionalni park Krka, Pambansang Parke ng Krka
[baguhin] Mga magazin
[baguhin] Mga retrato
Ang Unyong Europeo (UE) at mga kandidato sa paglawak | ![]() |
---|---|
Mga estadong-kasapi: Austria | Belgium (Belhika) | Bulgaria | Cyprus | Czechia | Denmark | Estonia | Finland | France (Pransya) | Germany (Alemanya) | Greece (Gresya) | Hungary | Ireland (Irlanda) | Italy (Italya) | Latvia | Lithuania | Luxembourg | Malta | Netherlands | Poland | Portugal | România | Slovakia | Slovenia | Spain (Espanya) | Sweden | United Kingdom |
|
Mga bansang kandidato na nasa usapan sa paglawak: Croatia | Turkey (Turkiya) |
|
Mga bansang kandidato: Republika ng Masedonya (kilala ng UE bilang Dating Republikang Yugoslav ng Masedonya) |
|
Mga bansang may potensiyal maging bansang kandidato: Albania | Bosnia at Herzegovina | Montenegro | Serbia |
Mga bansa sa Europa |
---|
Albania | Andorra | Armenia2) | Austria | Azerbaijan1) | Belarus | Belgium | Bosnia and Herzegovina | Bulgaria | Croatia | Cyprus2) | Czech Republic | Denmark | Estonia | Finland | France1) | Georgia1) | Germany | Greece1) | Hungary | Iceland | Ireland | Italy | Latvia | Liechtenstein | Lithuania | Luxembourg | Republic of Macedonia | Malta | Moldova | Monaco | Montenegro | Netherlands | Norway | Poland | Portugal1) | Romania | Russia1) | San Marino | Serbya | Slovakia | Slovenia | Spain1) | Sweden | Switzerland | Turkey1) | Ukraine | United Kingdom | Vatican City |
Mga dumedependeng teritoryo: Akrotiri and Dhekelia 2) |
Faroe Islands | Gibraltar | Guernsey | Jan Mayen | Jersey | Isle of Man | Svalbard |
1) Kabilang ang mga teritoryong hindi matatagpuan sa Europa. 2) Nasa sa Asia sa heograpiya, ngunit kadalasang tinuturing bahagi ng Europa sa kadahilanang kultural at pang-kasaysayan. |