Koreanıñ öç patşalığı
Wikipedia'dan
| Koreanıñ öç patşalığı | |
|---|---|
 |
|
| Koreanıñ öç patşalığı xarítası (5. yöz axırı) | |
| Koreyçä | |
| Korey telen latínlaştıru | Samguk |
| McCune-Reischauer | Samguk |
| Hangul | 삼국 |
| Hanja | 三國 |
Koreanıñ öç patşalığı - Korea yarımutırawında häm Manjuriadä urnaşqan Goguryeo, Baekje häm Silla patşalıqları ide (MA 1.yöz - 7. yöz). Koreanıñ öç patşalığı däwerendä bulğan başqa keçe patşalıqlar menä mondí: Gaya, Dongye, Okjeo, Buyeo, Usan, Tamna, h.b.
Ğädättä, Koreanıñ öç patşalığı çorı MA 57dä başla, bu waqıtta yarımutırawınıñ Könyaq-Könçığışta urnaşqan Saro (soñraq Silla) patşalığı Han näselele Qıtaydan autonomínı ala. Yalu yılğası yarlarında urnaşqan Goguryeo patşalığı MA 37.dä Qıtaydan bäysezlegen ala. MA 18.dä ike waríslarnıñ konflikttan soñ utırawnıñ Könyaq-Könbatışta Beaekje patşalığı (xäzerge Seoul) oyıştırıla. Anıñ başqalası Ungjin (xäzerge Gongju yä Chongju), soñraq Sabi (xäzerge Puyo). Gaya patşalığı Beakje'dän 1. yözdä ayırıldı.
Han näsele axırında, 3. yöz başında, öç patşalığın alğa kitüe däwam itä. Bu däwlätlärdä oxşaş mädäniät üsä. 1. yözdä aqsöyäklärdä Konfusianizm cäyelä. Annan soñ böten Koreada anı Buddhizm almaştıra.
Öç patşalığınnan iñ zurısı Goguryeo patşalığında ike başqala bula: Nangnang (xäzerge Pyongyang) häm Yalu yılğası yarındağı Kungae. Qıtay belän ciktäş il bulşaç, bu däwlät az-azlap Qıtaydağı Manjurianıñ zur öleşe suğışıp ala häm Nangnang'dan Qıtaylarnı 313.tä qua. Buddhizm räsmi din bularaq qabul itüdän soñ (372.), Qıtaynıñ yoğıntısı zuraya.
4. yözdä Baekje patşalığı yarımutırawnıñ Könyağında iñ zurısı häm iñ ähämiätle bula.
Silla patşalığı Kaya (Gaya) patşalığın 4. yöz axırında yota. Sillanıñ başqalası - Gumsong şähäre (xäzerge Gyeongju yä Kyongju). Buddhizmne räsmi din bularaq 528. yılda qabul itä.
Tang näselele Qıtay belän berläşkäç, Silla 660.da Baekje'ne, 668.dä Goguryeo'nı suğışıp ala. Berdäm Silla däwere başlağaç, Koreanıñ Öç patşalığı däwere tämamlana.
"Samguk", yä "Öç Patşalıq" atı Samguk Sagi häm Samguk Yusa Korey klassik tekstlarında qullana.
[üzgärtü] Monı da qara
- Korea yörtüçeläre
