Verênigd Keunienkryk
From Wikipedia
't Verênigd Keunienkryk, vulluut: 't Verênigd Keunienkryk van Grôot-Brittannje en Nôord-Ierland (Ingels: United Kingdom, ofgekort tot UK), is e land in West-Europa dad ip eilandn tusschn de Nôordzee en d'Atlantischen Oceoan ligt. De ôofdstad van 't Verênigd Keuninkryk es Lon'n. Andere grôte steed'n zin Birmingham (centroal geleegn), Manchester en Liverpool (midden-West'n). De ôofdstad va Schotland es Edingburg, va Wales Cardiff en van Nôord Ierland Belfast. Der weunen ongeveer 60 miljoen minsn in de UK.
Inoud |
[bewerk'n] Geschiedenisse
[bewerk'n] Polletiek
't Verênigd Keuninkryk es een constitutionele monarchie. Ip et moment es 't er een keunienginne an de macht: Queen Elizabeth II. De leidienge es in hand'n van een êeste minister die regeert in noame van de keunienginne. Ip dit moment es da Tony Blair. De êeste minister stoat an het ôofd van de regerynge, die gecontroleerd weird deur een parlement en een senoat, die verkoozn weirdn deur de bevolkienge. Traditioneel, en ôok een bitje als gevolg van het kiessysteim in de UK, zin der twêe belangryke polletieke partieen: de Conservatievn en de Labour Party (oeze Socialistn). De latste joarn es der een nieuwe partie ipgekoomn: de Liberal Democrats, die we in de links-liberoaln oek moet'n situeern. Doarnoast zin der ôok wa klindere partieen, gelyk de uterst rechtse National Party. The UK makt dêel ut van de Europese Unie, moar es gekend voo êen van de grôotste critici van die instellienge: zôo es 't Verênigd Keuninkryk êen van de winnige land'n die den Euro nie ingevoerd eit.
[bewerk'n] Economie
't Verênigd Keuninkryk es êen van de belangrykste economische macht'n in de weireld, en ôort by de G7. Kwa economisch model zitt'n ze ievers tussn de Verênigde Stoat'n en de Europeese land'n in. Zein de Britse Pond behoud'n als munte, in tegenstellienge tot de rest van de Europese Unie.
[bewerk'n] Geografie
't Verênigd Keunienkryk ligt ip een eiland'ngroep. 't Land bestoat in't Zudôost'n vôorol ut golvende euvelachtige landschapp'n, en mêer noor et Nôord'n toe ei je bergachtige streek'n me bergn tot rond de 1000 meiters (the Lake District). Wales en Schotland ein ôgere topp'n: in Schotland zin de highlands bekend (me topp'n tot 1344 meiters) , terwijl da Wales over de hêle lyne bergachtig es.
[bewerk'n] Cultuur
Het land eit oltyd nen grôot'n invloed gehad ip de culture van het Westen, êest als grôotmacht, en loater als gevolg van't feit da Amerika nen directen ofstammeling es van et land. Zôo es de toale van et land, et Ingels, de weireldtoale bie uutstek. In olle internationoale contact'n (in de weet'nschap, de luchtvoart, de internationoale instelliengn,...) es het Ingels de voertoale.
De Angelsaksische invloed es ôok utgesprook'n in de populaire cultuur: de edendoagsen invloed in film, muzik, literatuur en kunst es onteegnsprekelyk. Toch es de invloed van 't Verênigd Keunienkryk toanende, en sommigen zien in de bemoeienissn van 't land in zoak'n gelyk het internationaole terrorisme (met ols belangrykste punt de steun an de Verênigde Stoat'n bie de bezettienge va Irak) een sôorte drang noor het (glorieuze) verleed'n.
|
|
---|---|
Belgje | Cyprus | Denemark'n | Duutsland | Estland | Finland | Vrankryk | Grieknland | Oengarije | Ierland | Itoalje | Letland | Litown | Luxemburg | Malta | Olland | Ôostnryk | Pooln | Portugal | Slovenië | Slovakije | Spanje | Tsjechië | Verênigd Keunienkriek | Zweedn
Toetredende landn (2007): Bulgarije | Roemenië — Kandidoat-lidstoaten: Kroaotië | Macedonië | Turkije
Landn van de weireld | Europa | OVSE | Road van Europa |