Alfabetu cirílicu
De Uiquipedia
L'Alfabetu cirílicu ye un alfabetu usáu pol búlgaru, rusu, ucranianu y otros idiomes, sobre too llingües eslaves de relixón ortodoxa, asina como otres llingües de la antigua Unión Soviética.
Foi desendolcáu a partir del alfabetu griegu nel sieglu X por un misioneru del Imperiu Bizantín en Bulgaria, posiblemente San Clemente d'Ohrid. Esti alfabetu ta basáu nel alfabetu glagolíticu, inventáu polos santos Cirilo y Metodio, misioneros del Imperiu Bizantín pa tornar la Biblia a los pueblos eslavos nel sieglu IX. L'idioma d'esta Biblia ye l'Antiguu Eslavu Eclesiásticu ou "Antiguu Búlgaru". Esti idioma usólu la Ilesia Ortodoxa ente los sieglos IX y XII. Nel XIV surde l'Eslavu Eclesiásticu, usáu anguaño nel cultu. L'alfabetu actual data de 1708 y sufrió una reforma en 1918, cuando eliminaron 4 lletres.
Ente los idiomes qu'usen esti alfabetu tan, amás de les citaes: l'abjasu, azerí, bielorrusu, búlgaru, Cazacu, komi, macedoniu, moldavu, serbiu, tayicu, tártaru, turcmenu y uzbecu; algunes d'estes llingües tamién s'escriben n'alfabetu llatinu.
| Mayúscula | Minúscula | Nome | Soníu |
|---|---|---|---|
| А | а | A | /a/ |
| Б | б | Be | /b/ |
| В | в | Ve | /v/ |
| Г | г | Gue | /g/ |
| Д | д | De | /d/ |
| Е | е | Ye | /jE/ |
| Ё | ё | Yo | /jO/ |
| Ж | ж | Zhe | /Z/ |
| З | з | Ze | /z/ |
| И | и | I | /i/ |
| Й | й | I corta | /j/ |
| К | к | Ka | /k/ |
| Л | л | El | /l/ |
| М | м | Em | /m/ |
| Н | н | En | /n/ |
| О | о | O | /o/ |
| П | п | Pe | /p/ |
| Р | р | Er | /r/ |
| С | с | Es | /s/ |
| Т | т | Te | /t/ |
| У | у | U | /u/ |
| Ф | ф | Ef | /f/ |
| Х | х | Ha | /x/ |
| Ц | ц | Tse | /ts/ |
| Ч | ч | Che | /tS/ |
| Ш | ш | Sha | /S/ |
| Щ | щ | Shcha | /Sj/ |
| Ъ | ъ | fuerte | non palatal |
| Ы | ы | Yery | /1/ |
| Ь | ь | suave | /j/ -- palatal |
| Э | э | E | /E/ |
| Ю | ю | Yu | /ju/ |
| Я | я | Ya | /ja/ |
