Αγία Γραφή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μέρος μιας σειράς άρθρων για τον Χριστιανισμό

Θεμελιώδη Ιησούς Χριστός Αγία Τριάδα · Θεοτόκος Ευαγγελισμός της Θεοτόκου Αγία Γραφή · Χριστιανική θεολογία Απόστολοι · Εκκλησία Βασιλεία του Θεού · Ευαγγέλιο Ιστορία του Χριστιανισμού

Αγία Γραφή Παλαιά Διαθήκη · Καινή Διαθήκη Δέκα εντολές · Επί του όρους ομιλία Γέννηση του Χριστού · Άγια Πάθη Ο Σταυρός του Ιησού Χριστού Σταύρωση και Ανάσταση Βιβλία της Αγίας Γραφής Βιβλικός κανόνας Απόκρυφα· Θεοπνευστία Μετάφραση των Εβδομήκοντα Μεταφράσεις της Αγίας Γραφής

Χριστιανική θεολογία Ιστορία · Απολογητές Δημιουργία · Η πτώση του ανθρώπου Νόμος της Παλαιάς Διαθήκης Θεία Χάρη · Ενσάρκωση · Πίστη Δικαίωση · Σωτηρία Καθαγιασμός · Θέωση · Λατρεία Εκκλησιολογία · Μυστήρια Χριστιανική εσχατολογία

Ιστορία και παραδόσεις Πρωτοχριστιανισμός Οικουμενικές Σύνοδοι · Πιστεύω Ιεραποστολή · Σχίσμα του 1054 Σταυροφορίες · Μεταρρύθμιση Ανατολικός Χριστιανισμός Ορθόδοξες Εκκλησίες Συριακή · Ασσυριακή Αρχαίες Ανατολικές Εκκλησίες Ανατολικός Καθολικισμός Δυτικός Χριστιανισμός Καθολική Εκκλησία Ουνία · Παλαιοκαθολικοί Προτεσταντισμός/Διαμαρτύρηση Θωμισμός · Αναβαπτιστές Λουθηρανισμός · Αγγλικανισμός Καλβινισμός · Αρμινιανισμός Βαπτιστές · Μεθοδισμός Ευαγγελικοί Φιλελεύθερος Χριστιανισμός Συντηρητικός Χριστιανισμός Φονταμενταλιστικός Χριστιανισμός Πεντηκοστιανισμός Ομολογίες · Κινήσεις Οικουμενισμός · Κήρυγμα Προσευχή · Μουσική Λειτουργία · Ημερολόγιο Σύμβολα · Τέχνη

Σημαντικές μορφές Απόστολος Παύλος · Πατέρες Χριστιανοί άγιοι Μέγας Κωνσταντίνος Αθανάσιος Αλεξανδρείας Κλήμης · Αυγουστίνος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Βασίλειος Καισαρείας Μάξιμος ο Ομολογητής Ανσέλμος · Ακινάτης Γρηγόριος Παλαμάς · Τζων Γουίκλιφ Μαρτίνος Λούθηρος Ιωάννης Καλβίνος · Τζων Ουέσλυ Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ Πατριάρχης Βαρθολομαίος

Αγία Γραφή, Άγιες Γραφές, Γραφή, Γραφές ή Βίβλος. Σύνολο ή «βιβλιοθήκη» συγγραμμάτων θρησκευτικού χαρακτήρα. Με τον όρο αυτό βασικά περιγράφεται η Εβραϊκή Βίβλος του Ιουδαϊσμού αλλά και ο συνδυασμός της Παλαιάς Διαθήκης και της Καινής Διαθήκης των Χριστιανών.

Το σύνολο των βιβλίων που συγκροτεί τον χριστιανικό κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης (1ο μέρος της Αγίας Γραφής) και Καινής Διαθήκης (2ο μέρος της Αγίας Γραφής), προέκυψε από την ανάγκη να καθοριστούν τα βιβλία εκείνα που εκφράζουν αυθεντικά την πίστη της Εκκλησίας, ώστε να αποκλειστούν μεταγενέστερα ψευδεπίγραφα έργα, που περιείχαν μη αποδεκτές ή και αιρετικές διδασκαλίες.

Παρ' όλα αυτά όμως, οι διάφορες τοπικές Εκκλησίες, ενώ δέχθηκαν όλες την Καινή Διαθήκη στο σύνολό της, ακολούθησαν διαφορετικές πρακτικές στην αναγνώριση των βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει ένας ενιαίος κανόνας ολόκληρης της χριστιανικής Εκκλησίας.
Το μεγάλο σχίσμα μεταξύ Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας και αργότερα η Μεταρρύθμιση συνέβαλαν στο να παγιωθούν οι διαφορετικές παραδόσεις στο θέμα του κανόνα, με αποτέλεσμα οι τρεις μεγάλες Ομολογίες να δέχονται σήμερα διαφορετικό αριθμό βιβλίων, διαφορετικό Κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης.

• Η Ορθόδοξη Εκκλησία δέχεται συνολικά 76 βιβλία. Εκτός από τα 27 βιβλία της Καινής Διαθήκης, θεωρεί ως "κανονικά" τα 39 βιβλία της ιουδαϊκής Βίβλου (αλεξανδρινός κανόνας), τα οποία τιτλοφορούνται σύμφωνα με τη μετάφραση των Εβδομήκοντα, και 10 (ή 11) βιβλία ακόμη, τα λεγόμενα "αναγινωσκόμενα" ή "δευτεροκανονικά":
  

• Α' Έσδρας
• (Β' Έσδρας, θεωρείται κανονικό από την Ρωσική και την Αιθιοπική Ορθόδοξη Εκκλησία)
• Τωβίτ
• Ιουδίθ
• Α' Μακκαβαίων
• Β' Μακκαβαίων
• Γ' Μακκαβαίων
• Σοφία Σολομώντος
• Σοφία Σειράχ
• Βαρούχ
• Επιστολή Ιερεμίου

ανεβάζοντας τον αριθμό των βιβλίων σε 49.

Πέρα από τα 10 επιπλέον βιβλία, αποδέχεται τις εξής 4 προσθήκες:

• μία προσθήκη στην Εσθήρ, στα ελληνικά
• τρεις προσθήκες στον Δανιήλ, στα ελληνικά

Δεν συμπεριλαμβάνεται στον κανόνα και ονομάζεται "απόκρυφο" το βιβλίο

• Δ' Μακκαβαίων

• Η Καθολική Εκκλησία δέχεται συνολικά 73 βιβλία. Πέρα από την Καινή Διαθήκη, δέχεται 46 βιβλία στην Παλαιά Διαθήκη τα οποία χωρίζει σε "πρωτοκανονικά" και "δευτεροκανονικά". Στα πρωτοκανονικά έργα περιλαμβάνονται τα 39 βιβλία της ιουδαϊκής Βίβλου, ενώ στα δευτεροκανονικά τα εξής 11 συγγράμματα:

• Τωβίτ
• Ιουδίθ
• Α' Μακκαβαίων
• Β' Μακκαβαίων
• Σοφία Σολομώντος
• Σοφία Σειράχ
• Βαρούχ (και Επιστολή Ιερεμίου)
• μία προσθήκη στην Εσθήρ, στα ελληνικά
• τρεις προσθήκες στον Δανιήλ, στα ελληνικά

Τα βιβλία που δεν συμπεριλαμβάνονται στον κανόνα αυτό λέγονται "απόκρυφα" και είναι τα εξής:

• Α' Έσδρας
• Γ' Μακκαβαίων
• Δ' Μακκαβαίων

• Οι Προτεστάντες δέχονται συνολικά 66 βιβλία. Μαζί με τα 27 βιβλία της Καινής Διαθήκης (αναφέρονται σε αυτό το τμήμα και ως «Ελληνική Καινή Διαθήκη») αποδέχονται και τον ιουδαϊκό κανόνα με τα 39 βιβλία μόνο. Τα επιπλέον βιβλία που περιλαμβάνονται στον κανόνα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας τα ονομάζουν γενικά "απόκρυφα", αν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη λατρεία.

• Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δέχονται συνολικά 66 βιβλία. Μαζί με τα 27 βιβλία της Καινής Διαθήκης (αναφέρονται σε αυτό το τμήμα και ως «Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές»), αποδέχονται αποκλειστικά τον ιουδαϊκό (αλεξανδρινό) κανόνα με τα 39 βιβλία μόνο (αναφέρονται σε αυτό το τμήμα και ως «Εβραϊκές Γραφές»)^[1]. Οποιαδήποτε άλλα βιβλία δεν τα θεωρούν θεόπνευστα και τα κατατάσουν στα "απόκρυφα".

• Οι Ιουδαίοι δέχονται αποκλειστικά τα 24 (αντιστιχούν στα 39 των Χριστιανικών δογμάτων, καθώς κάποια ενοποιούνται) βιβλία του ιουδαϊκού κανόνα και αναφέρονται σε αυτά ως "Τανάκ" ή απλά «Άγιες Γραφές».

Κοινό στοιχείο στους κανόνες όλων των χριστιανικών ομολογιών αποτελεί το σύστημα κατάταξης των βιβλικών έργων, που διαφέρει από εκείνο της ιουδαϊκής Βίβλου. Έτσι, τα βιβλία κατατάσσονται με βάση το φιλολογικό χαρακτήρα και το περιεχόμενο τους σε τρεις ομάδες:

• Ιστορικά
• Ποιητικά - Διδακτικά
• Προφητικά

Η Εβραϊκή Βίβλος ομαδοποιεί τα βιβλία ως εξής:

• Νόμος (Τορά)
• Προφήτες (Νεβιείμ)
• Αγιόγραφα ή Γραπτά (Κεθουβείμ)

Πίνακας περιεχομένων 1 Ετυμολογία 2 Υποσημειώσεις 3 Βλέπε επίσης 4 Επιπλέον ανάγνωση 5 Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία] Ετυμολογία

Η λέξη Βίβλος είναι αρχαία και σήμαινε το φυτό του παπύρου, επίσης τον φλοιό του ίδιου φυτού, εκ του οποίου παραγόταν η ομώνυμη γραφική ύλη, και συνεκδοχικά τον ίδιο τον περιτυλιγμένο με επεξεργασμένα φύλλα παπύρου ρόλο. Αρχικά η λέξη γραφόταν με -υ- και θεωρείται ότι προέρχεται από την πόλη Βύβλο της Φοινίκης, η οποία ήταν φημισμένη για τις εξαγωγές παπύρου. Το ότι ταυτίστηκε η βασική λέξη της τότε αναγνωστικής και γραφικής ύλης με την Αγία Γραφή υπογραμμίζει ότι η τελευταία είναι «Το Βιβλίο των βιβλίων». Από την άλλη μεριά, η αγγλική λέξη «Bible» προέρχεται από τη λατινική «biblia», απόδοση της λέξης «βιβλία» ή, προγενέστερα, «βυβλία», η οποία είναι υποκοριστικό της «βίβλου» ή «βύβλου».—Για περισσότερες ετυμολογικές πληροφορίες βλέπε το λεξικό της Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα.

[Επεξεργασία] Υποσημειώσεις

[Επεξεργασία] Βλέπε επίσης

• Απόκρυφα
• Βιβλικός κανόνας
• Δευτεροκανονικά βιβλία
• Ιουδαϊσμός
• Χριστιανισμός
• Κυριότεροι Κώδικες της Καινής Διαθήκης
• Μεταφράσεις της Αγίας Γραφής

[Επεξεργασία] Επιπλέον ανάγνωση

• Οίκος της Ελληνικής Βίβλου (Μυριόβιβλος)
• Αγία Γραφή (Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος:)
• Η Καινή Διαθήκη online
• Η Παλαιά Διαθήκη online
• Εβραϊκές και Χριστιανικές Γραφές: Συγκριτικός πίνακας (στην αγγλική)
• Ο Βιβλικός κανόνας των Γραφών – Καθολική άποψη (στην αγγλική)
• Πίνακας των βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης - περιλαμβάνει λατινικά, αγγλικά, εβραϊκά συντομογραφικά ονόματα (από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ).
• Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (Encyclopedia Britannica), λήμμα «Βίβλος», έκδοση 1911, στην αγγλική.

[Επεξεργασία] Βιβλιογραφία

• Η Αγία Γραφή, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα, έκδοση Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας, 1997.
• 'Όλη η Γραφή είναι Θεόπνευστη και Ωφέλιμη' , 1990, Β. & Φ. Ε. Σκοπιά.
• Εισαγωγή εις την Παλαιάν Διαθήκην, Αθ. Π. Χαστούπη, Πανεπ. Αθηνών, 1986
• Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη, Στ. Καλαντζάκη, Πουρνάρας, 1999
• Η Παλαιά Διαθήκη-Διάγραμμα Περιεχομένου Τόμος Α', Ι. Μούρτζιου, Πουρναράς, 1998
• Η Παλαιά Διαθήκη-Διάγραμμα Περιεχομένου Τόμος Β', Ι. Μούρτζιου, Πουρναράς, 2000
• Η Παλαιά Διαθήκη Τόμος Α', Αθανάσιου Χαστούπη κ.α., Εκδ. Χ. Γιοβάνης, 1955, 1993
• Nelson's complete book of Bible maps & charts, Nashville, Tenn.: Thomas Nelson, 1993
• The Outline Bible, Tyndale House Publishers, 1999
• A survey of Old Testament introduction, Moody Press, 3rd. ed. 1998
• The books of history, Smith, J. E., College Press, 1995
• The Major Prophets, Smith, J. E., College Press, 1992
• The Minor Prophets, Smith, J. E., College Press, 1992
• The Pentateuch (2nd ed.), Smith, J. E., College Press, 1993
• The wisdom literature and Psalms, Smith, J. E., College Press, 1996