یوگوسلاوی
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
يوگسلاوي يا آن چه كه تا پيش از اين در اسناد رسمي بين المللي صربستان و مونته نگرو ثبت مي شد، كشوري است در شبه جزيره بالكان در جنوب شرقي اروپا. اين كشور در ساحل درياي آدرياتيك قرار دارد. بيشتر سرزمين هاي اين كشور كوهستاني، پير است و حداكثر ارتفاع اين كشور 2522 متر است. در اين كشور، كشاورزي در دره رود دانوب جريان دارد. اين كشور منابع بوكسيت، زغال سنگ و سرب و مس و روي دارد. يكي از مهم ترين منابع درآمد اين كشور به ويژه در سواحل درياي آدرياتيك كه جزو ناحيه مونته نگرو است، توريسم است. در قرن چهارم قبل از ميلاد در شبه جزيره بالكان، اقوام ايليريايي، تراكيايي، پانونيايي و چند گروه از يوناني‌ها ساكن شدند. 600 سال بعد، رومي ها، ايليريايي‌ها را شكست دادند و سرزمين شان را تصاحب كردند و شهرهاي مورسا (اوسييك امروزي) و سينگيدونوم (بلگراد امروزي) را ساختند. زماني كه امپراتوري روم به دو بخش تقسيم شد، يوگسلاوي در مرز بين آن دو قرار گرفت. در همان زمان‌ها مردم اين نواحي مسيحي شدند. اما وقتي قدرت امپراتوري روم ضعيف شد، انواع و اقسام اقوام مختلف از هون‌ها و آوارها گرفته تا بلغارها و اسلاوها يك حال اساسي به اين نواحي دادند. در دوران تاريكي (سده هاي ميانه)، دولت هاي فئودال محلي، امور اين نواحي را رتق و فتق مي كردند. در همان زمان‌ها بوسني را امپراتوري مجار تصرف كرد و مقدونيه بين بيزانس و بلغارستان تقسيم شد. در اواسط قرن يازدهم، صربستان از بيزانس جدا شد و واتيكان به حاكمان صربستان مقام پادشاهي داد. اوج قدرت تاريخي صربستان در 1331 تا 1355 ميلادي است كه استفان دوشان پادشاه آن جا بود. او، آلباني و مقدونيه را ضميمة صربستان كرد. اواسط قرن چهاردهم، عثماني‌ها به بالكان رسيدند و صرب‌ها و بوسنيايي‌ها مجبور به مهاجرت به روسيه شدند. در 1395 مقدونيه، در 1463 بوسني، در 1465 هرزه گوين و سرانجام در 1526 تمام يوگسلاوي امروزي را تركان عثماني فتح كردند. حكمراني ترك‌ها بر يوگسلاوي، 389 سال طول كشيد. اما در همان زمان، كرواسي، اسلووني و دالماسي هم نواحي اي بودند كه خاندان هاپسبورگ، ضميمi امپراتوري اتريش كرده بودند. جنگ روس و عثماني كه در دهه 1760 آغاز شد، موجب ضعف عثماني شد. اتريش هم بالكان را تصرف كرد و نواحي اشغالي را به مرور مستقل كرد. صربستان در 1829 مستقل شد، اما پذيرش اين استقلال تا 1878 طول كشيد. در جنگ هاي بالكان در 1912 و 1913 اوضاع بدجوري قاتي شده بود؛ تا اين كه صرب‌ها كه از زياده خواهي اتريشي‌ها شاكي بودند، وليعهد اين كشور و همسرش را در 1914 در سارايوو ترور كردند؛ جرقه كوچكي كه جنگ خانمان سوز اول جهاني را به راه انداخت. نتيجه اين جنگ، انحلال امپراتوري اتريش ـ مجار بود و از پس آن، صربستان، كرواسي، اسلووني، مونته نگرو، بوسني و هرزگوين در سال 1929 يك كشور تشكيل دادند و نام يوگسلاوي به معني اسلاوهاي جنوبي را بر آن گذاشتند. اما عملا صرب‌ها حكومت را در اختيار داشتند. الكساندر كاراژرژويچ با نام الكساندر اول تاج گذاري كرد و پدر همة اقوام ديگر، مخصوصا كروات‌ها را درآورد. آخر سر هم اين الكساندر اول را همان كروات‌ها ترورش كردند. در 1941 كه ارتش نازي به يوگسلاوي رسيد، خاندان سلطنتي فرار كردند. اما ژنرال ميخاييلويچ در رأس سلطنت‌طلب‌ها به همراه يوسيپ بروز تيتو در رأس كمونيست‌ها با نبردهاي پارتيزاني در مقابل ارتش رايش سوم مقاومت مي كردند كه بالاخره مارشال تيتو كبير در 1945 پيروز شد. آلماني‌ها را اخراج كرد، پادشاه را خلع كرد و حكومت جمهوري فدراتيو خلق يوگسلاوي را بنيان نهاد. در 1946 شش جمهوري خودمختار تحت نظارت حكومت مركزي و حزب كمونيست كه تيتو رئيس آن بود، شكل گرفت. در ابتدا روابط خوبي بين يوگسلاوي و شوروي شكل گرفت، اما تيتو كه ديد رهبران شوروي به مرامنامة خلق خيانت مي كنند، با آن‌ها دچار مشكل شد و عملا در مقابل استالين ايستاد. او به همراه ناصر، نهرو و سوكارنو و از روي تز دكتر حسين فاطمي جنبش عدم تعهد را بنيان نهاد. او سرانجام در 1980 درگذشت. مرگ تيتو كه خود، كروات بود اما با بزرگواري تمام جنايت هاي صرب‌ها را در دوران پادشاهي ناديده گرفت، زخم هاي كهنه را باز كرد. بالكان فقط در دوران تيتو روي خوش به خود ديده بود. پس از مرگ وي آشوب‌ها و درگيري‌ها شروع شد. وقتي در 1989 روابط بين يوگسلاوي و آلباني بر سر ناحيه كوزوو تيره شد، آن جرقه زده شد. بحران اقتصادي، تورم خردكننده سال 1989 و تنش هاي مذهبي مسلمانان و كاتوليك ها، حزب كمونيست را ضعيف كرد. كرواسي و اسلووني اولين كشورهايي بودند كه اعلام استقلال كردند. در آوريل 1992، پارلمان صربستان و مونته نگرو، باقي ماندة يوگسلاوي را يوگسلاوي ناميد. اما جنگ بين جدايي طلبان بوسني و هرزگوين و نيروهاي فدرال (صرب ها) شدت گرفت و سرانجام اتحاديه اروپا بوسني و هرزگوين را به رسميت شناخت. آشوب‌ها در كوزوو به جنايت جنگي تبديل شد و سرانجام با دخالت نظامي آمريكا پايان يافت. قرار است در كوزوو در ماه هاي آينده رفراندومي بر سر استقلال يا وابستگي آن برگزار شود. اما رئيس جمهور مونته نگرو رفراندومي برگزار كرد و اين قسمت را هم از صربستان جدا كرد. به اين ترتيب، اين سرزمين به كوچك ترين اجزاي ممكن تبديل شد.
