Cripton (elemento)

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Bromo - Cripton
Ar Kr Xe
	Tamaño completo

General

Nome, símbolo, número

Cripton, Kr, 36

Serie química

Gases nobles

Grupo, periodo, bloque

18, 4 , p

Densidade, dureza

3,708 kg/m³ (273 K), _

Apariencia

Incoloro

Propiedades atómicas

Peso atómico

83,798 uma

Radio medio^†

Sen datos

Radio atómico

88 pm

Radio covalente

110 pm

Radio de Van der Waals

202 pm

Configuración electrónica

[Ar]3d¹⁰ 4s² 4p⁶

Estados de oxidación (óxido)

0 (descoñecido)

Estructura cristalina

Cúbica centrada nas caras

Propiedades físicas

Estado da materia

Gas (non-magnético)

Punto de fusión

115,79 K

Punto de ebulición

119,93 K

Entalpía de vaporización

9,029 kJ/mol

Entalpía de fusión

1,638 kJ/mol

Presión de vapor

Velocidade do son

1120 m/s a 293,15 K

Información diversa

Electronegatividade

3,00 (Pauling)

Calor específica

248 J/(kg*K)

Conductividade eléctrica

Sin datos

Conductividade térmica

0,00949 W/(m*K)

1° potencial de ionización

1350,8 kJ/mol

2° potencial de ionización

2350,4 kJ/mol

3° potencial de ionización

3565 kJ/mol

4° potencial de ionización

5070 kJ/mol

5° potencial de ionización

6240 kJ/mol

6° potencial de ionización

7570 kJ/mol

7° potencial de ionización

10710 kJ/mol

8° potencial de ionización

12138 kJ/mol

Isótopos máis estables

iso.	AN	Periodo de semidesintegración	MD	ED MeV	PD
⁷⁸Kr	0,35%	Kr é estable con 42 neutróns
⁸⁰Kr	2,25%	Kr é estable con 44 neutróns
⁸¹Kr	Sintético	229000 a	ε	0,281	⁸¹Br
⁸²Kr	11,6%	Kr é estable con 46 neutróns
⁸³Kr	11,5%	Kr é estable con 47 neutróns
⁸⁴Kr	57%	Kr é estable con 48 neutróns
⁸⁵Kr	Sintético	10,756 años	β^-	0,687	⁸⁵Rb
⁸⁶Kr	17,3%	Kr é estable con 50 neutróns

Valores no SI e condicións normais
(0 ºC e 1 atm), agás indicación en contra.
^†Calculado a partir de distintas lonxitudes
de enlace covalente, metálico ou iónico.

O cripton ou kripton é un elemento químico da táboa periódica con símbolo Kr e o seu número atómico é 36.

[editar] Características principais

O cripton é un gas noble incoloro, inodoro e insípido de moi pequena reactividade caracterizado por un espectro de líñas verde e vermello-laranxa moi brillantes. É un dos productos da fisión nuclear d uranio. O cripton sólido é branco, de estrutura cristalina cúbica centrada nas caras ó igual que o resto de gases nobles.

Para propósitos prácticos pode considerarse un gas inerte aínda que se coñecen compostos formados có flúor; ademáis pode formar clatratos coa agua ao quedar os seus átomos atrapados na rede de moléculas de agua. También se sintetizaron clatratos con hidroquinona e fenol. É o primeiro dos gases nobles na orde do período para o que se define un valor de electronegatividade.

[editar] Aplicacións

A definición da lonxitude do metro estivo entre 1960 e 1983 basada na radiación emitida polo átomo excitado de criptón; en concreto, o metro estaba definido coma 1.650.763,73 veces a lonxitude de onda da emisión vermella-laranxa dun átomo de Kr-86.

Usase en solitario ou misturado con neon e argon en lámpadas fluorescentes, en sistemas de iluminación de aeroportos xa que o alcance da luz vermella emitida é maior que a ordinaria incluso en condicións climatolóxicas adversas de néboa, e nas lámpadas incandescentes de filamento de tungsteno de proxectores de cine. O láser de criptón usase en medicina para ciruxía da retina do ollo

[editar] Historia

O cripton (do grego κρυπτόν, oculto) foi descuberto en 1898 por William Ramsay e Morris Travers nun residuo da evaporación do aire líquido. En 1960, a Oficina Internacional de Pesos e Medidas definiu o metro en función da lonxitude de onda da radiación emitida polo isótopo Kr-86 en sustitución da barra patrón. En 1983 a emisión do cripton sustituiuse pola distancia recorrida pola luz en 1/299.792.458 segundos.

[editar] Abundancia e obtención

Gas raro na atmósfera terrestre, da orde de 1 parte por millón, atópase entre os gases volcánicos e augas termais e en diversos minerais en cantidades moi pequenas. Pode extraerse do aire por destilación fraccionada.

Na atmósfera do planeta Marte atópouse un contido de 0,3 ppm de cripton.

[editar] Isótopos

O cripton natural está constituido por seis isótopos estables e ten caracterizados dazasete isótopos radiactivos.

O isótopo Kr-81 é producto de reaccións atmosféricas cós outros isótopos naturais, é radiactivo e ten un periodo de semidesintegración de 250,000 anos. Ao igual que o xenón (elemento), o cripton é extremadamente volátil e escapa con facilidade das augas superficiais, polo que se emprega para datar antigas (50000 a 800000 anos) augas subterráneas.

O isótopo Kr-85 é un gas inerte radiactivo cun periodo de semidesintegración de 10,76 anos que se produce na fisión do uranio e do plutonio. As fontes deste isótopo son as probas nucleares, os reactores nucleares e o reprocesado das barras de combustible dos reactores. Detectóuse un forte gradiente deste isótopo entre os hemisferios norte e sur, sendo as concentracións detectadas no polo norte un 30% máis altas que no polo Sur.