Formaldehyde
Van Wikipedia
| Formaldehyde | |
|---|---|
|
|
|
 Structuurformule |
|
 3D afbeelding molecuul |
|
|
|
|
| Molecuulformule | CH2O |
| Smiles | C=O |
| IUPAC | |
| Andere namen | methanal, formol |
| CAS-nummer | 50-00-0 |
| EINECS-nummer | |
| EG-nummer | |
| VN-nummer | |
| Beschrijving | kleurloos gas |
| Vergelijkbaar met | |
|
|
|
 T, giftig |
|
| Carcinogeen | |
| Hygroscopisch | |
| Risico (R) en veiligheid (S) |
R-zinnen: R23/24/25, R34, R40, R43 |
| Omgang | |
| Opslag | |
| ADR-klasse | |
| MAC-waarde | 0,3 ml/m3 |
| LD50 (ratten) | (oraal) 100 mg/kg |
| LD50 (konijnen) | (dermaal) 220,1 mg/kg |
| MSDS-fiches | |
|
|
|
| Aggregatietoestand | gas |
| Kleur | kleurloos |
| Dichtheid | 0,82 g/cm³ |
| Molmassa | 30,03 g/mol |
| Smeltpunt | -92 °C |
| Kookpunt | -21 °C |
| Vlampunt | -53 °C |
| Zelfontbrandingstemperatuur | °C |
| Dampdruk | Pa |
|
|
|
| Oplosbaarheid in water | > 1000 g/L |
| Goed oplosbaar in | water, ethanol, ether, benzeen |
| Slecht oplosbaar in | chloroform |
| Onoplosbaar in | |
| Dipoolmoment | D |
| Viscositeit | Pa·S |
| Kristalstructuur | |
|
|
|
| ΔfG |
kJ/mol |
| ΔfG |
kJ/mol |
| ΔfG |
kJ/mol |
| ΔfH |
kJ/mol |
| ΔfH |
-115,9 kJ/mol |
| ΔfH |
kJ/mol |
| S |
J/mol·K |
| S |
J/mol·K |
| S |
J/mol·K |
| C |
J/mol·K |
| Evenwichtsconstanten | |
| Klassieke analyse | |
| Spectra | |
|
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar) |
|
Formaldehyde of methanal (nederlands is Formaldehyd), is een gas met een zeer sterke, onaangename geur. Het is de eenvoudigste organische chemische verbinding met een aldehyde groep.
Formaldehyde wordt vaak gemaakt uit methanol met behulp van een ijzer- of zilverkatalysator.
Een oplossing van 37% formaldehyde in water heet formaline. Deze oplossing wordt -in verdunde vorm- gebruikt als ontsmettingsmiddel en om biologische monsters te prepareren en bewaren. Het denatureert eiwitten en maakt ze onoplosbaar en lang houdbaar, maar ook veel harder, een proces dat aan looien verwant is. Biologische preparaten die in formaline gefixeerd zijn worden hard en moeilijk hanteerbaar.
Formaldehyde kan worden gebruikt om polymeren te maken, bijvoorbeeld samen met ureum wordt ureum-formaldehyde gevormd.
[bewerk] Gebruik
Formaldehyde wordt gebruikt in onder andere spaanplaten, MDF, UF-isolatie en textiel (kleding, gordijnen en vitrages). Vroeger werd het gebruikt in diverse cosmetica, nu alleen nog in nagelversteviger.
In diverse branches wordt formaldehyde toegepast:
- reactiemiddel in productieprocessen (o.a. bij de bereiding van chemicaliën)
- leer-, textiel- en tapijtfabrieken
- papier- en houtverwerkende industrie
- medische sector
- ziekenhuizen (ontsmettingsmiddel in ziekenhuiskamers)
- laboratoria (ontsmettingsmiddel tegen virussen)
- agrarische bedrijven
- drankenindustrie
Lage concentraties van formaldehyde worden soms toegevoegd aan huishoudelijke stoffen (zoals badschuim) om ze tegen bederf te beschermen.
Of gebruikt voor het 'bleken' en dieptereinigen van stenen opritten en terrassen, die niet direct aan de tuin grenzen. Dosering: 10 a 15 cl op 10 l koud water (formaline). Verwijdert ook mos.
[bewerk] Toxiciteit
Formaldehyde is giftig. Methanol is giftig doordat deze stof door het enzym alcohol dehydrogenase in de lever omgezet wordt in formaldehyde.
Men neemt aan dat formaldehyde carcinogeen is. Dit werd aangetoond bij dieren, maar niet bij mensen.
Op pakjes sigaretten en shag wordt vermeld dat tabaksrook onder andere benzeen, nitrosaminen, formaldehyde en waterstofcyanide bevat. Dit duidt dus op het feit dat formaldehyde ook vrijkomt bij de verbranding van tabak. Omdat het in dit geval om een waarschuwing gaat, is het aannemelijk dat de stof schadelijk is voor het lichaam.
Formaldehyde kan de ogen, neus en keel gaan irriteren. Er kan ook hoofdpijn en huidirritatie optreden. Het is zelfs mogelijk om een beroepsastma op deze stof te ontwikkelen.
